ruke

Algemein Gesjreve Limburgs

Wirkwaord

ruke (Nederlands: ruiken)

• Mofers: ru~ke (ruuk, roo~k, ro~ke, gerao~ke)

Verveuging

ruuk, rook/ruukde, geraoke/geruuk

Zelfsjtendig naamwaord

ruke ó (Nederlands: steeg, steegje, Fr. rue)

• Kiek bie gats.

Sinneniem

• gats

Verbuging

rukes, —

Zelfsjtendig naamwaord

ruke ó (Nederlands: meisje)

• Kiek bie maedje.

Sinneniem

• görf, maad, maedje, meid, móchel, roezekater

Verbuging

rukes, —

Mofers

Wirkwaord

Lemma

ruke /rʉ̜́:kə/

1. (euvergenkelik) gaasvörmige oetwaseming mitte naas waarnumme door 't in te aome

   Ruuk 'ns waat 'n vies lóch hie hingk.

2. (óneuvergenkelik) reuk aafgaeven of verspreie

   Die kaeske ruke fijn nao denne.

3. (synoniem) anger waord veur stinke

   Bao, wo bös toe gewaes? Doe ruuks versjrikkelik!

4. (euverdrechtelik) (euvergenkelik) e klei bietje invlood van get óngervinje

   Det lake hoof meh de wörmdje te ruken en dan is 't druueg.

Raod

In 't Mofers zègke v'r neet "ruiken naar", meh "ruke wie": Bel dae miens vanne kaetel 'ns; 't ruuk hie wie gaas.

Aafbraeking

• ru-ke

Net get anges gesjreve

• rouke, ruike

Aafleijinge

• fijn-rukendj, ruker
• ruukwater
• beruke

Verwantje wäörd

• reuk
• geur, lóchte, snoeve, snuffele

Zagswies

• Ederein ruuk zien eige puupke gaer: Me blief de femieljebandj veule, ouch wen zie achteroet zeen gegange.
• lekker ruke: hieël aangenaam ruke

  Roeaze ruke lekker, meh lelies stinke juus; die mós se neet samebinje.

Verveuging

		ich		doe		det		veer		geer		zie		deilwaord
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison
hujigen tied	sjrif	ruuk		ruuks		ruuk		ruke	ruken	ruuk		ruke	ruken	rukendj
	IPA	/rʉ̜́:kʲ/	/rʉ̜́:gʲ/	/rʉ̜ks/	/rʉ̜gz/	/rʉ̜kʲ/	/rʉ̜gʲ/	/rʉ̜́:kə/	/rʉ̜́:kən/	/rʉ̜kʲ/	/rʉ̜gʲ/	/rʉ̜́:kə/	/rʉ̜́:kən/	/rʉ̜́:kəɲɟ/
vergangen tied	sjrif	rook		rooks		rook		roke	roken	rook		roke	roken	geraoke	geraoken
	IPA	/ró:k/	/ró:g/	/ró:ks/	/ró:gz/	/ró:k/	/ró:g/	/ró:kə/	/ró:kən/	/ró:k/	/ró:g/	/ró:kə/	/ró:kən/	/ɣə'rɒ́:kə/	/ɣə'rɒ́:kən/
gebi-jjendje wies	sjrif			ruuk!				ruke-v'r		ruuktj! ruuk!
	IPA			/rʉ̜́:kʲ/	/rʉ̜́:gʲ/			/rʉ̜́:kəver/		/rʉ̜kʲ(c)/	/rʉ̜gʲ(ɟ)/
substantivering		infinitief		gerundium I		gerundium II		supinum				participium
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal		liaison		radikaal		liaison
	sjrif	ruke	ruken	geruuk ó		ruke	ruken	rukentaere		rukentaeren		geruke		geruken
	IPA	/rʉ̜́:kə/	/rʉ̜́:kən/	/ɣə'rʉ̜́:kʲ/	/ɣə'rʉ̜́:gʲ/	/rʉ̜́:kə/	/rʉ̜́:kən/	/rʉ̜́:kən̥'tɛ̀:re/		/rʉ̜́:kən̥'tɛ̀:ren/		/ɣə'rʉ̜́:kə/		/ɣə'rʉ̜́:kən/

Raod

Volges Bakkes is dit wirkwaord ónregelmaotig, mer 't pas waal gans inne kattegorie II (wie "duke").

In anger spraoke

[1]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: ruke

Arabisch: شم(ar:) Assamees: শুঙা(as:) Fins: haistaa Frans: sentir(fr:) Ingels: smell(en:) Nederlandjs: ruiken

Pruus: riechen(de:) Remeens: mirosi(ro:) Russisch: нюхать(ru:), чуять(ru:) Spaans: oler Zweeds: lukta(sv:)

[2]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: ruke

Fins: tuoksua Frans: sentir(fr:) Ieslandjs: lyfta Ingels: smell(en:) Nederlandjs: ruiken, rieken, geuren

Pruus: riechen(de:) Remeens: mirosi(ro:) Sjinees: 嗅(zh:) Spaans: oler a Zweeds: lukta(sv:), dofta

Zelfstenjig naamwaord

Neet-lemma

ruke ó /rʉ̜́:kə/

1. (gerundium) gerundium II van ruke
   

Raod

Deze vorm (gerundium II taenge I) geldj es (neutraal) spraokgebroek sónger negatieve bieklank.

Aafbraeking

• ru-ke

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	ruke	ruken	—
	IPA	/rʉ̜́:kə/	/rʉ̜́:kən/	—
dim.	sjrif	—		—
	IPA	—		—
dat.	sjrif	ruke	ruken	—
	IPA	/rʉ̜́:kə/	/rʉ̜́:kən/	—

Wirkwaord

Neet-lemma

ruke /rʉ̜́:kə/

1. (neet-lemma) mieëveljigen ieëste-persoeansvorm (veer) innen hujigen tied van ruke
2. (neet-lemma) mieëveljigen derdje-persoeansvorm (zie) innen hujigen tied van ruke

Aafbraeking

• ru-ke