Abdul Ghani Gilong

Tan Sri Abdul Ghani Gilong (30 Mei 1932 – 6 Mac 2021) merupakan bekas ahli politik serta negarawan berbangsa Kadazan-Dusun yang berasal dari Sabah, Malaysia. Beliau dilahirkan pada 30 Mei 1932 di Kampung Matan, Ranau, Sabah dan merupakan salah seorang daripada empat penerima Anugerah Tokoh Malaysia sempena sambutan Hari Malaysia tahun 2010, berikutan jasa beliau yang banyak membantu kepada penyertaan Sabah ke dalam Persekutuan Malaysia pada tahun 1963.^[1]

Yang Berbahagia Tan Sri Datuk Seri Panglima Abdul Ghani Gilong PSM SPDK
Menteri Kerja Raya dan Kemudahan Awam
Dalam jawatan 5 Mac 1976 – 27 Julai 1978
Didahului oleh	V. Manickavasagam
Digantikan oleh	Lee San Choon
Kawasan pilihan raya	Kinabalu
Menteri Kerja Raya dan Pegangkutan
Dalam jawatan 1 Januari 1972 – 4 Mac 1974
Didahului oleh	V. T. Sambanthan
Digantikan oleh	V. Manickavasagam
Kawasan pilihan raya	Kinabalu
Menteri Pengangkutan
Dalam jawatan 23 September 1970 – 9 Februari 1971
Menteri Keadilan
Dalam jawatan 1969–1970
Menteri Hal Ehwal Sabah
Dalam jawatan 1968–1969
Ahli Parlimen Malaysia bagi Kinabalu
Dalam jawatan 1969–1978
Didahului oleh	Kawasan diciptakan
Digantikan oleh	Mark Koding
Maklumat peribadi
Lahir	(1932-05-30)30 Mei 1932 Kampung Matan, Ranau, Borneo Utara British (kini Sabah, Malaysia)
Meninggal dunia	6 Mac 2021(2021-03-06) (umur 88) Kota Kinabalu, Sabah, Malaysia
Tempat semadi	Kampung Silou, Ranau, Sabah
Parti politik	BERJAYA USNO UPKO
Gabungan politik lain	Barisan Nasional (BN)
Pasangan	Halimah Ginsos Amisah Ibrahim
Anak	8 (Halimah), 4 (Amisah)
Pendidikan	Sacred Heart School, Kota Kinabalu
Pekerjaan	Ahli politik

Sumbangan terhadap pembentukan Malaysia

Tan Sri Abdul Ghani Gilong dikenali kerana sumbangan beliau terhadap penyertaan Sabah ke dalam Persekutuan Malaysia. Beliau bersama-sama dengan Tun Fuad Stephens menjelajah ke kawasan pedalaman seperti Ranau, Kundasang, Tambunan, Keningau, Jeselton (kini Kota Kinabalu), Kudat, Sandakan dan Kinabatangan bagi membantu Suruhanjaya Cobbold memberi penerangan kepada rakyat Sabah mengenai faedah-faedah yang bakal dinikmati Sabah supaya mereka menyokong pembentukan Malaysia.

Kerjaya politik

Tan Sri Abdul Ghani Gilong asalnya merupakan seorang peladang sebelum menceburkan diri dalam bidang politik. Setelah Sabah menyertai Malaysia pada tahun 1963, beliau bersama-sama Tun Fuad Stephens mengasaskan Pertubuhan Bersatu Pasok-Momogun Kadazan. Setelah parti tersebut dibubarkan pada tahun 1967, beliau menyertai Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu (USNO).

Kerjaya politik beliau di peringkat persekutuan bermula dengan memegang jawatan sebagai Menteri Hal Ehwal Sabah dan Pertahanan Awam. Selain itu beliau juga pernah menjawat jawatan Menteri Kehakiman serta Menteri Kerja Raya dan Pengangkutan Malaysia. Semasa menjawat jawatan sebagai Menteri Kerja Raya, beliau merasmikan pembukaan Lebuhraya Karak serta Terowong Genting Sempah pada tahun 1977. Selain itu, beliau turut terlibat dalam pembinaan projek mega lain seperti Kampus Utama Institut Teknologi MARA di Shah Alam serta Empangan Temenggor di Perak.

Beliau bersara dari arena politik setelah tewas pada pilihan raya 1978. Beliau kembali menjadi seorang peladang selepas persaraannya.

Kematian

Tan Sri Abdul Ghani Gilong telah meninggal dunia pada 6 Mac 2021 di Hospital Queen Elizabeth, Kota Kinabalu pada pukul 12:12 tengah malam akibat sakit tua ketika berusia 88 tahun.^[2]