Список на тригонометриски еднаквости
список на статии на Викимедија From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Тригонометриски еднаквости — еднаквости што покажуваат врски помеѓу поединечни тригонометриски функции. Овие изрази се вистинити за секоја избрана вредност на одредена променлива (агол или некој друг број). Бидејќи тригонометриските функции се поврзани една со друга користејќи ја вредноста на еден, можно е да се изрази некоја друга функција. Равенките се користат за поедноставување на изрази кои вклучуваат тригонометриски функции.

Remove ads
Имиња
Агли
Имињата на аглите се даваат според буквите од грчката азбука како што се алфа (α , бета (β), гама (γ , делта (δ) и тета (θ). Мерните единици за мерење на аглите се степени, радијани и градуси:
Следната табела прикажува други комплементарни инверзни функции и кратенки:
- 1 полн круг = 360 степени = 2 радијани = 400 градуси.
Следната табела го прикажува претворањето на мерните единици за одредени големини на агли:
Аглите во тригонометријата најчесто се изразуваат во радијани без единица мерка, поретко се користат степените означени °, а градусите се исклучително ретки.
Тригонометриски функции
Примарните тригонометриски функции се синус и косинус на агол. Синус се означува со sinθ, а косинус со cosθ каде θ е името на аголот.
Тангенс (tg, tan) на аголот е соодносот меѓу синус и косинус:
Од друга страна, постојат и реципрочни функции при што косинус е реципрочен на секанс (sec), синус на косеканс (csc, cosec), а тангенс на котангенс (ctg, cot):
Инверзни функции
Инверзни тригонометриски функции или аркус функции се инверзни функции на тригонометриските функции. Според тоа, имаме, аркус синус (arcsin, asin) е инверзна функција на синусната функција, при што важи
и
Во следната табела прикажани се други комплементарни инверзни функции и кратенки:
Remove ads
Питагорова тригонометриска еднаквост
Питагоровата тригонометриска еднаквост или основниот идентитет на тригонометријата е една од основните тригонометриски еднаквости и ја покажува врската помеѓу синус и косинус:
каде што cos2θ значи (cos(θ)) 2 и sin2θ значи (sin(θ))2.
Изразот во суштина е изведеница од Питагоровата теорема и произлегува од еднаквоста што важи за единичната кружница. Оваа равенка може да се реши за синус и косинус:
Поврзани еднаквости
Со делење на Питагоровата еднаквост со cos2θ или со sin2θ, ги добиваме следните две еднаквости:
Користејќи ги споменатите еднаквости и соодносите што се користеле при дефинирањето на тригонометриските функции, може да се изведат тригонометриски еднаквости каде една тригонометриска функција е претставена со друга:
Remove ads
Други функции користени во минатото

Поедини тригонометриски функции повеќе не се користат. Версинус, коверсинус, хаверсинус и ексеканс се користеле во навигацијата, а хаверсинусната формула била користена за пресметување на растојанието помеѓу две точки на сфера.
Remove ads
Симетрија, поместување и периодичност
Со проучување на единичната кружница, може да се видат одредени својства на тригонометриската кружница, како што се симетријата, различните поместувања и периодичноста на функциите. Формулите во следните две табели често се нарекуваат формули за редукција.
Симетрија
Кога некоја тригонометриска функција намалиме за одреден агол (на пр. π, π/2), резултатот често е некоја друга тригонометриска функција.
Поместувања и периодичност
Поместувањето на функцијата за одреден агол исто така резултира со некоја друга тригонометриска функција која поедноставно го прикажува резултатот. Ова можеме да го видиме во примерите на поместувања за π/2, π и 2π радијани. Имајќи предвид дека тригонометриските функции се периодични, во зависност од функцијата за π (функциите тангенс и котангенс) или 2π (функциите синус и косинус), тогаш новата функција ја има истата вредност.
Remove ads
Збир и разлика на агли
Овие тригонометриски еднаквости се нарекуваат формули за збир. Тие биле откриени од персискиот математичар Абу ал-Вафа' Бузџани во 10 век. Ојлеровата формула може да помогне во докажувањето на овие еднаквости.
Матричен облик
Тригонометриските формули за збир и разлика за синус и косинус може да се напишат во облик на матрица.
Синус и косинус на збир од бесконечно многу собироци
Тангенс на збир на конечен број собироци
Нека биде (за к ∈ {0, ..., n }) k -ти степен на основниот симетричен полином каде
за i ∈ {0, ..., n }, па следува
Тогаш важи дека е
во зависност од бројот n.
На пример:
и така натаму. Оваа еднаквост може да се докаже со математичка индукција.[2]
Секанс и косеканс на збир од конечен број собироци
каде е k -ти степен на основниот симетричен полином за n променливи x i = tan θ i, i = 1,... , n, а бројот на собироци во именителот зависи од n.
На пример,
Remove ads
Еднаквости за повеќекратни агли
Тригонометриски еднаквости на двојни, тројни и половинки агли
Синус, косинус и тангенс на повеќекратни агли
Чебишовов метод
Методот на Чебишов е рекурзивен алгоритам за наоѓање на формулите на n-ти повеќекратни агли, знаејќи ги (n − 1) и (n − 2) од формулата.
каде H/K = tan(n − 1) x .
Тангенс на просек
Ако α или β се еднакви на 0, тогаш ја добиваме формулата за тангенс на половина агол.
Виетов бесконечен производ
Remove ads
Еднаквости на степенувани тригонометриски функции
За изводи на степени на синус и косинус на агол се користат Де Моавровата формула, Ојлеровата формула и биномната формула .
Remove ads
Формули за претворање на производ во збир и збирот во производ
Други поврзани еднаквости
Ако x, y и z се од кој било триаголник, тогаш важи
односно
Ермитова котангенсна еднаквост
Шарл Ермит покажал дека одредена еднаквост важи каде што променливите a 1 , ... , а n се комплексни броеви. Нека е:
а во случај кога е А1,1 се добива празен производ кој е еднаков 1. Општо, се добива следната вредност:
Во наједноставниот случај за n = 2 важи:
Птоломејова теорема
Овие еднаквости go претставуваат тригонометрискиот облик на Птоломеевата теорема.
Remove ads
Линеарни комбинации
Секоја линеарна комбинација на синусни бранови од исти периоди или честота со различни фазни поместувања е исто така синусен бран со иста периода или честота со различно фазно поместување. Со ненулта линеарна комбинација на синусни и косинусни бранови, се добива:
каде
што е еквивалентно на:
или дури и со:
Воопштено, за произволно фазно поместување важи:
каде
Remove ads
Лагранжови тригонометриски еднаквости
Овие еднаквости биле именувани по Жозеф Луј Лагранж.[3][4]
Со нив е поврзана функцијата наречена Дирихлеово јадро.
Remove ads
Останати облици на збирови на тригонометриски функции
Збирот на синусите и косинусите со променливи во аритметичка низа:
За кои било a и b важи:
каде што atan2(y, x) е воопштување на функцијата arctan(y/x) што го покрива целиот кружен опсег.
Користејќи ја Гудермановата функција која поврзува кружни и хиперболични тригонометриски функции без употреба на комплексни броеви, може да се искористи следниов израз:
Ако x, y и z се аглите на кој било триаголник, односно x + y + z = π, тогаш е
Remove ads
Одредени линеарни фракциони трансформации
Ако ƒ(x) е дадена со линеарна фракциона трансформација
и слично со тоа
тогаш важи
Пократко кажано, ако за сите α функцијата ƒα е токму функцијата ƒ прикажана погоре, тогаш важи дека е:
Еднаквости на инверзни тригонометриски функции
Композиција на тригонометриски и инверзни тригонометриски функции
Поврзаност со комплексната експоненцијална функција
- Овој израз се нарекува Ојлерова формула.
- Овој израз се нарекува Ојлеров идентитет.
односно
каде .
Поврзаносте со бесконечни производи
Кога решаваме специјални функции, користиме различни формули кои ги поврзуваат бесконечниот производ и тригонометриските функции:
Еднаквости без променливи
Еднаквоста без променливи:
е посебен случај на еднаквост со една променлива:
Понатаму, исто така е точно дека:
Многу еднаквости имаат основа во изрази како што се:
и
Со нивна комбинација добиваме:
Определување на бројот π
Мнемонички запис за некои вредности на синус и косинус
Златен пресек φ
Евклидова еднаквост
Инфинитезимално сметање
Изводи
Со користење на инфинитезимално сметање, аглите при сметањето мора да бидат во радијани. Изводите на тригонометриските функции може да се одредат со користење на два лимеса:
Со барање извод од тригонометриски функции се добиваат следните еднаквости и правила:[5]
Интеграли
Експоненцијални дефиниции на тригонометриски функции
Вајерштрасова супституција
Ако е:
тогаш важи:
каде eix = cos(x) + i sin(x), што понекогаш е скратено како cis(x).
Поврзано
- Тригонометрија
- Докази на тригонометриски еднаквости
- Питагорова тригонометриска еднаквост
- Единична кружница
- Тригонометриски константи
- Примена на тригонометрија
- Формула за тангента за половина агол
- Лекција на Питагора
- Косинусна теорема
- Синусна теореме
- Тангенсна теорема
- Молвајдова формула
- Список на изводи на тригонометриски функции
- Список на интеграли на тригонометриски функции
- Хиперболична функција
- Версинус
Наводи
Литература
Надворешни врски
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads