Гликоза

Гликоза (С₆H₁₂O₆) ― прост шеќер. Таа се наоѓа и во крвта на животните, каде што има многубројни функции. Се складира во црниот дроб во вид резервен шеќер-гликоген. Кога резервите на јаглехидратите во организмот се празни, црниот дроб врши претворање на гликогенот во гликоза со што се подмируваат потребите за енергија. При најразлични концентрации на гликоза во организмот, настануваат хипергликемија или хипогликемија.

D-гликоза

Систематско име	(2R,3S,4R,5R)-2,3,4,5,6-Pentahydroxyhexanal
Други називи Крвен шеќер Декстроза Пченкарен шеќер Д-гликоза Гроздов шеќер
Назнаки
CAS-бр.	50-99-7 Ок
Кратенки	Glc
ATC код	B05CX01 V04CA02, V06DC01
ChEBI	CHEBI:4167 Ок
ChEMBL	ChEMBL1222250 Ок
ChemSpider	5589 Ок
EC-број	200-075-1
InChI InChI=1S/C12H24O12/c7-1-2-3(8)4(9)5(10)6(11)12-2/h2-11H,1H2/t2-,3-,4+,5-,6?/m1/s1 Н Клуч: WQZGKKKJIJFFOK-GASJEMHNSA-N Ок InChI=1/C12H24O12/c7-1-2-3(8)4(9)5(10)6(11)12-2/h2-11H,1H2/t2-,3-,4+,5-,6+/m1/s1 Клуч: WQZGKKKJIJFFOK-DVKNGEFBBQ
3Д-модел (Jmol)	Слика Слика
KEGG	C00031 Н
MeSH	Гликоза
PubChem	5793
RTECS-бр.	LZ6600000
SMILES OC[C@H]1OC(O)[C@H](O)[C@@H](O)[C@@H]1O C([C@@H]1[C@H]([C@@H]([C@H]([C@H](O1)O)O)O)O)O
UNII	5SL0G7R0OK Ок
Својства
Хемиска формула
Моларна маса	0 g mol−1
Густина	1.54 g/cm3
Точка на топење
Растворливост во вода	91 g/100 mL
Термохемија
Ст. енталпија на образување ΔfHo298	−1271 kJ/mol
Ст. енталпија на согорување ΔcHo298	−2805 kJ/mol
Стандардна моларна ентропија So298	209.2 J K−1 mol−1
Дополнителни податоци
Ок(што е ова?)  (провери) Освен ако не е поинаку укажано, податоците се однесуваат на материјалите во нивната стандардна состојба (25 °C, 100 kPa)
Наводи

Историја

Гликозата за прв пат била изолирана од суво грозје во 1747 година од германскиот хемичар Андреас Марграф.^[1][2]

Хемиски и физички својства

Гликозата образува бели или безбојни цврсти материи кои се многу растворливи во вода и оцетна киселина, но слабо растворливи во метанол и етанол. Тие се топат при 146 Целзиусови степени (α) и 150 Целзиусови степени (β), и распаѓање почнувајќи од 188 Целзиусови степени со ослободување на различни испарливи производи, што на крајот остава остаток од јаглерод.^[3] Гликозата има pK вредност од 12,16 на 25 Целзиусови степени во вода.^[4]

Со шест јаглеродни атоми, таа е класифицирана како хексоза, поткатегорија на моносахариди. d-гликозата е една од шеснаесетте алдохексозни стереоизомери. d-изомер, d-гликоза, исто така позната како декстроза, се јавува нашироко во природата, но l-изомерот , l-гликоза, не. Гликозата може да биде добиена со хидролиза на јаглехидрати како млечен шеќер (лактоза), шеќер од трска (сахароза), малтоза, целулоза, гликоген итн. Декстрозата најчесто комерцијално е произведувана од пченкарен скроб во Соединетите Држави и Јапонија, од компир и пченичен скроб во Европа и од тапиочки скроб во тропските области.^[5] Постапката на производство користи хидролиза преку испарување под притисок на контролирана pH во млаз проследено со понатамошна ензимска деполимеризација.^[6] Неврзаната гликоза е една од главните состојки на медот.

Галерија

• Одделување на гликоза во серум
• Перманганати мешани со гликоза
• Мешање на гликоза и квасец
• Семафор од гликоза и индиго кармин