Budziska (województwo śląskie)

Budziska (niem. Bachweiler) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Kuźnia Raciborska. Wieś znajduje się dwa kilometry od granicy województw śląskiego i opolskiego. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Budziska

wieś
Ulica Szkolna
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	raciborski
Gmina	Kuźnia Raciborska
Liczba ludności (2022)	716[1]
Strefa numeracyjna	32
Kod pocztowy	47-420[2]
Tablice rejestracyjne	SRC
SIMC	0215657
Położenie na mapie gminy Kuźnia Raciborska Budziska
Położenie na mapie Polski Budziska
Położenie na mapie województwa śląskiego Budziska
Położenie na mapie powiatu raciborskiego Budziska
50°12′09″N 18°16′36″E[3]

Budziska leżą w dolinie Odry, nad jej prawym dopływem Rudą. Miejscowość znajduje się w granicach Parku Krajobrazowego Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich utworzonego w 1993 roku. Wieś wchodzi również w skład Kotliny Raciborskiej^[4].

Nazwa

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod obecnie używaną, polską nazwą Budziska oraz nazwą skróconą Budzisk^[5]. Topograficzny słownik Prus z 1835 roku notuje wieś pod polską nazwą Budziska, a także Budzisk^[6].

Pierwszymi mieszkańcami wsi byli „węglorze” specjalizujący się w wypalaniu węgla drzewnego w mielarzach. Osadnicy mieszkali w niewielkich domkach zwanymi budami, składających się tylko z jednego pomieszczeniach i stąd wzięła się nazwa miejscowości^[7].

Historia wsi

Wieś została założona prawdopodobnie w pierwszej połowie XVII wieku. Jej powstanie związane jest z rozwojem hutnictwa żelaza w Kuźni Raciborskiej oraz koniecznością dostarczenia dużej ilości węgla drzewnego dla produkcji hutniczej^[8].

Od początku istnienia wsi Budziska przeważającą liczbę mieszkańców stanowili Polacy. Spis ludności z 1910 roku wykazał, iż w Budziskach mieszkało jedynie trzech obywateli niemieckich^[7].

W okresie międzywojennym Budziska były nazywane „twierdzą polskości”. Prawie wszyscy mieszkańcy wsi (96%) opowiedzieli się w Plebiscycie za przynależnością Śląska do Polski. W prywatnych budynkach czynne były polskie przedszkole, biblioteka i świetlica^[8]. W latach 1923–1933 we wsi działała też polska szkoła mniejszościowa^[7] (obecnie Społeczna Szkoła Podstawowa w Budziskach).

Galeria

• 
  Ulica Szkolna
• 
  Główne skrzyżowanie
• 
  Kapliczka
• 
  Wjazd od strony Rudy

Zobacz też

• Budziska

Przypisy

1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07].
2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 106 [zarchiwizowane 2022-10-26].
3. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 12784
4. Położenie. budziska.tox.pl. [dostęp 2020-02-15].
5. Knie 1830 ↓, s. 81.
6. Muller 1835 ↓, s. 474.
7. Historia wsi. budziska.tox.pl. [dostęp 2020-02-15].
8. Historia. kuzniaraciborska.pl. [dostęp 2020-02-15].

Bibliografia

• Johann GeorgJ.G. Knie Johann GeorgJ.G., Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865 (niem.).
• J.C. Muller: Bollständiges geographisch-statistisch-topographisches Wörterbuch des preußischen Staates Erster band A-E. Erfurt: J.E. Muller Buchhandlung, 1835.

Linki zewnętrzne

• Wieś Budziska w liczbach