Jette

Voor de plaats in de Verenigde Staten, zie Jette (Verenigde Staten)

Jette (vroeger ook Sint-Pieters-Jette) is een plaats en gemeente in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De gemeente telt ruim 54.000 inwoners.

Jette

Gemeente in België
(Details) (Details)
Geografie
Gewest	Brussel
Arrondissement	Brussel-Hoofdstad
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere	5,19 km² (2023) 18,6% 35% 46,4%
Coördinaten	50° 52' NB, 4° 20' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkings­dichtheid	54.390 (01/01/2025) 48,51% 51,49% 10481,12 inw./km²
Leeftijdsopbouw – 0-17 jaar – 18-64 jaar – 65 jaar en ouder	(01/01/2025) 23,41% 62,03% 14,56%
Buitenlanders	26,77% (01/01/2025)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Claire Vandevivere (LBJette)
Bestuur	LBJette, MR-VLD, Ecolo-Groen
Zetels LBJette MR-VLD PS-Vooruit Team Fouad Ahidar Ecolo-Groen PTB-PVDA	37 11 7 6 5 4 4
Economie
Gemiddeld inkomen	17.176 euro/inw. (2022)
Werkloosheids­graad	14,2% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode 1090	Deelgemeente Jette
Zonenummer	02
NIS-code	21010
Politiezone	Brussel-West
Hulpverlenings­zone	DBDMH
Website	www.jette.irisnet.be
Detailkaart
ligging in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Portaal    België

Jette heeft in de eerste plaats een woonfunctie; er wonen voornamelijk gezinnen. Het noordwestelijke stuk van de gemeente (tussen het UZ Brussel op de Campus Jette van de VUB en het Koning Boudewijnstadion in Laken) is duidelijk minder verstedelijkt en groener dan het centrum met het Koningin Astridplein, ook wel 'Het Spiegelplein' genoemd. De folkloristische bijnaam voor de inwoners van Jette is dan ook spiegelmannen.

Jette grenst in het noorden aan Laken (deelgemeente van Brussel-stad) en in het zuiden aan Ganshoren. Niet ver van de basiliek van Koekelberg is er een klein grensgebied met Koekelberg en Sint-Jans-Molenbeek; aan de rand van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest grenst Jette aan de Vlaamse faciliteitengemeente Wemmel en een klein stukje Asse (deelgemeente Zellik).

Kernen

Jette heeft geen deelgemeenten. Wel zijn enkele wijken te onderscheiden zoals Essegem^[1] en Dielegem.

Geschiedenis

In de Romeinse tijd was de omgeving van Jette reeds bewoond, getuige de Romeinse villa van Jette die er opgegraven is.^[2]

Op het eind van het ancien régime ontstond de gemeente Jette-Ganshoren met het dorp Jette en het gehucht Ganshoren. Het historische centrum bevindt zich ter hoogte van het Kardinaal Mercierplein. Ten noordwesten van het dorp werd de Abdij van Dieleghem opgericht. In 1841 werd de gemeente opgesplitst en werden Jette en Ganshoren afzonderlijke gemeenten.

Bezienswaardigheden

Zie Lijst van beschermd onroerend erfgoed in Jette voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

• De Abdij van Dielegem
• Het Magrittemuseum
• Het Onze-Lieve-Vrouw van Lourdesdomein (grot van Jette) en de Onze-Lieve-Vrouw-van-Lourdeskapel
• De Sint-Magdalenakerk
• De Sint-Pieterskerk
• De Sint-Clarakerk
• De Sint-Jozefskerk
• De overblijfselen van een Gallormeinse villa
• Het Station Jette

Galerij

• 
  Station van Jette op het Kardinaal Mercierplein
• 
  Kerkhof van Jette met waardevol Funerair erfgoed.
• 
  Sint-Pieterskerk op het Kardinaal Mercierplein
• 
  Vroegere gemeentehuis op het Kardinaal Mercierplein
• 
  Adolph Vanderschriekstraat
• 
  De abtswoning van de voormalige abdij van Dielegem

Natuur en landschap

Jette telt enkele parken en drie bossen: het Laarbeekbos, het Poelbos en het Dielegembos.

Mobiliteit

Jette wordt door de NMBS bediend met het station Jette.

De gemeente heeft meerdere bus- (MIVB, De Lijn) en tramlijnen, waarvan de recentste (tramlijn 9) op nieuw aangelegde sporen volledig in eigen bedding rijdt en sinds 1 september 2018 dienst doet.

De Tentoonstellingslaan (N290) doorkruist Jette en verbindt de grote ring met Koekelberg.

Politiek

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij of kartel		10-10-1976[3]		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006[4]		14-10-2012[5]		14-10-2018		13-10-2024
Stemmen / Zetels		%	35	%	35	%	35	%	33	%	33	%	35	%	35	%	37	%	37
	PTB-PVA1/ PTB-PVDA2	0,971	0	0,371	0	0,311	0	0,571	0	0,462	0	-		-		-		11,732	4
	ECOLO1/ Ecolo-Groen2	-		6,231	2	6,321	2	6,971	2	12,131	4	10,691	3	11,112	4	17,772	7	11,862	4
	PSB-BSP1/ PS2/ PS-SP3/ PS-sp.a4/ PS-Vooruit5	16,931	7	9,062	3	12,792	5	12,292	4	15,253	6	19,382	7	24,364	10	15,594	6	14,135	6
	PSB-BSP1/ SP2/ LRGA/ PS-SP3/ sp.a-Spirit3/ PS-sp.a4/ PS-Vooruit5			11,522	4	10,862	4	7,95A	2			6,993	2
	CVP1/ LRGA/ LBJ3/ LBJette4	8,611	3	4,891	1	4,991	1			27,353	11	32,423	13	28,433	12	37,774	16	24,014	11
	PSC1/ LBJLT2/ LBJ3/ LBJette4	13,261	5	27,232	13	31,62	14	28,312	12
	VU1/ N-VA2	8,381	2	5,321	1	3,581	0	-		-		0,642	0	4,162	1	4,282	1	2,322	0
	PLP-PVV1/ PVV2/ PRL-VLDD/ VLD-VBJ3/ MR-VLDF	5,941	1	4,82	1	12,06D	4	4,733	1	-		15,29F	6	13,49F	5	13,01F	5	17,23F	7
	PL-LP1/ PRL2/ PRL-VLDD/ PRL-FDFE/ MR-VLDF/ MR3	13,051	5	7,672	2			10,322	4	22,51E	9
	FDF1/ PRL-FDFE/ FDF-RJ2/ DéFI3	27,311	11	16,461	7	14,421	5	14,11	5			5,312	1	6,221	1	6,713	2	3,453	0
	Vlaams Blok1/ Vlaams Belang2	-		-		1,131	0	4,031	0	6,881	2	8,922	3	3,592	0	2,952	0	2,582	0
	Team Fouad Ahidar+1090	-		-		-		-		-		-		-		-		12,69	5
	LES Liberaux	-		-		-		-		-		-		7,35	2	-		-
	L.B.	-		-		-		-		5,01	1	-		-		-		-
	FN	-		-		-		9,63	3	2,85	0	-		-		-		-
	UDRT-RAD	-		5,7	1	-		-		-		-		-		-		-
	IC-GB	4,88	1	0,75	0	-		-		-		-		-		-		-
Anderen(*)		0,67	0	-		1,93	0	1,10	0	7,55	0	0,36	0	1,28	0	2,22	0	-
Totaal stemmen		29.021		26.943		25.469		23.234		23.210		25.334		25.704		26.435		25.103
Opkomst %						88,63		85,86		84,79		87,28		84,08		85,56		81,16
Blanco en ongeldig %		4,67		5,11		5,06		4,59		4,45		5,96		5,62		7,02		6,34

(*) 1976: AJF (0,67%) / 1988: EJ_JV (0,83%), UFJ (1,1%) / 1994: MRL (0,56%), PH-HP (0,54%) / 2000: L.I.C.O.R.N. (4,06%), Vivant (2,9%), M.L.J. (0,32%), P.H. (0,27%) / 2006: PH-HP / 2012: Gauches Communes (1,28%) / 2018: Les Démocrates (2,22%). De grootste partij is in kleur.

Representativiteit

Voor Jette, net zoals voor de andere gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, geldt dat het aantal kiezers in verhouding tot het aantal inwoners erg laag ligt, zowel absoluut als in vergelijking met de rest van het land. Dit is het gevolg van het hoge aandeel niet Belgische inwoners (ook al kunnen deze onder bepaalde voorwaarden over gemeentelijk stemrecht beschikken). Daarnaast ligt ook het aantal kiezers dat niet komt opdagen, ondanks de stemplicht, erg hoog zodat het totaal aantal uitgebrachte stemmen, inclusief ongeldige en blanco, in de 19 gemeenten van het gewest slechts 44,66% van het aantal inwoners bedraagt. Jette scoort beter met een verhouding van 52,67% uitgebrachte stemmen/inwoners.

Verhouding kiezers/inwoners en absenteïsme bij de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2012

• Jette: 62,64% (kiezers/inw.) - 15,92% (absenteïsme)
• Totaal Brussels Gewest : 53,89% (kiezers/inw.) - 17,14% (absenteïsme)

Ter vergelijking:

• Vlaamse provinciehoofdsteden: 69,30% (kiezers/inw.) - 12,12% (absenteïsme)
• Waalse provinciehoofdsteden: 69,04% (kiezers/inw.) - 17,31% (absenteïsme)

Burgemeesters

Burgemeester waren:

• 1909-1926 : Philippe Werrie (katholiek)
• 1927-1940 : Gustave Van Huynegem (liberaal)
• 1940-1952 : Jean Neybergh (katholiek)
• 1953-1958 : Etienne Demunter (socialist)
• 1959-1968 : Jacques Swartenbrouck (liberaal)
• 1968-1974 : Jean Neybergh (PSC)
• 1974-1976 : Gilbert Doyen (liberaal)
• 1977-1999 : Jean-Louis Thys (PSC-LBJLT-LBJ)
• 1999-2022 : Hervé Doyen (LBJette)
• 2022-heden: Claire Vandevivere (LBJette)

Bestuur 2024-2030

Het bestuur van Jette bestaat uit een coalitie van de LBJette (Les Engagés, CD&V en onafhankelijken), MR-VLD en Ecolo-Groen:

College van burgemeester en schepenen[6]
Burgemeester	Claire Vandevivere (LBJette)
Schepenen	Jennifer Gesquière (MR-VLD) Thomas Naessens (Ecolo-Groen) Benoît Gosselin (LBJette) Nathalie De Swaef (Ecolo-Groen) Laura Vossen (LBJette) Christophe Kurt (LBJette) Eren Güven (MR-VLD) Anna Hovsepyan (MR-VLD) Nathalie Vandenbrande (LBJette) (OCMW-voorzitter)

Bestuur 2019-2024

Het bestuur van Jette bestaat uit een coalitie van de LBJette (cdH, CD&V en onafhankelijken), Ecolo-Groen en MR.

College van burgemeester en schepenen[6]
Burgemeester	Claire Vandevivere (LBJette)
Schepenen	Benoît Gosselin (LBJette) Mounir Laarissi (LBJette) Jacob Kamuanga (LBJette) Joris Poschet (LBJette) Bernard Van Nuffel (Ecolo/Groen) Nathalie De Swaef (Ecolo/Groen) Olivier Corhay (MR) Jennifer Gesquière (MR) Nathalie Vandenbrande (LBJette) (OCMW-voorzitster)

Bestuur 2013-2018

College van burgemeester en schepenen[6]
Burgemeester	Hervé Doyen (LBJette)
Schepenen	Geoffrey Lepers (MR-OpenVLD) (1ste schepen) Bernard Van Nuffel (Ecolo/Groen) Benoît Gosselin (LBJette) Claire Vandevivere (LBJette) Paul Leroy (LBJette) Brigitte Gooris (MR/OpenVLD) Jean-Louis Pirottin (LBJette) Nathalie De Swaef (Ecolo/Groen) Voorzitster (OCMW): Brigitte De Pauw (LBJette)

Bestuur 2007-2012

Het bestuur van Jette bestaat uit een coalitie van LBJ, de lijst van de burgemeester met cdH, CD&V en onafhankelijken met PS, Ecolo en FDF-RJ. Na aanhoudende problemen met PS-schepen Hermanus volgde eind 2009 een coalitiewissel, waarbij de PS ingeruild werd voor MR en Open VLD. Schepen Hermanus zijn bevoegdheden werden afgenomen, maar hij bleef in functie.

De volgende personen maken deel uit van het bestuur:

College van burgemeester en schepenen
Burgemeester	Hervé Doyen (LBJ (cdH))
Schepenen	Merry Hermanus (PS) Christine Gallez (Ecolo) Benoît Gosselin (LBJ (cdH)) Bernard Lacroix (LBJ (cdH)) Claire Vandevivere (LBJ (cdH)) Brigitte De Pauw (LBJ (CD&V)) Paul Leroy (LBJ) Jean-Louis Pirottin (LBJ (cdH))

Demografische ontwikkeling

• Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden
jaar	Aantal[7]	Evolutie: 1992=index 100
1992	38.640	100,0
1993	38.529	99,7
1994	38.499	99,6
1995	38.855	100,6
1996	38.479	99,6
1997	38.686	100,1
1998	38.855	100,6
1999	39.166	101,4
2000	39.749	102,9
2001	40.075	103,7
2002	40.893	105,8
2003	41.569	107,6
2004	41.938	108,5
2005	42.250	109,3
2006	42.981	111,2
2007	43.564	112,7
2008	44.614	115,5
2009	45.637	118,1
2010	46.818	121,2
2011	47.947	124,1
2012	48.805	126,3
2013	49.411	127,9
2014	50.237	130,0
2015	50.724	131,3
2016	51.426	133,1
2017	51.933	134,4
2018	52.201	135,1
2019	52.536	136,0
2020	52.728	136,5
2021	52.854	136,8
2022	52.751	136,5
2023	53.704	139,0
2024	54.107	140,0
2025	54.390	140,8

Sport

De gemeente huisvest twee voetbalclubs, namelijk Royal Scup Dieleghem Jette en Ritterklub VSV Jette.

Geboren in Jette

• Willy Corsari (= Wilhelmina Douwes-Schmidt) (1897-1998), Nederlands schrijfster
• Achiel Emiel Meeussen (1912-1978), Bantoetaalkundige^[8]
• Georges Van Riet (1916-1998) filosoof en theoloog
• Paul Vandenbussche (1921-2011), eerste administrateur-generaal van de BRT
• François Narmon (1934-2013), bankier
• Luk De Koninck (1952), acteur
• Marc Daniëls (1959-2021), striptekenaar
• Alain De Nil (1966), voetballer
• Hermes Sanctorum (1981), politicus
• F.W. Daem (1988), schrijver
• Max Colombie (1991), muzikant
• Merveille Goblet (1994), voetballer
• Jason Denayer (1995), voetballer
• Hasan Özkan (1997), Turks voetballer
• Ilan Van Wilder (2000), wielrenner
• Tom Crabbe (2005), wielrenner

Stedenbanden

• Sidi Bibi (Marokko)
• Jojutla (Mexico)

Nabijgelegen kernen

Ganshoren, Wemmel, Laken, Sint-Jans-Molenbeek, Koekelberg