Solsikkeslekta

Solsikkeslekta (Helianthus) er ei planteslekt i korgplantefamilien.^[1][2] Totalt er det 110 artar i slekta, og alle stammar frå Amerika. Blada er hjarteforma, og korgene er store; skivekronene er brune og randkronene gule.^[1]

Solsikkeslekta
Systematikk
Rike:	Planteriket Plantae
Underrekkje:	Frøplantar Spermatophytes
Orden:	Korgplanteordenen Asterales
Familie:	Korgplantefamilien Asteraceae
Underfamilie:	Asteroideae
Overstamme:	Helianthodae
Stamme:	Heliantheae
Slekt:	Solsikkeslekta Helianthus L., 1753

Ordet «solsikke» viser som oftast til solsikkearten H. annuus. I tillegg til denne arten høyrer òg jordskokk til solsikkeslekta.^[1] Bortsett frå tre artar i Sør-Amerika er alle artane i solsikkeslekta opphavleg frå Nord-Amerika. Dei runde brune skivekronene og gule randkronene til blomen liknar sola.^[3] Solsikke og jordskokk blir dyrka i tempererte område til mat og som prydplantar.^[4]

Ordsoge

Ordet «solsikke» er ei omskriving av det latinske solsequium, av sol, 'sol', og sequi, 'følgje'. Namnet speler på at solsikker vender seg etter sola.^[5]

Det vitskaplege namnet Helianthus kjem av gresk ήλιος, hēlios, 'sol', og ανθός, anthos, 'blome'.^[6]

Artar

Artar som no blir rekna til slekta er:^[7][8]

• Helianthus agrestis Pollard – southeastern sunflower – Florida Georgia
• Helianthus ambiguus Britt. – Wisconsin, Michigan, Ohio, New York
• Helianthus angustifolius L. – swamp sunflower – Texas, Florida nord til Sør-Illinois, Long Island
• Helianthus annuus L. – solsikke – det meste av USA og Canada
• Helianthus anomalus S.F.Blake – western sunflower – Nevada, Utah, Arizona, New Mexico
• Helianthus argophyllus Torr. & A.Gray – silverleaf sunflower – Texas, Nord-Carolina, Florida
• Helianthus arizonensis R.C.Jacks. – Arizona sunflower – Arizona, New Mexico
• Helianthus atrorubens L. – purpledisk sunflower – Louisiana, Alabama, Georgia, Florida, Sør-Carolina, Nord-Carolina, Tennessee, Kentucky, Virginia
• Helianthus bolanderi A.Gray – serpentine sunflower – California, Oregon
• Helianthus × brevifolius E.Watson – Texas, Indiana, Ohio
• Helianthus californicus DC. – California sunflower – California
• Helianthus carnosus Small – lakeside sunflower – Florida
• Helianthus ciliaris DC. – Texas blueweed – Washington, California, Arizona], New Mexico, Nevada, Utah, Texas, Oklahoma, Colorado, Kansas, Illinois, Tamaulipas, Coahuila, Chihuahua, Sonora
• Helianthus cinereus Small – Missouri, Kentucky, Indiana, Ohio
• Helianthus coloradensis Cockerell – prairie sunflower – Colorado, New Mexico
• Helianthus cusickii A.Gray – Cusick's sunflower – Washington, Oregon, California, Idaho, Nevada
• Helianthus debilis Nutt. – cucumberleaf Sunflower – Texas til Maine; Mississippi
• Helianthus decapetalus L. – thinleaf sunflower – austlege USA, Ontario, Quebec
• Helianthus deserticola Heiser – desert sunflower – Arizona, Nevada, Utah
• †Helianthus diffusus Sims – Missouri†
• Helianthus dissectifolius R.C.Jacks. – Mexico
• Helianthus divaricatus L. – woodland sunflower eller rough woodland sunflower – austlege USA, Ontario, Quebec
• Helianthus × divariserratus R.W.Long Michigan, Indiana, Ohio, Connecticut
• Helianthus × doronicoides Lam. – Texas, Oklahoma, Arkansas, Missouri, Iowa, Minnesota, Illinois, Kentucky, Indiana, Ohio, Pennsylvania, Michigan, New Jersey, Virginia
• Helianthus eggertii Small – Alabama, Kentucky, Tennessee
• Helianthus exilis A.Gray – California
• Helianthus floridanus A.Gray ex Chapm. – Florida sunflower – Louisiana, Alabama, Georgia, Florida, Sør-Carolina, Nord-Carolina
• Helianthus giganteus L. – giant sunflower – austlege USA, det meste av Canada
• Helianthus glaucophyllus D.M.Sm – whiteleaf sunflower – Tennessee, Sør-Carolina, Nord-Carolina
• Helianthus × glaucus Small – spreidde felt i søraustlege USA
• Helianthus gracilentus A.Gray – slender sunflower – California
• Helianthus grosseserratus M.Martens – sawtooth sunflower – Great Plains, Great Lakes, Ontario, Quebec
• Helianthus heterophyllus Nutt. – variableleaf sunflower – Coastal Plain, Texas til Nord-Carolina
• Helianthus hirsutus Raf. – hairy sunflower – sentrale og austlege USA, Ontario
• Helianthus × intermedius R.W.Long – intermediate sunflower –spreidde felt i USA
• Helianthus laciniatus A.Gray – alkali sunflower – Arizona, New Mexico, Texas, Coahuila, Nuevo León
• Helianthus × laetiflorus Pers. – cheerful sunflower, mountain sunflower – spreidde felt i austlege og snetraale USA, Canada
• Helianthus laevigatus Torr. & A.Gray – smooth sunflower – Georgia, Sør-Carolina, Nord-Carolina, Virginia, Maryland, Vest-Virginia
• Helianthus lenticularis Douglas ex Lindl. California, Texas
• Helianthus longifolius Pursh – longleaf sunflower – Alabama, Georgia, Nord-Carolina
• Helianthus × luxurians (E.Watson) E.Watson – Great Lakes-regionen
• Helianthus maximiliani Schrad. – Maximillian sunflower – mykje av USA og Canada
• Helianthus membranifolius Poir. – Fransk Guiana
• Helianthus microcephalus Torr. & A.Gray – austlege USA
• Helianthus mollis Lam. – downy sunflower, ashy sunflower – Ontario, austlege og sentrale USA
• Helianthus multiflorus L. – manyflower sunflower – Ohio
• Helianthus navarri Phil. – Chile
• Helianthus neglectus Heiser – neglected sunflower – New Mexico, Texas
• Helianthus niveus (Benth.) Brandegee – showy sunflower – California, Arizona, Baja California, Baja California Sur
• Helianthus nuttallii Torr. & A.Gray – vestlege og sentrale USA, Canada
• Helianthus occidentalis Riddell – fewleaf sunflower, western sunflower – Great Lakes-regionen, spreidd i søraustlege USA
• Helianthus × orgyaloides Cockerell – Colorado, Kansas
• Helianthus paradoxus Heiser – paradox sunflower – Utah, New Mexico, Texas
• Helianthus pauciflorus Nutt. – stiff sunflower – sentrale USA, Canada
• Helianthus petiolaris Nutt. – prairie sunflower, lesser sunflower – mykje av USA, Canada
• Helianthus porteri (A.Gray) Pruski – Porter's sunflower – Alabama, Georgia, Sør-Carolina, Nord-Carolina
• Helianthus praecox Engelm. & A.Gray Texas sunflower – Texas
• †Helianthus praetermissus  – New Mexico sunflower – New Mexico†
• Helianthus pumilus Nutt. – little sunflower – Colorado, Wyoming, Montana, Utah, Idaho
• Helianthus radula (Pursh) Torr. & A.Gray – rayless sunflower – Louisiana, Mississippi, Alabama, Georgia, Sør-Carolina, Florida
• Helianthus resinosus Small – resindot sunflower – Mississippi, Alabama, Georgia, Sør-Carolina, Nord-Carolina, Florida
• Helianthus salicifolius A.Dietr. – willowleaf sunflower – Texas, Oklahoma, Kansas, Missouri, Illinois, Wisconsin, Ohio, Pennsylvania, New York
• Helianthus sarmentosus Rich. – Fransk Guiana
• Helianthus scaberrimus Elliott – Sør-Carolina
• Helianthus schweinitzii Torr. & A.Gray – Schweinitz's sunflower – Sør-Carolina, Nord-Carolina
• Helianthus silphioides Nutt. – rosinweed sunflower – Lower Mississippi Valley
• Helianthus simulans E.Watson – muck sunflower – søraustlege USA
• Helianthus smithii Heiser – Smith's sunflower – Alabama, Georgia, Tennessee
• Helianthus speciosus Hook. – Michoacán
• Helianthus strumosus L. – austlege og sentrale USA, Canada
• Helianthus subcanescens (A.Gray) E.Watson – Manitoba, nord-sentrale USA
• Helianthus subtuberosus Bourg.
• Helianthus tuberosus L. – Jerusalem artichoke, sunchoke, earth-apple, topinambur – mykje av USA, Canada
• Helianthus verticillatus Small – whorled sunflower – Alabama, Georgia, Tennessee

Tidlegare medtekne artar

Dei følgjande artane var tidlegare rekna til slekta Helianthus.^[7]

• Flourensia thurifera (Molina) DC. (as H. thurifer Molina)
• Helianthella quinquenervis (Hook.) A.Gray (as H. quinquenervis Hook.)
• Helianthella uniflora (Nutt.) Torr. & A.Gray (as H. uniflorus Nutt.)
• Pappobolus imbaburensis (Hieron.) Panero (as H. imbaburensis Hieron.)
• Viguiera procumbens (Pers.) S.F.Blake (as H. procumbens Pers.)

Galleri

• 
  Nærbilde av ei solsikke
• 
  Helianthus decapetalus
  "Plenus"
• 
  Prairie sunflower
  (H. petiolaris)
• 
  Giant sunflower
  (H. giganteus)
• 
  Jordskokk
  (H. tuberosus)
• 
  H. laetiflorus
• 
  Willowleaf sunflower
  (H. salicifolius)
• 
  H. annuus
• 
  A dark red sunflower cultivar
• 
  Helianthus
  'Strawberry Blonde'
• 
  Solsikkeknopp
• 
  Baksida av ein solsikkeblome
• 
  Bier på ei solsikke
• 
  Solsikkeblad
• 
  Bladstruktur
• 
  Frø under eit mikroskop