Рупишта

Рупишта или Хрупишта (дијалектно: Рупишча; грчки: Άργος Ορεστικό, Аргос Орестико, до 1926 г. Χρούπιστα, Хруписта^[2]) — град во Костурско, Егејска Македонија, денес во општината Рупишта на Костурскиот округ, Грција. Населението брои 7.237 жители (2021).

Рупишта Άργος Ορεστικό
Центарот на Рупишта
Рупишта
Местоположба во областа Рупишта Местоположба на Рупишта во општината Рупишта и областа Западна Македонија
Координати: 40°27.9′N 21°15.29′E
Земја	Грција
Област	Западна Македонија
Округ	Костур
Општина	Рупишта
Општ. единица	Рупишта
Надм. вис.	&10000000000000650000000650 м
Население (2021)[1]
• Вкупно	7.237
Час. појас	EET (UTC+2)
• Лето (ЛСВ)	EEST (UTC+3)
Пошт. бр.	522 00
Повик. бр.	24670

Црквата „Св. Нектариј“ во Рупишта.

Географија и местоположба

Гратчето Рупишта е оддалечено 9 км од градот Костур, на северозападната страна на реката Бистрица на надморска височина од 650 метри^[3].

Историја

Рупишта е стара македонска населба во која поради економскиот просперитет и сообраќајните врски почнале постепено да се населуваат турски, влашки и погрчени македонски семејства, така што тоа станало мешана населба со четири народносни групи^[3]. Етнографски, гратчето Рупишта е мешано македонско-влашко-„грчко“ населено место на самата линија на разграничување на македонскиот и грчкиот јазик и етнос. По иселувањето на Турците во 1924 година, тука се населиле бегалски семејства со вкупно 863 лица^[3]. За време на Граѓанската војна во Рупишта имало голема концентрација на жители од околните села, а по нормализирањето на состојбата во непосредна близина на гратчето биле изградени две нови населби - Каслас преименувана во Стадион во 1962 година и Аеродром (Аеродромион), кои по пописот од 1971 со наредба се споени со Рупишта и со тоа избришани и престанале да се водат како посебни населби во евиденцијата^[3].

Стопанство

Освен со трговија, жителите на Рупишта се занимаваат главно со земјоделство и овоштарство, како исо изработка на ракотворби од кои прочуени се влашките јамболлии^[3]. Рупишта има доста големо стопанско и управно значење за поголемиот дел од јужниот крај на костурското подрачје. Рупишта е главниот центар на крзнарско-кожарската индустрија која што е застапена во поширокиот регион на западниот дел на Егејска Македонија и Костурско во областа на планините Вич, Грамошта и Пинд.

Население

Според бројот на жителите Рупишта, го зазема второто место во Костурскиот округ^[4]. Според статистиката на К’нчов во Рупишта живееле 1.100 Македонци, 700 Турци, 720 Власи и 170 Роми, додека Бранков е пообјективен кога споменува дека тука живееле и 100 Грци^[3]. Милоевиќ, пак споменува дека Рупишта се состои од 270 македонски, 180 влашки, 50 грчки или погрчени и 250 турски куќи, односно вкупно 750 куќи^[3]. Според пописите во XXI век, во 2001 година Рупишта броела 7838 жители, а во 2011 имала 7473 жители.

Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Година	1940	1951	1961	1971	1981	1991	2001	2011	2021
Население	4.215	4.196	5.104	5.147	5.979	6.653	7.558	7.473	7.237

Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија

Општествени установи

Гратчето е седиште на поголем дел од костурското подрачје на југ од Рупишта и во него се концентрирани повеќе административни и други служби^[3]. Поради големината и стопанското значење Рупишта е прогласено за градска општина и има статус на град.

Културни и природни знаменитости

• Црква „Св. Нектариј“ — главен градски храм
• Црква „Св. Петка“
• Рупишки мост — стар камен мост на излезот од градот

Редовни настани

Личности

Личности родени во Хрупишта:

• Марика Макриевска — учесник во Грчката граѓанска војна. Член на музичката група Костурчанки.

Култура и спорт

Иселеништво