Plosiv

Een Plosiv oder ook Explosiv oder Okklusiv betekent in de Phonetik un Phonologie enen Konsonant, bi den een Blockaad in den Vokaaltrakt den Luftstroom uut de Lung komplett stoppt. De Blockaad warrt denn wedder oplööst un de opstaut Luft ströömt as ene „Exploschoon“ uut un bringt den Luud vöörtüüg.

Je na Artikulatschoonsmaneer blockeert verscheden Delen vun den Vokaaltrakt den Luftstroom. To’n Bispeel de Lippen bi Bilabialen ([p], [b]) oder de Tung bi Alveolaren ([t], [d]).

Plosiv un Okklusiv sünd in modernen Leerböker un Grammatiken meist synonym.^[1] Öller Warken betekent mit Okklusiv avers ook Luden mit ene deelwiese Blockaad vun de Luftstroom, so Nasalen, Ejektiven, Implosiven, Smirksluden un anner.

Översicht vun Plosiven

• Bilabiale Plosiven
  • Stimmlosen bilabialen Plosiv ([p])
  • Stimmhaften bilabialen Plosiv ([b])
• Labiodentale Plosiven
  • Stimmlosen labiodentalen Plosiv ([p̪])
  • Stimmhaften labiodentalen Plosiv ([b̪])
• Linguolabiale Plosiven
  • Stimmlosen linguolabialen Plosiv ([t̼])
  • Stimmhaften linguolabialen Plosiv ([d̼])
• Interdentale Plosiven
  • Stimmlosen interdentalen Plosiv ([t̟])
  • Stimmhaften interdentalen Plosiv ([d̟])
• Dentale Plosiven
  • Stimmlosen dentalen Plosiv ([t̺], apikaal)
  • Stimmhaften dentalen Plosiv ([d̺], apikaal)
  • Stimmlosen dentalen Plosiv ([t̪], laminaal, denti-alveolaar)
  • Stimmhaften dentalen Plosiv ([d̪], laminaal, denti-alveolaar)
• Alveolare Plosiven
  • Stimmlosen alveolaren Plosiv ([t], apikaal)
  • Stimmhaften alveolaren Plosiv ([d], apikaal)
  • Stimmlosen alveolaren Plosiv ([t̻], laminaal)
  • Stimmhaften alveolaren Plosiv ([d̻], laminaal)
• Postalveolare Plosiven
  • Stimmlosen postalveolaren Plosiv ([t̠], laminaal)
  • Stimmhaften postalveolaren Plosiv ([d̠], laminaal)
• Retroflexe Plosiven
  • Stimmlosen retroflexen Plosiv ([ṭ], apikaal, postalveolaar)
  • Stimmhaften retroflexen Plosiv ([ḍ], apikaal, postalveolaar)
  • Stimmlosen retroflexen Plosiv ([ʈ], sub-apikaal, palataal)
  • Stimmhaften retroflexen Plosiv ([ɖ], sub-apikaal, palataal)
• Palatale Plosiven
  • Stimmlosen palatalen Plosiv ([c])
  • Stimmhaften palatalen Plosiv ([ɟ])
• Velare Plosiven
  • Stimmlosen velaren Plosiv ([k])
  • Stimmhaften velaren Plosiv ([g])
• Uvulare Plosiven
  • Stimmlosen uvularen Plosiv ([q])
  • Stimmhaften uvularen Plosiv ([ɢ])
• Epiglottale Plosiven
  • Stimmlosen epiglottalen Plosiv ([ʡ])
• Glottale Plosiven
  • Stimmlosen glottalen Plosiv ([ʔ])

Literatuur

• Peter Ladefoged, Ian Maddieson: The sounds of the world’s languages. Blackwell Publishers, Oxford u. a. 1996, ISBN 0-631-19814-8.