Црква „Св. Никола Чудотворец“ - Кратово

Св. Никола Чудотворец — православна црква во градот Кратово, претставник на Македонската преродба. Му припаѓа на Кумановско-кратовското архијерејско намесништво во Кумановско-осоговската епархија на МПЦ - ОА.

Свети Никола Чудотворец
Царските двери, XVI – XVII век
македонска православна црква
Епархија	Кумановско-осоговска
Архијерејско намесништво	Кумановско-кратовско
Парохија	Кратовска
Местоположба
Координати	42°04′51″N 22°10′57″E
Место	Кратово
Општина	Кратово
Држава	Македонија
Општи податоци
Покровител	Свети Никола
Изградба	1848 (денешна градба)
Архитектонски опис

Историја

Преписка од 1666 г. во која се спомнува дека црквата е соборна.

Црквата се наоѓа во источниот дел на населбата Царина и се смета за најстара сè уште постоечка црква во градот. Храмот своевремено бил катедрала на Кратовските епископи, за што сведочи една преписка од 1666 г. во евангелие подарено на црквата.^[1] Храмот на многу наврати е рушен и одново граден. Последен пат настрадал во 1822 и обновен е во 1848 г.^[1]

Во 1890 г. во црковнот двор двор западно од храмот е подигната зграда на бугарско училиште, познато како Старовремска школа.^[1]

Архитектура

Црквата е еднокорабна и едноапсидна. Изградена е од делкан камен и малтер. Има димензии од 10,5 м во должина, 5,90 м во ширина и 6,80 м во висина.^[1]

Внатрешност

Внатрешноста на црквата е насликана од преродбенички мајстори. Иконостасот е изработен при обновата на храмот во 1848 г.^[2] Има богата резба и вредни икони, некои од XVI век.^[1] Главната икона на Свети Никола е дело на истакнатиот крушевски зограф Никола Михајлов.^[3] Иконата „Света Богородица Умиление“ е од XV век.^[4]

За мошне вредни се сметаат и царските двери. Се одликуваат со ажурна техника, со пробивање на дрвото и употреба на најразлични цветни и геометриски мотиви, како и фигури на животни.^[5] Слични двери имаат и црквите „Св. Ѓорѓи“ во Петралица, „Воведение на пресв. Богородица“ во Карпино, „Св. Богородица“ во Ранковце и дверите од „Св. Никола“ во „Успение на пресв. Богородица“ во Ќустендил.^[6] Дверите се одново насликани во XIX век од самоковски мајстор, веројатно Захариј Зограф. На хетерогениот иконостас има неколку непотпишани икони, кои би можеле да му се припишат на Захариј.^[7] Во црквата има и икони кои му се припишуваат на Крсте Зограф од Велес.^[8]

• 
  Резбан медалјон со Бог Саваот, детаљ од царските двери
• 
  „Благовештение“, детаљ од царските двери

Поврзано

• Кумановско-осоговска епархија
• Кумановско-кратовско архијерејско намесништво