Złotośliwowate (Chrysobalanaceae) – rodzina roślin okrytonasiennych z rzędu malpigiowców. Obejmuje 18 rodzajów liczących około 520 gatunków. Najbardziej zróżnicowane rodzaje to: Licania (218 gatunków), Hirtella (109), Couepia (71), Parinari (39). Rośliny te występują na wszystkich kontynentach znajdujących się w strefie klimatu tropikalnego. Owoce kilku gatunków są lokalnie spożywane, z nasion kilku innych wytwarza się olej. Drewno drzew z tej rodziny zawiera krzemionkę, w związku z czym jest bardzo trudne w obróbce, ale też jest niezwykle odporne. Drewno Licania ternatensis wykorzystywane jest w budownictwie konstrukcji podwodnych oraz podziemnych[4].
Chrysobalanus icaco | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina |
złotośliwowate |
Nazwa systematyczna | |
Chrysobalanaceae R. Br. Observ. Congo: 14. 3 Mar 1818[3] | |
Typ nomenklatoryczny | |
Chrysobalanus L. (1753)[3] |
Morfologia
- Pokrój
- Drzewa i krzewy[4][5].
- Liście
- Skrętoległe, niepodzielone, z przylistkami krótkotrwałymi[4] lub czasem trwałymi, przyrośniętymi do ogonka. Blaszki całobrzegie, pierzasto użyłkowane[5].
- Kwiaty
- Zwykle obupłciowe, promieniste lub grzbieciste, zebrane w różnorodnych typach kwiatostanów (grona, wiechy, wierzchotki[5]). Zarówno działek kielicha, jak i płatków korony jest zazwyczaj po 5. Działki często mają nierówną długość i bywają wywinięte. Płatki korony także bywają nierównej długości, czasem szybko odpadają lub są zredukowane. Pręciki występują w liczbie od 2 do 100 (300 u Couepia). Górna zalążnia powstaje z trzech owocolistków, ale zwykle tylko jeden z nich się rozwija, tworząc pojedynczą komorę z dwoma zalążkami, ew. dwie komory z pojedynczymi zalążkami. Szyjka słupka jest prosta, kończy się trójdzielnym znamieniem[4][5].
- Owoce
- Mięsiste, rzadziej suche pestkowce[4].
Systematyka
Tradycyjnie rośliny tu zaliczane uważano za blisko spokrewnione z różowatymi (Rosaceae) i włączane były do tej rodziny, często w randze podrodziny. Badania molekularne wskazują na przynależność tej grupy do rzędu malpigiowców (Malpighiales) i sytuują jako grupę siostrzaną wobec rodziny Euphroniaceae[2][4].
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
malpigiowce |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Podział na rodzaje[6]
- Acioa Aubl.
- Afrolicania Mildbr.
- Atuna Raf.
- Bafodeya Prance ex F. White
- Chrysobalanus L. – złotośliw[7]
- Couepia Aubl.
- Dactyladenia Welw.
- Exellodendron Prance
- Grangeria Comm. ex Juss.
- Hirtella L. – hirtella, rozdrza
- Hunga Pancher ex Prance
- Kostermanthus Prance
- Licania Aubl.
- Magnistipula Engl.
- Maranthes Blume
- Neocarya (DC.) Prance ex F. White
- Parastemon A. DC.
- Parinari Aubl.
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.