Zwavelchloride

Zwavelchloride (S₂Cl₂) is een anorganische verbinding van zwavel en chloor. De stof komt voor als een gele, amberkleurige tot geelachtig-rode, viskeuze en rokende vloeistof met een scherpe geur, die hevig reageert met water. Ze is oplosbaar in verschillende organische oplosmiddelen: ethanol, benzeen, di-ethylether, chloroform en tetrachloormethaan.

Zwavelchloride
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van zwavelchloride
Molecuulmodel van zwavelchloride
Algemeen
Molecuul­formule	S2Cl2
IUPAC-naam	dizwaveldichloride
Andere namen	zwavelmonochloride, dichloordisulfaan
Molmassa	135,036 g/mol
SMILES	ClSSCl
CAS-nummer	10025-67-9
EG-nummer	233-036-2
PubChem	24807
Wikidata	Q414657
Beschrijving	Gele tot geelachtig-rode viskeuze vloeistof met scherpe geur
Vergelijkbaar met	zwaveldichloride
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
Gevaar
H-zinnen	H301 - H314 - H332 - H400
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P273 - P280 - P301+P310 - P305+P351+P338 - P310
Opslag	Gescheiden van sterk oxiderende stoffen, peroxiden, fosforoxiden, organische producten, voeding en voedingsmiddelen. Koel, droog en goed gesloten bewaren. Verluchting langs de vloer.
EG-Index-nummer	016-012-00-4
VN-nummer	1828
ADR-klasse	Gevarenklasse 8
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand	vloeibaar
Kleur	geel
Dichtheid	1,688 g/cm³
Smeltpunt	−80 °C
Kookpunt	138 °C
Vlampunt	(gesloten vat) 118,5 °C
Zelfontbrandings- temperatuur	234 °C
Dampdruk	(bij 20°C) 900 Pa
Goed oplosbaar in	ethanol, benzeen, di-ethylether, chloroform, tetrachloormethaan
Geometrie en kristal­structuur
Dipoolmoment	1,60 D
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Synthese

Zwavelchloride kan bereid worden door een chlorering van elementair zwavel:

${\displaystyle {\ce {S8 + 4Cl2 -> 4S2Cl2}}}$

Verder wordt het gevormd als ontledingsproduct van onder andere thionylchloride.

Structuur

De moleculaire geometrie van de verbinding is analoog aan die van waterstofperoxide. De twee vlakken (respectievelijk Cl^a-S-S en S-S-Cl^b) staan bijna loodrecht op elkaar: de torsiehoek bedraagt 85,2°. Er bestaat ook een structuurisomeer van zwavelchloride: S=SCl₂. Deze wordt gevormd wanneer zwavelchloride wordt blootgesteld aan UV-licht.

Reacties

Zwavelchloride reageert hevig met water, waardoor zwaveldioxide, waterstofchloride en zwavel gevormd worden:

${\displaystyle {\ce {16S2Cl2 + 16H2O -> 8SO2 + 32HCl + 3S8}}}$

Wanneer een reactie van zwavelchloride met chloorgas wordt uitgevoerd, ontstaat er zwaveldichloride:

${\displaystyle {\ce {S2Cl2 + Cl2 -> 2SCl2}}}$

Toepassingen

Zwavelchloride wordt vooral gebruikt om C-S-bindingen aan te maken. Met aluminiumchloride (AlCl₃) als katalysator reageert zwavelchloride met benzeen tot difenylsulfide:

${\displaystyle {\ce {8S2Cl2 + 8C6H6 -> 8(C6H5)2S + 16HCl + S8}}}$

De Herz-reactie is de omzetting van een aniline-derivaat (1) naar een zogenaamd Herz-zout (2) met zwavelchloride, gevolgd door hydrolyse van dit Herz-zout naar het overeenkomstige natriumthiolaat (3):

Herz-reactie

Toxicologie en veiligheid

De stof ontleedt bij verhitting of bij verbranding, met vorming van giftige en corrosieve dampen, onder andere waterstofchloride, waterstofsulfide en zwaveloxiden. Ze reageert met peroxiden, fosforoxiden en sommige organische verbindingen, waardoor brand- en ontploffingsgevaar ontstaat. Zwavelchloride reageert hevig met water, waarbij zwavel, waterstofchloride, zwaveldioxide, waterstofsulfide, sulfiet en thiosulfaat gevormd worden. Ze tast ook vele metalen aan in aanwezigheid van water of vocht.

De stof is corrosief voor de ogen, de huid en de luchtwegen. Inademing van de damp kan longoedeem veroorzaken.

Externe links

•  zwavelchloride - International Chemical Safety Card

Mediabestanden

Zie de categorie Disulfur dichloride van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.