Ethiek

Ethiek (Grieks: èthos, gewoonte of zedelijke handeling), moraalfilosofie, morele filosofie of moraalwetenschap is een tak van de filosofie die zich bezighoudt met de kritische bezinning over het juiste handelen. In algemene zin probeert ethiek de criteria vast te stellen om te kunnen beoordelen of een handeling als goed of fout kan worden gekwalificeerd, en om de motieven en consequenties van deze handeling te kunnen evalueren. In de politiek, met name bij het maken van nieuwe (straf)wetten, bijvoorbeeld rondom abortus of euthanasie, speelt de ethiek een belangrijke rol. Ethische vragen in het bedrijfsleven vallen onder de noemer van de beroepsethiek, die over het juiste medisch handelen zijn het terrein van de medische ethiek. Daarnaast is de ethiek van het vakgebied, in bijvoorbeeld de geschiedschrijving, biologie en sociologie soms onderwerp van discussie.

Filosofie
Geschiedenis van de filosofie
––– Vakgebieden –––
Cultuurfilosofie · Esthetica · Ethiek · Filosofie van de geest · Geschiedfilosofie · Kennistheorie · Logica · Metafysica · Rechtsfilosofie · Sociale filosofie · Taalfilosofie · Wetenschapsfilosofie
––– Westerse filosofie –––
Presocratische filosofie · Antieke filosofie · Middeleeuwse filosofie · Renaissance-filosofie · Moderne filosofie · Postmoderne filosofie · Hedendaagse filosofie
––– Oosterse filosofie –––
Chinese filosofie · Taoïsme · Confucianisme · Indische filosofie · Hindoeïsme · Boeddhisme · Japanse filosofie
––– Religieuze filosofie –––
Christelijke filosofie · Joodse filosofie · Islamitische filosofie
Portaal   Filosofie

Een ethisch filosoof vraagt zich af wat de uiteindelijke normen zijn voor het menselijk handelen. Hoewel in de omgangstaal ’ethisch’ in de betekenis van ’moreel’ wordt gebruikt, gaat het om twee verschillende gebieden: ’moraal’ is het zedelijk handelen zelf, terwijl ethiek de studie ervan is. Er zijn drie kennisgebieden waarin ethiek een belangrijke rol speelt: de wijsbegeerte, de theologie en de medische wetenschap. De term ’ethiek’ wordt soms in engere zin gebruikt om te verwijzen naar de ethische principes van een bepaalde traditie, zoals de christelijke ethiek of de ethiek van een bepaalde filosoof. In dit artikel wordt ethiek uitsluitend in de filosofische betekenis gebruikt.

Ethiek kan daarnaast ook descriptief of prescriptief zijn. Bij het bestuderen (en beschrijven) van moraal zonder zelf een moreel standpunt in te nemen spreken we over descriptieve ethiek. Daarnaast kunnen ethici zelf ook standpunten uitdragen en verdedigen, wat als prescriptieve ethiek wordt gedefinieerd. Verder bestaat ook nog de meta-ethiek die zich bezighoudt met de vraag wat een ethische waarde is.