Aevum praehistoricum

Aevum praehistoricum (a Latino prae + Graeco ιστορία 'res gestae'), etiam historia ante litteras scriptas appellata,^[2] est spatium temporis inter usum primorum instrumentorum lapideorum ab homininis (abhinc annorum 3.3 milliones fere) et systemata scribendi primum excogitata, vel ut dicitur ante historiam relatam artisque scribendi inventam, cum historia propria coepisse habeatur.^[3] Usus symbolorum, notarum, et imaginum paene ab ineunte inter homines erat, sed prima systemata scribendi nota abhinc annorum 5300 fere apparuerunt, quae autem aliquot milia annorum late nondum asciscebantur. Usus systemum scribendi in nonnullis culturis solum saeculo undevicensimo adhiberi coeperunt, et in paucis, ne usque ad praesens quidem fit. Finis ergo praehistoriae pervariis temporibus in variis locis fiebat, qua pro causa hoc vocabulum minus in societatibus humanis describendis ubi praehistoria nuper finivit adhibetur.

Unam legis e paginis de

aevis archaeologicis

disserentibus

---

Aetas ferrea

Aetas aënea

• Oriens Medius: Periodus Iemdet Nasr, Periodus archaica dynastica Sumeria, Imperium Accadium, Dynastia Gutia, Tertia dynastia Ur, Regna Amorrea, Prima dynastia Babylonia, Cassitae, Hittitae, Imperium Assyrium
• Europa: Cultura ceramicae cordatae, Cultura Unetice, Cultura tumulorum, Cultura camporum urnarum, Cultura tumulorum Armoricae, Cultura Wessexiae, Cultura Hilversum, Cultura argarica, Cultura Las Cogotas, Cultura aetatis Aeneae finalis Atlanticae, Cultura Talaiotica, Cultura Cycladica, Cultura Minoa, Cultura Helladica, Cultura Mycenaea

Chalcolithicum

• Oriens Medius: Cultura al Ubaid, Periodus Orchoensis
• Anatolia: Körtik Tepe, Çatal Höyük
• Europa: Cultura Starcevo, Cultura ceramicae cardialis, Cultura ceramicae fasciatae, Cultura poculorum imbutiformium, Cultura poculorum campaniformium, Cultura Almeriensis, Cultura Los Millares

Neolithicum

• Tahunium, Yarmukium

Aceramicum

• Tardenoisium, Kebarium, Natufium, Khiamium

Epipalaeo-, Mesolithicum

• Azilium, Maglemosium, Swiderium

Palaeolithicum superius

• Aurignacium, Gravettium, Solutrium, Magdalenium, Hamburgium, Ahrensburgium

Palaeolithicum medium

• Mousterium, Szeletium

Palaeolithicum inferius

• Oldowayum, Abbevillium, Acheulium, Clactonium

Palaeolithicum

Aetas lapidea

Vide etiam
* Aeva historica
* Aeva geologica

Tabula geographica primarum migrationum humanarum secundum mitochondrialem populationum geneticam. Numeri sunt millennia ante praesens (subtilitate disputata).

Caudica excavata.

Aditus multiplicis templorum Hagar Qim Maltae per phasem Ġgantija, circa 3900 a.C.n.^[1]

Aedificium grande ad Luni sul Mignone Blerae Italiae, circa 3500 a.C.n.

Vasa restibus ornata, facta ab hominibus culturae cuiusdam Europae neolithicae, Opus figlinum chordata dictae; verisimiliter homines huius culturae linguis Indoeuropaeis loquebantur, praecipue parentibus linguarum Germanicarum, Celticarum, Slavicarum, Balticarum.

Sumer in Mesopotamia, cultus humanus Vallis Indi, et Aegyptus antiqua erant primae civilizationes quae suas scripturas evolverunt et quae res gestas in tabulas referebant; quod iam Aetate Aenea ineunte fiebat.

Notio praehistoriae per Aevum Illuminationis oriri coepit in operibus antiquarianorum qui vocabulum primitivas adhibere solebant ad societates quae ante relata scripta fuerant.^[4] Primus autem prehistory, vocabuli Anglici, usus in Foreign Quarterly Review anno 1836 factus est.^[5]

Aetates

Aetas Lapidea est tempus cum homines, metallis nondum notis, instrumenta ex lapidibus lapillisque facerent. Huic aetati partes tres tribuuntur:

• • Palaeolithicum, quod est longissimum tempus, ab inventione usus lapidum: Homo rudolfensis, Homo erectus, Homo neanderthalensis, Homo floresiensis, Homo sapiens eo tempore vivebant.
  • Mesolithicum
  • Neolithicum, quod est tempus quo Homo sapiens (qui dicitur) agriculturam invenit. Lapides instrumenta polita erant.

• Aetas Aenea est praehistoricum in Europa sola parte.

• Aetas Ferrea est praehistoricum vix in Europa Septentrionali, in Africa, in Asia Orientali.

Intervallum ante Christum natum praecipue est:

• Palaeolithicum, 40 000–12 000 a.C.n.
• Mesolithicum, 12 000–8000 a.C.n. (Mesopotamia)
• Neolithicum, 8000–3500 vel 3000 a.C.n. (prima scripturae inventio prope finem huius aetatis fiebat)
• Aetas Aenea, 3000–1200 a.C.n.
• Aetas Ferrea, post 1200 a.C.n.

Nexus interni

• Aeva
• Aevum geologicum
• Anthropologia
• Archaeoastronomia
• Archaeologia
• Biologia
• Communismus primitivus
• Evolutio hominis
• Fossile
• Genetica molecularis
• Geologia
• Historia terrae
• Historiographia
• Holocaenum
• Linguistica
• Migratio praehistorica
• Palaeontologia
• Palynologia
• Periodizatio
• Systema aetatum trium