ខេត្តបឹងកក់

ខេត្តបឹងកក់ ដែលសៀមបានធ្វើការផ្លាស់ប្ដូររាជធានីពីខេត្តសុខោទ័យមកខេត្តអយុធ្យារួចបន្តពីខេត្តអយុធ្យាមកខេត្តបឹងកក់នេះដែលសព្វថ្ងៃគឺជាទីក្រុងបាងកកនេះឯងដែលជារាជធានីផ្លូវការរបស់ប្រទេសសៀមបច្ចុប្បន្នហើយរាជធានីនេះត្រូវបានប្ដូរឈ្មោះពីទីក្រុងបាងកកទៅជាទីក្រុងទេពមហានគរ(กรุงเทพมหานคร)វិញ។ប៉ុន្តែសៀមបានទទួលស្គាល់ថាទីក្រុងបាងកកបានកកើតឡើងនៅចន្លោះសតវត្សរ៍ទី ១២ នៅក្នុងរាជ្យសម្តេចព្រះចៅតាកស៊ីនមហារាជ(สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช)និងព្រះពុទ្ធយ៉តហ្វាចុឡាលោកមហារាជ(พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช)។ខេត្តបឹងកក់ដែលជាទីក្រុងបាងកកសព្វថ្ងៃនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹងខេត្តនគរបឋមខាងលិចខេត្តនន្ទបុរីនិងខេត្តបទុមធានីខាងជើងខេត្តសមុទ្រប្រាការខាងត្បូងខេត្តសមុទ្រសាគរភាគនិរតីនិងខេត្តស្ទឹងជ្រៅខាងកើត។

នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរថាទីក្រុងបាងកកក៏ធ្លាប់ស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងនិងជាអាណាខេត្តរបស់អាណាចក្រខ្មែរចាប់តាំងពីសតវត្សរ៍ទី ០៩-១៤ ដែលមានន័យជាភាសាខ្មែរថាបឹងកក់។

យោងតាមវចនានុក្រមរបស់សម្តេចព្រះសង្ឃរាជជួនណាតបានឲ្យនិយមន័យថា ៖

ពាក្យថា បឹង (ន) ល្ហាលទឹកធំល្វឹងល្វើយក៏មានគ្រាន់តែធំជាងស្រះជាងត្រពាំងដែលធំៗក៏មានខ្លះមានដីខ្ពស់ជាភ្លឺព័ទ្ធជុំវិញខ្លះមានប្រឡាយឬជ្រលង ព្រែកជួបនឹងស្ទឹងឬទន្លេសម្រាប់ទឹកហូរចេញចូល។បឹងបួ បឹងតូចៗ ឬ បឹងរាយរង (ស. បឹង អ.ថ ប៊ឹង(បឹង), ប្វ័ អ.ថ បួ(ឈូក) គួរយល់ថា បឹងបួ គឺបឹងឈូក)។
ពាក្យថា កក់ (កិ) ជម្រះសក់ឲ្យស្អាត : កក់សក់។ធ្វើឲ្យទទឹកជោក : ភ្លៀងកក់។បញ្ចាំទុកមុន ឲ្យមុនជាការបញ្ចាំចិត្ត : ខ្ញុំបានកក់ប្រាក់ ៥០រៀលឲ្យគេរួចហើយ។
ពាក្យថា កក់ (ន) ឈ្មោះស្មៅទឹកមួយពួកសម្រាប់ប្រើប្រាស់ជារបរធ្វើកន្ទេល។កក់មានច្រើនប្រភេទគឺ កក់មូល កក់ជ្រុង កក់ចែងម៉ែង។ល។ឈ្មោះប្រដាប់ម្យ៉ាងមានសណ្ឋានដូចផ្លែឈូកសម្រាប់ងូតទឹក : ទឹកធ្លាក់ចេញពីកក់ (ហៅថាផ្លែឈូកក៏បាន)។

ខេត្តបឹងកក់

រដ្ឋបាល

រាជវង្សសោយរាជ្យ

សម័យកាល

មើលផងដែរ

Wikiwand - on