kriege

Algemein Gesjreve Limburgs

Wirkwaord

(zich) kriege (Nederlands: krijgen, ruzie maken, vechten, letterlijk: zich krijgen)

• Mofers: krie~ge (krieg, kree~g, kre~ge, †krege > gekre~ge)

Verveuging

krig, kreeg, gekrege

Mofers

Wirkwaord

Lemma

kriege /kr̥í:ʝe/

1. (euvergenkelik) get waeren aangereik, in bezit kómme

   Ich höb toe e pilske van Harie gekrege.

   Noe ich de wiekzöster höb, krieg ich alles betaaldj.

2. (euvergenkelik) in 'nen toestandj gerake

   Wie mien zöster in 't ziekkenhoes kwaam, krege v'r dem zien kinjer heim.

   Nao dae slaag haet Wim get inne kop gekrege.

   Ich höb 't werm gekrege van det wirke.

3. (euvergenkelik) in 'nen toestandj bringe

   Ma, 't raengerdje wie e bieës, meh v'r kregen al oppertied binne.

   Max krieg maondig de amandele geknip.

   Pap kreeg de boch neet gemaak mitten aanhenger achtere wage.

4. (euvergenkelik) euverkómme, döks ónverhöds

   Die doef kreeg mich gewuuen.

5. (euvergenkelik) emes op 'n ónaangenaam meneer trögkpakke

   Jungske, dich krieg ich nag waal!

6. (óneuvergenkelik) (reflexief) einanger es geleefdje vinje

   Doe kans perbere die oeterein te haje, meh die kriege zich toch waal.

7. (óneuvergenkelik) (reflexief) tegooj greuje

   Die hinne kriege zich waal es se die meh zat water en voor guuefs.

   Ich mót zègke det det graas zich good krieg mit dit waer.

8. (synoniem) (euvergenkelik) (ajerwèts) anger waord veur pakke

   Kriegs se mich 'ns efkes daen tillefoon?

9. (synoniem) (modaal) anger waord veur kónne

   Ich krieg det Frans neet gelieërdj.

Aafbraeking

• krie-ge

Synoniem

• [1] bekómme

Aafleijinge

• aafkriege, aankriege, baovekriege, biekriege, binnekriege, doorkriege, d'rinkriege, d'roetkriege, euverkriege, herkriege, inkriege, klaorkriege, kleinkriege, loskriege, mitkriege, naokriege, oetkriege, ómkriege, opkriege, róndjkriege, toekriege, trögkkriege, verkriege

Verwantje wäörd

• bekómme, euvervalle, hasje, óntvange, opdoon

Zagswies

• d'n daag óm kriege
• d'n dèksel oppe naas kriege
• de euverhandj kriege:
  1. mieë mach kriege
  2. van grótter belang waere
• get gedaon kriege: get aafmake

  Die Tiel die beltj mich ederskieër es ich innen haof wil wirke; ich krieg zoea nieks gedaon.

• emes zoea gek kriege det hae/zie/t'r ...: emes zoea wied kriege det t'r get geit doon det väöl inspanning nuuedig haet

  Ich bön benuudj of ze-n 'm zoea gek kriege det t'r zich de bóks oetduit en ómme rotonde geit renne.

• örges 'n erm hert van kriege: örges 'n hieël slech geveul euver kriege
• Höbben is höbbe, meh kriegen is de kuns: 't Is lestig dem/det te kriege waem/waat me gaer wiltj höbbe.
• e kindj/kiendje kriege (Nederlandjs: bevallen (van een kind))
• örges e kiendje van kriege: get hieël vervaelendj vinje
• örges gènne kop aan kriege: get waat anger luuj doon gaar neet kónne begriepe
• get mit emes kriege (naodrök op kriege): ruzing of e meiningsversjil mit e,es lroege
• e muulke kriege
• nag kriege: versjöljig höbbe van 'nen angere

  Ich krieg nag e tientje van dem.

• de oeare gewasse kriege: hieël väöl (en zwaor) kritiek óntvange
• örges gènne kop aan kriege: get waat anger luuj doon gaar neet kónne begriepe
• örges get aan kriege: krank waere, van e liefdeil las höbbe

  Ich höb get aan 't bein gekrege wie ich mich ómdrejdje.

• puuetjes kriege: verdwienen es e gevolg van deefstal

  Nao de bevriejing haw ozen hoesraod inèns puuetjes gekrege.

• örges de sjiet van kriege: örges ram klaor mit zeen, örges genóg van gadj höbbe
• örges (g)ènne goje van kriege
• get/nieks euveren tandj kriege: get of te min te aete kriege
• get/nieks oppen tandj kriege: get of te min te aete kriege
• de windj van veur(e) kriege: sterk waeren aangespraoken op zie gedraag
• ziene zaenge kriege (naodrök op kriege): 'n serjeus oetmoeling kriege
• ze-n euver die näöj kriege: 'n serjeus oetmoeling kriege (Nederlandjs: ervan langs krijgen)
• ze-n óm die oeare kriege:
  1. oppe oeare geklaats kriege
  2. hieël väöl (en zwaor) kritiek óntvange

Verveuging

		ich		doe		det		veer		geer		zie		deilwaord
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison
hujigen tied	sjrif	krieg		kries ↓kriegs		krieg		kriege	kriegen	krieg		kriege	kriegen	kriegendj
	IPA	/kr̥ì:ç/	/kr̥ì:ʝ/	/kr̥is/ /kr̥içs/	/kr̥iz/ /kr̥iʝz/	/kr̥iç/	/kr̥iʝ/	/kr̥í:ʝe/	/kr̥í:ʝen/	/kr̥iç/	/kr̥iʝ/	/kr̥í:ʝe/	/kr̥í:ʝen/	/kr̥í:ʝeɲɟ/
vergangen tied	sjrif	kreeg †kreig		kreegs †kreigs		kreeg †kreig		krege	kregen	kreeg		krege	kregen	gekrege †krege	gekregen †kregen
	IPA	/kr̥é:ç/ /kr̥ɛ́i̯ç/	/kr̥é:ʝ/ /kr̥ɛ́i̯ʝ/	/kr̥é:çs/ /kr̥ɛ́i̯çs/	/kr̥é:ʝz/ /kr̥ɛ́i̯ʝz/	/kr̥é:ç/ /kr̥ɛ́i̯ç/	/kr̥é:ʝ/ /kr̥ɛ́i̯ʝ/	/kr̥é:ʝe/	/kr̥é:ʝen/	/kr̥é:ç/	/kr̥é:ʝ/	/kr̥é:ʝe/	/kr̥é:ʝen/	/ɣə'kr̥é:ʝe/ /kr̥é:ʝe/	/ɣə'kr̥é:ʝen/ /kr̥é:ʝen/
vergangen tied (kónjunktief)	sjrif	kreeg		kreegs		kreeg		krege	kregen	kreeg		krege	kregen	gekrege †krege	gekregen †kregen
	IPA	/kr̥é:ç/	/kr̥é:ʝ/	/kr̥é:çs/	/kr̥é:ʝz/	/kr̥é:ç/	/kr̥é:ʝ/	/kr̥é:ʝe/	/kr̥é:ʝen/	/kr̥é:ç/	/kr̥é:ʝ/	/kr̥é:ʝe/	/kr̥é:ʝen/	/ɣə'kr̥é:ʝe/ /kr̥é:ʝe/	/ɣə'kr̥é:ʝen/ /kr̥é:ʝen/
gebi-jjendje wies	sjrif			krieg!				kriege-v'r		kriegtj! krieg!
	IPA			/kr̥í:ç/	/kr̥í:ʝ/			/kr̥í:ʝever/		/kr̥ì:ç(c)/	/kr̥ì:ʝ(ɟ)/
substantivering		infinitief		gerundium I		gerundium II		supinum				participium
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal		liaison		radikaal		liaison
	sjrif	kriege	kriegen	gekriegs ó		kriege	kriegen	kriegentaere		kriegentaeren		gekriege		gekriegen
	IPA	/kr̥í:ʝe/	/kr̥í:ʝen/	/ɣə'kr̥ì:çs/	/ɣə'kr̥ì:ʝz/	/kr̥í:ʝe/	/kr̥í:ʝen/	/kr̥í:ʝen̥'tɛ̀:re/		/kr̥í:ʝen̥'tɛ̀:ren/		/ɣə'kr̥í:ʝe/		/ɣə'kr̥í:ʝen/

Raod

Bakkes sjrief eine kieër krijge veur kriege; det mót 'nen tikfaeler gewaes zeen.

In anger spraoke

[1]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: kriege

Frans: recevoir(fr:) Ingels: get(en:) Koreaans: 받다(ko:) Nederlandjs: krijgen(nl:)

Pruus: bekommen Spaans: recibir, obtener Zweeds: få

Zelfstenjig naamwaord

Neet-lemma

kriege ó /kr̥í:ʝe/

1. (gerundium) gerundium II van kriege
   

Raod

Deze vorm (gerundium II taenge I) geldj es (neutraal) spraokgebroek sónger negatieve bieklank.

Aafbraeking

• krie-ge

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	kriege	kriegen	—
	IPA	/kr̥í:ʝe/	/kr̥í:ʝen/	—
dim.	sjrif	—		—
	IPA	—		—
dat.	sjrif	kriege	kriegen	—
	IPA	/kr̥í:ʝe/	/kr̥í:ʝen/	—

Wirkwaord

Neet-lemma

kriege /kr̥í:ʝe/

1. (neet-lemma) mieëveljigen ieëste-persoeansvorm (veer) innen hujigen tied van kriege
2. (neet-lemma) mieëveljigen derdje-persoeansvorm (zie) innen hujigen tied van kriege

Aafbraeking

• krie-ge