ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា
ជាតិ សាសនា ព្រះមហាក្សត្រ From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
របបរាជានិយមនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា គឺជា រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ នៃ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ។ ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជា ប្រមុខរដ្ឋ ។ របបរាជានិយមមានតាំងពីយ៉ាងហោចណាស់ ៥០ គ.ស. លើកលែងតែក្នុងអំឡុងពេលនៃការលុបបំបាត់ពីឆ្នាំ ១៩៧០ ដល់ឆ្នាំ ១៩៩៣ ។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៣ មក ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានក្លាយជាព្រះមហាក្សត្ររើសតាំង ដែលធ្វើអោយប្រទេសកម្ពុជាក្លាយជា រាជាធិបតេយ្យជ្រើសរើសមួយក្នុងចំនោមរាជានិយម មួយចំនួនរបស់ពិភពលោក។ ព្រះមហាក្សត្រត្រូវបានជ្រើសរើសអស់មួយជីវិតដោយ ក្រុមប្រឹក្សារាជបល្ល័ង្ក ដែលមានឥស្សរជននយោបាយនិងសាសនាជាន់ខ្ពស់មួយចំនួន។ បេក្ខភាពត្រូវបានជ្រើសរើសពីចំណោមកូនចៅរបស់ព្រះបាទ អង្គឌួង ដែលមានអាយុយ៉ាងតិច ៣០ឆ្នាំ មកពីរាជវង្សពីរនៃប្រទេសកម្ពុជា ( នរោត្តម និង ស៊ីសុវត្ថិ )។
Remove ads
តួនាទី
រដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ប្រទេសកម្ពុជាដែលត្រូវបានប្រកាសឱ្យប្រើក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៣ បានចែងអំពីតួនាទីរបស់ព្រះមហាក្សត្រ។ វាត្រូវបានប្រកាសថាស្តេច "សោយរាជ្យប៉ុន្តែមិនកាន់អំណាច" ក៏ដូចជា "និមិត្តសញ្ញានៃការរួបរួមជាតិនិងការបន្ត" ។
ព្រះមហាក្សត្រ បំពេញមុខងារសំខាន់ៗរបស់រដ្ឋ ស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ នេះរួមបញ្ចូល ប៉ុន្តែមិនកំណត់ចំពោះ៖
- តែងតាំង នាយករដ្ឋមន្ត្រី និង គណៈរដ្ឋមន្ត្រី ។
- សន្និបាតស្តីពីការបើកស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិទាំងពីរ គឺ រដ្ឋសភាកម្ពុជា និង ព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា ។
- មានតួនាទីជាអគ្គមេបញ្ជាការនៃ កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ។
- ធ្វើជាអធិបតី នៃឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាការពារជាតិ ។
- ជួបជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រី រៀងរាល់ពាក់កណ្តាលខែ ដែលព្រះមហាក្សត្រទ្រង់មានព្រះរាជបន្ទូលសង្ខេបអំពីបញ្ហារដ្ឋ។
- ចុះហត្ថលេខាលើព្រះរាជក្រឹត្យ/ព្រះរាជក្រឹត្យ ដែលផ្តល់ប្រសិទ្ធភាពដល់ច្បាប់ដែលអនុម័តដោយសភា និងសំណើដោយគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។
- ដើរតួជា "អាជ្ញាកណ្តាលកំពូល" ដើម្បីបើកដំណើរការនៃស្ថាប័នរដ្ឋ។
- ការទទួលលិខិតបញ្ជាក់ពីឯកអគ្គរាជទូត។
- មានអំណាចនៃការផ្លាស់ប្តូរ និងការលើកលែងទោស។
- ជាអធិបតីនៃ ឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម ។
- តែងតាំងសមាជិកចំនួនថេរ ដើម្បីបម្រើស្ថាប័នរដ្ឋ ដូចជាព្រឹទ្ធសភា និងក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ។
- ការផ្តល់រង្វាន់ កិត្តិយសជាតិ ។
ព្រះមហាក្សត្រក៏បំពេញតួនាទីផ្សេងទៀតដែលមិនបានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញក្នុងតួនាទីជាប្រមុខរដ្ឋ ឧទាហរណ៍ ទ្រង់ជាអធិបតីក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ដែលមានសារៈសំខាន់របស់ជាតិ រួមទាំងពិធីសាសនា និងប្រពៃណីដែលរួមបញ្ចូលជាតិខ្មែរ គាំទ្រដល់បុព្វហេតុមនុស្សធម៌ និងសប្បុរស និងតំណាងប្រទេសកម្ពុជានៅក្រៅប្រទេសនៅពេលបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការនៅបរទេស។ [១] ទោះបីជាមានអ្នកគ្រប់គ្រងជាស្ត្រីកាលពីអតីតកាលក៏ដោយ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នរដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នាំ ១៩៩៣ បានហាមឃាត់ស្ត្រីមិនឱ្យឡើងសោយរាជ្យ។ [២]
Remove ads
ក្រសួងព្រះបរមរាជវាំង
ប្រវត្តិសាស្រ្តទេវកថា
- រឿង កម្ពុ ស្វយម្ភូវ
សម័យបុរាណ (៦៨-១៤៣១)
ហ្វូណន (៦៨–៦២៧)
ចេនឡា (៥៥០–៨០២)
ចេនឡាដីគោក
ចេនឡាទឹក
អាណាចក្រខ្មែរ (៨០២-១៤៣១)
ស្ដេចក្នុងរឿងពង្សាវតា
Remove ads
យុគសម័យកណ្តាល (១៤៣១-១៨៦៣)
សម័យ ចតុមុខ (១៤៣១-១៥២៥)
សម័យ លង្វែក (១៥២៥-១៥៩៤)
សម័យ ស្រីសន្ធរ (១៥៩៤-១៦២០)
សម័យ ឧដុង្គ (១៦២០-១៨៦៣)
Remove ads
សម័យបច្ចុប្បន្ន (១៨៦៣-បច្ចុប្បន្ន)
អាណាព្យាបាលបារាំងនៃកម្ពុជា (១៨៦៣-១៩៥៣)
ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី១ (១៩៥៣-១៩៧០)
ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី២ (១៩៩៣-បច្ចុប្បន្ន)
Remove ads
និមិត្តសញ្ញារាជ
- (១៩៥៣-១៩៧០) ជួសជុលឡើងវិញឆ្នាំ ១៩៩៣
- (១៨៦៤-១៩៥៣) និង (១៩៥៣-១៩៧០)
- ស្តង់ដារព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (រហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៧០)
- (តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៣)
កំណត់ចំណាំ
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads