Океан

Океан (од старогрчки: Ὠκεανὸς, „Океанос“^[1]) — голем резервоар на солена вода, и главна компонента на хидросферата. Околу 71% од површината на Земјата (~3,61 × 10¹⁴ м²) е прекриена со океани, споен резервоар на вода кој условно е поделен на неколку главни океани и помали мориња. Скоро половина од светските води се длабоки над 3000 метри.

Карта на светските океани

Овој споен резервоар на солена вода, наречено Светски Океан, главно се дели според континентите и архипелазите на: Тихи Океан, Атлантски Океан, Индиски Океан, Јужен Океан и Северноледен Океан. Последниот океанографски се нарекува Средоземно Море. Помалите региони од океаните се нарекуваат мориња, заливи, теснеци и др.

Геолошки, океанот е област од океанска кора покриена со вода. Океанска кора е тенкиот слој од стврднат вулкански базалт кој ја покрива Земјината површина каде нема континенти. Од овој аспект, денес постојат три „океани“: Светскиот Океан, Црното и Касписко море, кои се формирале со колизија на Цимерија со Лавразија. Средоземното Море е скоро свој „океан“, поврзано со Светскиот Океан преку Гибралтарскиот Теснец, и повеќепати во последните неколку милиони години движењето на Африканскиот континент го затворило теснецот целосно, правеќи го Средоземното Море четврт „океан“.^[2]

Светскиот Океан зафаќа површина од 361 милиони км², волумен од 1.340 милиони км², а просечната длабочина е 3.711 метри. Скоро половина од светските води се длабоки над 3.000 метри. Ова не вклучува мориња кои не се поврзани со Светскиот Океан, како Каспиското Море. Вкупната маса на хидросферата е скоро 1.4 × 10²¹ kg, ca. 0.023 % од вкупната Земјина маса.

Океанот како тема во уметноста и во популарната култура

• „Загледан во океанот“ - песна на македонскиот поет Ацо Шопов.^[3]
• „Океан“ (англиски: Ocean) - песна на британската група Дед кен денс (Dead Can Dance) од 1984 година.^[4]
• „Океан“ (англиски: The Ocean) — песна на ирската рок-група Ју Ту (U2) од 1981 година.^[5]
• „Океан“ — песна на српската рок-група Луна од 1984 година.^[6]
• „Океани“ (англиски: Oceans) — песна на американската рок-група Перл Џем (Pearl Jam) од 1991 година.^[7]
• „Океан“ (англиски: Ocean) - песна на американскиот рок-музичар Лу Рид од 1972 година.^[8]
• „Големина на океан“ (англиски: Ocean Size) - песна на американската рок-група Џејнс адикшн (Jane's Addiction) од 1988 година.^[9]

Надворешни врски

• Ocean Explorer
• Науката навлегува во тајните на океаните
• Зошто се океаните солени? Архивирано на 9 февруари 2015 г.
• Официјални IHO граници на Океани и мориња Архивирано на 16 јули 2004 г.
• Експедицијата Хидроген Архивирано на 27 јуни 2017 г.
• Океана - Заштите на Светските Океани
• Светска Океанска Опсерваторија
• Гринпис Архивирано на 6 септември 2008 г.

Поврзано

• Океанографија
• Море
• Морска сол
• Вода