ਪਰਮੇਸਵਰਵਰਮਨ ਪਹਿਲਾ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
ਪਰਮੇਸਵਰਵਰਮਨ ਪਹਿਲਾ ਇੱਕ ਪੱਲਵ ਸਮਰਾਟ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ 7ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰਲੇ ਅੱਧ, 670 - 695 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਕੀਤਾ।[1] ਉਹ 670 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਮਹਿੰਦਰਵਰਮਨ ਦੂਜਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੱਦੀ 'ਤੇ ਬੈਠਾ।[1] ਉਸ ਦੇ ਦਾਦਾ ਨਰਸਿੰਹਵਰਮਨ ਪਹਿਲਾ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪੱਲਵ ਸਾਮਰਾਜ ਨੂੰ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਵਾਤਾਪੀ ਵਿਖੇ ਚਾਲੂਕਿਆ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਪਰਮੇਸਵਰਵਰਮਨ ਇੱਕ ਕੁਸ਼ਲ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥ ਸ਼ਾਸਕ ਸੀ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਫੌਜੀ ਕਾਰਨਾਮੇ, ਕਵਿਤਾ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਸ਼ਰਧਾ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਪ੍ਰਤੀ ਉਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੰਦਰ ਬਣਵਾਏ ਸਨ।
Remove ads
ਰਾਜ
ਪਰਮੇਸਵਰਵਰਮਨ ਦਾ ਰਾਜ ਵਿਕਰਮਾਦਿਤਿਆ ਪਹਿਲਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਚਾਲੂਕਿਆ ਨਾਲ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਹੋਏ ਟਕਰਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦਾਦਾ ਜੀ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। 674 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ, ਦੋਵੇਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਤਿਰੂਚਿਰਾਪੱਲੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪੇਰੂਵਲਨੱਲੂਰ ਵਿਖੇ ਮਿਲੀਆਂ ਅਤੇ ਪਰਮੇਸਵਰਵਰਮਨ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।[2][3][4]
ਫ਼ੌਜੀ ਕਰੀਅਰ
ਚਾਲੂਕਿਆ ਵਿਕਰਮਾਦਿਤਿਆ ਪਹਿਲਾ ਦੇ ਹੋਨੂਰ ਪਲੇਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੋ ਉਸ ਦੇ 16ਵੇਂ ਰਾਜ ਸਾਲ (ਲਗਭਗ 670 ਈ. -671 ਈ.) ਵਿੱਚ ਸਨ, ਉਸ ਨੇ ਕਾਂਚੀਪੁਰਮ ਜਾਂਦੇ ਸਮੇਂ ਮੱਲੀਯੂਰ ਵਿੱਚ ਡੇਰਾ ਲਗਾਇਆ ਅਤੇ ਤਲੱਕੜ ਦੇ ਗੰਗਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਪੱਲਵਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ।[5]
ਵਿਲਾਂਡੇ ਦੀ ਲੜਾਈ
ਹਾਰ ਦਾ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਲਈ, ਪੱਲਵ ਰਾਜਾ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਚਾਲੂਕਿਆ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਗੰਗਾ ਸ਼ਾਸਕ ਭੁਵਿਕਰਮਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਯੁੱਧ ਕੀਤਾ। ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਸ਼ਿਵਮਾਰ ਦੇ ਭੁਵਿਕਰਮਾ ਅਤੇ ਹਾਲੇਗੇਰੇ ਪਲੇਟਾਂ ਦੇ ਬੇਦੀਰੂਰ ਗ੍ਰਾਂਟ ਤੋਂ, ਇਹ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ, ਜੋ ਵਿਲਾਂਡੇ ਨਾਮਕ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਹੋਈ ਸੀ, ਪਰਮੇਸਵਰਵਰਮਨ ਪਹਿਲੇ ਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭੁਵਿਕਰਮਾ ਦੇ ਹੱਥੋਂ ਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਸਗੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸ਼ਾਹੀ ਹਾਰ ਤੋਂ ਵੀ ਵਾਂਝਾ ਹੋ ਗਿਆ।
ਪੇਰੂਵਲਨੱਲੂਰ ਦੀ ਲੜਾਈ
ਪਰਮੇਸਵਰਵਰਮਨ ਪਹਿਲਾ ਦੀ ਇਸ ਹਮਲਾਵਰ ਨੀਤੀ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਉਸ 'ਤੇ ਚਾਲੂਕਿਆ ਰਾਜਾ ਵਿਕਰਮਾਦਿਤਿਆ ਪਹਿਲਾ ਨੇ ਦੁਬਾਰਾ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਾਂਚੀਪੁਰਮ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਚਾਲੂਕਿਆ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਕਰਮਾਦਿਤਿਆ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਵਧਿਆ ਜਾਪਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ 25 ਅਪ੍ਰੈਲ ਈਸਵੀ 674 ਨੂੰ ਕਾਵੇਰੀ ਨਦੀ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਕੰਢੇ 'ਤੇ ਉਰਗਪੁਰਾ (ਉਰਾਇਯੂਰ) ਵਿਖੇ ਡੇਰਾ ਲਗਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਪਰਮੇਸਵਰਵਰਮਨ ਪਹਿਲਾ ਅਤੇ ਪਾਂਡਿਆ ਰਾਜਾ ਕੋਚਚਦੈਯਨ ਰਣਧੀਰਾ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਤ੍ਰਿਚਿਨੋਪੋਲੀ ਦੇ ਨੇੜੇ, ਪੇਰੂਵਲਨੱਲੂਰ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਗਈ ਸੀ। ਅਤੇ ਕੇਂਦੂਰ ਪਲੇਟਾਂ ਕਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਵਿਕਰਮਾਦਿਤਿਆ ਪਹਿਲੇ ਨੇ ਪਾਂਡਿਆ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਂਡਿਆ ਰਾਜਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਸੰਘਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੇਰੂਵਲਨੱਲੂਰ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਸੀ।[6][7] ਪੱਲਵ ਅਤੇ ਪਾਂਡਿਆ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ, ਇਸ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਚਾਲੂਕਿਆ ਹਾਰ ਗਏ ਸਨ। ਵੇਲਵਿਕੁਡੀ ਤਾਂਬੇ ਦੀਆਂ ਪਲੇਟਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰਨਾਟਾਂ (ਭਾਵ, ਚਾਲੂਕਿਆ) ਉੱਤੇ ਰਣਧੀਰ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ ਅਤੇ (ਮਦੁਰਕਰੁਣਾਟਕਨ) ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।[8][4][9][10] ਇਹਨਾਂ ਸਬੂਤਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ, ਡੀ. ਸੀ. ਸਿਰਕਰ ਵਰਗੇ ਵਿਦਵਾਨ ਇਹ ਸਿਧਾਂਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਿਕਰਮਾਦਿਤਿਆ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਪੱਲਵਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ ਲੜੀ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਗੱਦੀ 'ਤੇ ਬੈਠਾ। "ਤਿੰਨ ਰਾਜੇ" ਸ਼ਬਦ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੋਲ, ਚੇਰਾ ਅਤੇ ਪਾਂਡਿਆ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੱਲਵਾਂ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਵਿਕਰਮਾਦਿਤਿਆ ਕੋਲ ਹੁਣ ਪੱਲਵਾਂ, ਪਾਂਡਿਆ ਅਤੇ ਚੋਲਾਂ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਸੀ।[4]
ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ
ਫਿਰ ਪਰਮੇਸਵਰਵਰਮਨ ਨੇ ਚਾਲੂਕਿਆ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਭੇਜੀ। 674 ਵਿੱਚ ਵਿਕਰਮਾਦਿਤ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਨਾਲ ਪੁਰੂਵਲਨੱਲੂਰ ਦੀ ਅਗਲੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ, ਪੱਲਵਾਂ ਨੇ ਚਾਲੂਕਿਆ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ।[11] ਹਾਰੀ ਹੋਈ ਚਾਲੂਕਿਆ ਫੌਜ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਕਰਮਾਦਿਤਿਆ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਪੋਤੇ ਵਿਨੈਆਦਿਤਿਆ ਅਤੇ ਵਿਜੇਆਦਿਤਿਆ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਪੱਲਵ ਰਾਜਾ ਪਰਮੇਸਵਰਵਰਮਨ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਾਂਝੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਵਿਕਰਮਾਦਿਤਿਆ ਨੂੰ ਕਰਾਰੀ ਸੱਟ ਮਾਰਨ ਲਈ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਚੋਲ, ਪਾਂਡਿਆ ਅਤੇ ਚੇਰਾ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਮੰਗੀ। ਕਾਂਚੀਪੁਰਮ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰਾਜਸਿੰਹ ਰਣਰਸਿਕਾ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਉਗ੍ਰਦੰਦ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ ਅਤੇ ਰਣਰਸਿਕਾ ਉਪਨਾਮ ਚਾਲੂਕਿਆ ਰਾਜਾ ਵਿਕਰਮਾਦਿਤਿਆ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।[12] ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਚਾਲੂਕਿਆ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਈਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਰਨਰਸਿਕਾ ਸ਼ਹਿਰ' 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।[13] ਪੱਲਵਾਂ ਨੇ ਕਈ ਚਾਲੂਕਿਆ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਚਾਲੂਕਿਆ ਦੁਆਰਾ ਸਾਲਾਨਾ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦੇਣ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਚਲੇ ਗਏ। ਵਿਨੈਦਿੱਤ ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਈਸਵੀ 678-79 ਵਿੱਚ ਹਰਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੇਜੂਰੀ ਪਲੇਟਾਂ ਅਤੇ ਤੋਗਰਚੇਦੂ ਗ੍ਰਾਂਟ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਏ ਅਨੁਸਾਰ ਗੱਦੀ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[14][15]
ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨਰਸਿੰਹਵਰਮਨ ਦੂਜੇ ਨੇ 695 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਰਾਜਸਿੰਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
Remove ads
ਹਵਾਲੇ
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads