Боиште

Боиште — село во Општина Демир Хисар, во областа Железник, во околината на градот Демир Хисар.

Боиште
Боиште Местоположба на Боиште во Македонија Боиште на карта
Координати 41°11′46″N 21°06′01″E
Регион	Пелагониски
Општина	Демир Хисар
Област	Железник
Население	2 жит. (поп. 2021)[1]
Пошт. бр.	7240
Повик. бр.	047
Шифра на КО	10005
Надм. вис.	958 м
Слава	Ѓурѓовден Петковден[2]
Боиште на општинската карта Атарот на Боиште во рамките на општината

Географија и местоположба

Боиште е планинско село сместено близу изворите на Боишка Река, близу местото каде се сретнуваат двете планини, Плакенска и Илинска.

Се работи за планинска населба на надморска височина од 910 метри.

Историја

Во XIX век Боиште — село во Битолската каза, нахија Демир Хисар, на Отоманското Царство.

Вкупно 5 жители на оваа населба се заведени како жртви во Втората светска војна.^[3]

Стопанство

Селото има релативно голем атар од 22 км². Убедливо најголем дел од тоа земјиште отпаѓа на шумите (1176,1 хектари), а потоа на пасиштата со 495,2 хектари. Останатите 439,5 хектари отпаѓаат на обработливо земјиште. Селото има полјоделско-шумарска функција.^[4]

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 686 —     1953 661 −3.6% 1961 495 −25.1% 1971 382 −22.8% 1981 180 −52.9%	Година Нас. ±% 1991 9 −95.0% 1994 22 +144.4% 2002 7 −68.2% 2021 2 −71.4%

Според податоците на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 година, во селото Боиште имало 650 жители, сите Македонци христијани.^[5] По податоците на секретарот на Бугарската егзархија, Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Боиште имало 720 жители.^[6]

На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Боишта се води како чисто македонско село во Битолската каза на Битолскиот санџак со 80 куќи.^[7]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 650 Македонци.^[8]

Според пописот од 2002 година, во селото живееле 7 жители.^[9]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 2 жители, сите Македонци.

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	650	720	686	661	495	382	180	9	22	7	2

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[10]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[11]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[12]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[13]

Родови

Боиште е македонско село.

Според истражувањата на Бранислав Русиќ во 1952 година родови во селото:

• Староседелци: Богдановци (9 к.); Дамчевци со Тодорчевци, Јанковци, Банаковци, Здравевци и Трајковци (11 к.); Џамбазовци (11 к.); Белевци (5 к.); Боцевци и Божиновци (3 к.); Вељанчевци (20 к.); Вековци (6 к.); Гајтановци со Чешалковци и Чукалковци (5 к.); Зајаковци (2 к.); Даљановци (5 к.); Пројковци со Китановци (6 к.); Перумуновци (4 к.); Цветковци со Јошаревци (10 к.); и Попевци (7 к.).^[14]

Самоуправа и политика

Селото влегува во рамките на проширената Општина Демир Хисар, на која ѝ била додадена поранешната Општина Сопотница по новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото припаѓало на некогашната Општина Сопотница.

Во периодот од 1955 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Демир Хисар.

Во периодот 1952-1955, селото било во рамките на тогашната Општина Смилево, во која покрај селото Боиште, се наоѓале и селата Обедник и Смилево. Во периодот 1950-1952, селото било дел од некогашната Општина Вирово, во која влегувале селата Боиште, Вирово, Лесково и Церово.

Избирачко место

Во селото постои избирачкото место бр. 643 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на приватен објект - куќа на васил талевски.^[15]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 6 гласачи.^[16]

Културни и природни знаменитости

Археолошки наоѓалишта^[17]

• Градиште — градиште од доцноантичко време;
• Св. Атанас — црква од средниот век;
• Св. Петка — црква од средниот век.

Цркви^[18]

• Црква „Св. Ѓорѓи“ од 1850 г.
• Црква „Св. Петка“
• Црква „Св. Атанасиј“ („Св. Атанас“) — црква од поново време, потоа одново градена во 2010 г. поради лошата состојба

Личности

• Тале Тодоров Дојчиновски — македонски револуционер од ВМОРО.^[19]
• Тале Димов Анѓелевски — македонски револуционер од ВМОРО.^[20]
• Петре Марков Анѓелевски — македонски револуционер од ВМОРО.^[20]
• Ѓеорги Петров Талев — македонски револуционер од ВМОРО.^[21]
• Тале Ристев Трајковски — македонски револуционер од ВМОРО.^[21]
• Даме Петровски — македонски револуционер од ВМОРО.^[22]
• Тале Иванов Јовановски — македонски револуционер од ВМОРО.^[23]
• Коте Ставрев Јошески — македонски револуционер од ВМОРО.^[23]
• Науме Илиовски — македонски партизан

Иселеништво

До 1952 година населението многу малку се иселувало од селото. Иселеници имало само во Битола (2 семејства).^[14]

Посилен бран на иселување има после 1953 година, за што сведочи големиот пад на население, во 1953 во селото е забележана бројка од 661. А во 2002 година во селото живееле само 7 жители.