Loading AI tools
starcie militarne polskiej grupy gen. L. Żeligowskiego z sowieckimi 11 i 33 Dywizją Strzelców (II ofensywa Frontu Zachodniego M. Tuchaczewskiego, wojna polsko-bolszewicka; 1920) Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bitwa pod Długosiodłem – walki polskiej grupy gen. Lucjana Żeligowskiego z sowieckimi 11 i 33 Dywizją Strzelców w czasie II ofensywy Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego w okresie wojny polsko-bolszewickiej.
Wojna polsko-bolszewicka | |||
Czas |
9 sierpnia 1920 | ||
---|---|---|---|
Miejsce |
pod Długosiodłem | ||
Terytorium | |||
Przyczyna |
ofensywa Frontu Zachodniego | ||
Wynik |
zwycięstwo Sowietów | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
|
W pierwszej dekadzie lipca 1920 przełamany został front polski nad Autą, a wojska Frontu Północno-Wschodniego gen. Stanisława Szeptyckiego cofały się pod naporem ofensywy Michaiła Tuchaczewskiego[1]. Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego nakazało powstrzymanie wojsk sowieckiego Frontu Zachodniego na linii dawnych okopów niemieckich z okresu I wojny światowej[2]. Sytuacja operacyjna, a szczególnie upadek Wilna i obejście pozycji polskich od północy, wymusiła dalszy odwrót wojsk polskich[3]. 1 Armia gen. Gustawa Zygadłowicza cofała się nad Niemen, a 4 Armia nad Szczarę[4]. Obrona wojsk polskich na linii Niemna i Szczary również nie spełniła oczekiwań. W walce z przeciwnikiem oddziały polskie poniosły duże straty i zbyt wcześnie rozpoczęły wycofanie na linię Bugu[5][6].
Plan polskiego Naczelnego Dowództwa zakładał, że 1. i 4. Armia oraz Grupa Poleska powstrzymają bolszewików i umożliwią przygotowanie kontrofensywy z rejonu Brześcia[7]. Rozstrzygającą operację na linii Bug, Ostrołęka, Omulew doradzał też gen. Maxime Weygand[8].
Utrata Twierdzy Brzeskiej spowodowała, że plan Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego uderzenia znad Bugu w skrzydło wojsk Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego i rozegrania tam decydującej bitwy przestał być realny[9]. Wojska polskie cofały się nadal, a kolejną naturalną przeszkodą terenową dogodną do powstrzymania sowieckiej ofensywy była Wisła[10].
Walczące pod Jabłonką Kościelną oddziały grupy gen. Lucjana Żeligowskiego poniosły klęskę. 34 pułk piechoty został niemal całkowicie rozbity, a pozostałe pułki 10 Dywizji Piechoty wycofały się na pozycje na wschód od Wyszkowa[uwaga 1]. Tam 28 i 29 pułki piechoty otrzymały uzupełnienia[11].
Wieczorem 8 sierpnia gen. Lucjan Żeligowski wydał rozkaz dokonania wypadu na Długosiodło w celu rozbicia sowieckiej dywizji. Następnego dnia przez Przetycz na Długosiodło ruszyła IV Brygada Piechoty Legionów, a przez Augustowo – Blochy maszerował 35 pułk piechoty. Działania grupy wypadowej ubezpieczał, nacierający na Łączkę, 29 pułk piechoty[11][12].
Oddziały wypadowe utorowały sobie drogę do celu wypadu, ale odwody 11 Dywizji Strzelców twardo broniły Długosiodła. Około południa pod miejscowością doszło do ciężkich walk z oddziałami sowieckiej 33 Dywizji Strzelców. Jej 98 Brygada odrzuciła nacierający 29 pułk piechoty i zagroziła prawemu skrzydłu 35 pułku piechoty.
Ocena sytuacji dokonana przez gen. Lucjana Żeligowski skłoniła go do wydania rozkazu zaniechania działań zaczepnych i powrotu na stanowiska wyjściowe. Jednak uwikłany w walce z 98 BS polski 29 pułk piechoty nie zdążył zorganizować obrony na pozycjach pod Nową Wsią i Sowieci opanowali miejscowość, a kontynuując dalej natarcie, zmusili do odwrotu resztki 2 Dywizji Litewsko-Białoruskiej. IV Brygada Piechoty Legionów oderwała się od nieprzyjaciela dopiero po wsparciu plutonu czołgów. Do działań opóźniających wszedł także przewieziony na pole bitwy samochodami odwodowy 67 pułk piechoty[11].
Oddziały polskie opłaciły nieudany wypad na Długosiodło dużymi stratami. W samym 35 pułku piechoty zginęło trzech dowódców kompanii: podporucznicy Marian Tomaszewski, Bronisław Grabałowski i Stanisław Uszakiewicz oraz 18 szeregowych. Rannych zostało 2 oficerów i 42 szeregowych[13].
Akcja gen. Lucjana Żeligowskiego wywołała jednak zaniepokojenie w dowództwie sowieckiej 15 Armii, które skierowało do tego rejonu 33 i 16 Dywizję Strzelców. Dywizji tych zabrakło na innych odcinkach walki[11].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.