wies

Zuuch ouch: Wies.

Algemein Gesjreve Limburgs

Bieveuglik naamwaord

wies (Nederlands: wijs, verstandig)

• Mofers: wie~s (wie\zer, wie\ste)

Verbuging

wieze m, wies v/p, wiezer, wieste

Zelfsjtendig naamwaord

wies v (Nederlands: wijs, wijze, gewoonte, melodie)

• Mofers: wie\s (wie\ze, wie\ske)

Varrejasie

• wieze

Verbuging

wieze, wieske

Mofers

Bieveugelik naamwaord

Lemma

wies /wí:s/

1. riek aan kinnis en laeveservaring
2. getugendj van e groeat inzich of väöl verstandj
3. euver e good vermoge toet 't make van ieërlike oordeile besjikkendj
4. (synoniem) anger waord veur verstenjig

Raod

't Waord wies haet 'n lichte connotatie veur "ajere laeftied".

Aafbraeking

• wies

Synonieme

• †klook, loeas

Antonieme

• dóm, gesjóchte, ónverstenjig

Aafleijinge

• ónwies, wieselik, wiesheid, wieze
• wiesmake, wiesnaas, wiesvrouw
• laeveswies

Verwantje wäörd

• slaw, slum, verstenjig

Zagswies

• emes get wiesmake > wiesmake
• d'n Aadste mót de wieste zeen.
• neet (good) wies zeen: achterlik zeen, get dóms doon of zègke
• örges neet wies oet waere: get neet kónne begriepe (doordet 't ónlogisch of óneuverzichtelik is)

Verbuging

		inkelvaad						mieëvaad		predikatief
		mannelik		vrouwelik		ónziejig				geslechtelik		ónziejig
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison
positief	sjrif	wieze	wiezen	wies		wies		wies		wies		wies
	IPA	/wì:ze/	/wì:zen/	/wì:s/	/wì:z/	/wí:s/	/wí:z/	/wì:s/	/wì:z/	/wí:s/	/wí:z/	/wí:s/	/wí:z/
kómparatief	sjrif	wiezere	wiezeren	wiezer		wiezer		wiezer		wiezer		wiezert
	IPA	/wì:zərə/	/wì:zərən/	/wì:zər/		/wì:zər/		/wì:zər/		/wì:zər/		/wì:zər̥t/	/wì:zərd/
superlatief	sjrif	wieste	wiesten	wieste		wieste		wieste		wieste		wieste
	IPA	/wì:ste/	/wì:sten/	/wì:ste/		/wì:ste/		/wì:ste/		/wì:ste/		/wì:ste/
partitief	sjrif											wies
	IPA											/wì:s/	/wì:z/

		inkelvaad	mieëvaad
flexieadverbiaal (positief)	sjrif	(wie) wies (toe)	(wie) wies (geer)
	IPA	/wì: wí:s tú:/	/wì: wí:s ʝ̊é:r/
flexieadverbiaal (kómparatief)	sjrif	(wie) wiezers (toe)	(wie) wiezertj (geer)
	IPA	/wì: wì:zər̥s tú:/	/wì: wì:zər̥c ʝ̊é:r/

In anger spraoke

[1]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: wies

Fins: viisas(fi:) Frans: sage(fr:) Ieslandjs: vís(is:), vitur(is:) Ingels: wise(en:) Nederlandjs: wijs

Pruus: weise Sjinees: 哲(zh:), 英明(zh:) Spaans: sabio Viëtnamees: sáng suốt(vi:) Zweeds: vis

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

wies v /wì:s/

1. 'n volgrie van tuuen die de milledie aanguuef
2. 'n specefieke meneer wovan emes gebroek maak veur zien inj te bereike
3. (spraoklieër) 'n grammatikaal kattegorie die de verhajing aanguuef tössen e wirkwaord enne wörkelikheid

Aafbraeking

• wies

Synoniem

• [2] aard

Aafleijinge

• -gewies
• [2] belaefdjerwies, dinkwies, ganselikerwies, gelökkigerwies, hampelewies, hanjelwies, laeveswies, logischerwies, meugelikerwies, oetnaamswies, óngelökkigerwies, opmirkelikerwies, sjriefwies, spèlwies, vergeliekingswies, wirkwies, zagswies
• [3] aantuinendje wies, gebejendje wies

Verwantje wäörd

• [1] milledie
• [2] meneer

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	wies		wieze	wiezen
	IPA	/wì:s/	/wì:z/	/wì:ze/	/wì:zen/
dim.	sjrif	wieske	wiesken	wieskes
	IPA	/wì:skʲe/	/wì:skʲen/	/wì:skʲes/	/wì:skʲez/

In anger spraoke

[1]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: wies
• Ingels: melody
• Nederlandjs: wijs g, melodie g
• Pruus: Weise v
• Zweeds: visa g

[2]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: wies

Fins: tapa Frans: façon(fr:) v Ieslandjs: aðferð(is:) v Ingels: mode(en:), way(en:), manner(en:)

Nederlandjs: wijze g Pruus: Weise v Spaans: guisa v, forma v, modo m, manera v Zweeds: vis ó, sätt ó

[3]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: wies
• Ieslandjs: háttur^(is:) m
• Ingels: mode^(en:)
• Nederlandjs: wijs g

Biewaord

Neet-lemma

wies /wí:s/

1. (neet-lemma) op 'n [↑] meneer

Aafbraeking

• wies

Verbuging

		adverbiaal
		radikaal	liaison
positief	sjrif	wies
	IPA	/wí:s/	/wí:z/
kómparatief	sjrif	wiezer
	IPA	/wì:zər/
superlatief	sjrif	wieste
	IPA	/wì:ste/

Bieveugelik naamwaord

Neet-lemma

wies /wì:s/

1. (neet-lemma) vrouwelike vorm inne positief van wies
2. (neet-lemma) mieëveljelike vorm inne positief van wies
3. (neet-lemma) partitief van wies

Aafbraeking

• wies

Voogwaord

Neet-lemma

wies /wì:s/

1. (neet-lemma) inkelveljigen twieëdje-persoeansvorm (doe) van wie

Aafbraeking

• wies

Variaasje

• ↑wiets

Wirkwaord

Neet-lemma

wies /wí:s/

1. (neet-lemma) inkelveljigen ieëste-persoeansvorm (ich) innen hujigen tied van wieze
2. (neet-lemma) inkelveljige gebi-jjendje wies van wieze
3. (neet-lemma) mieëveljige gebi-jjendje wies van wieze

Aafbraeking

• wies

Variaasje

• [3] ↑wiestj

Wirkwaord

Neet-lemma

wies /wis/

1. (neet-lemma) inkelveljigen twieëdje-persoeansvorm (doe) innen hujigen tied van wieze
2. (neet-lemma) inkelveljigen derdje-persoeansvorm (det) innen hujigen tied van wieze
3. (neet-lemma) mieëveljigen twieëdje-persoeansvorm (geer) innen hujigen tied van wieze

Aafbraeking

• wies