Magnoliopsida

Magnoliopsida Brongn. – takson roślin okrytonasiennych w randze klasy o różnym ujęciu w zależności od systemu klasyfikacyjnego.

Magnoliopsida

magnolia gwiaździsta Magnolia stellata
Systematyka[1]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nazwa systematyczna
Magnoliopsida Brongn., Enum. Pl. Mus. Paris: XXVI 95, 1843

W popularnych systemach XX wieku – Cronquista (1988) i Takhtajana (1997) takson ten obejmował wszystkie rośliny dwuliścienne i w takim ujęciu był polifiletyczny. W systemie Reveala (1999) skupiał najstarsze linie rozwojowe okrytonasiennych wyodrębnione przed jednoliściennymi, odpowiadające mniej więcej wczesnym dwuliściennym. W systemie Ruggiero i in. (2015) klasa ta obejmuje wszystkie rośliny okrytonasienne czyniąc z nadklasy okrytonasiennych Angiospermae takson monotypowy^[1].

Systematyka według Ruggiero i in. (2015)

Podział na nadrzędy (kolejność alfabetyczna)^[1]

• Amborellanae
• Asteranae – astropodobne
• Austrobaileyanae
• Berberidopsidanae
• Buxanae
• Caryophyllanae – goździkopodobne
• Ceratophyllanae
• Dillenianae – ukęślopodobne
• Lilianae – liliopodobne (≡ jednoliścienne)
• Magnolianae – magnoliopodobne
• Myrothamnanae
• Nymphaeanae – grzybieniopodobne
• Proteanae – srebrnikopodobne
• Ranunculanae – jaskropodobne
• Rosanae – różopodobne
• Santalanae
• Saxifraganae
• Trochodendranae

Relacje filogenetyczne nadrzędów zgodnie z APWeb^[2]

	Amborellanae Nymphaeanae – grzybieniopodobne Austrobaileyanae Magnolianae – magnoliopodobne Lilianae – liliopodobne (≡ jednoliścienne) Ceratophyllanae Ranunculanae – jaskropodobne Proteanae – srebrnikopodobne Trochodendranae Buxanae Myrothamnanae Dillenianae – ukęślopodobne Saxifraganae Rosanae – różopodobne Berberidopsidanae Santalanae Caryophyllanae – goździkopodobne Asteranae – astropodobne

Systematyka według Reveala (1999)

Klasa w ujęciu Jamesa Reveala obejmowała nadrzędy Lauranae i Magnolianae. Opublikowany w roku 2003 system APG II (współtworzony także przez samego Reveala) wykazał parafiletyczny charakter tej grupy. W obrębie klasy zabrakło spośród najstarszych kladów okrytonasiennych: rzędów grzybieniowców Nymphaeales, rogatkowców Ceratophyllales, jednoliściennych oraz znajdujących się w obrębie kladu magnoliowych (magnoliiids) rzędów kanellowców Canellales i pieprzowców Piperales. Grupy te w systemie Reveala zaliczone zostały do odrębnych klas: Piperopsida i Liliopsida. W porównaniu do innych systemów klasyfikacyjnych klasa w ujęciu Reveala odpowiada części podklasy magnoliowych Magnoliidae w systemie Takhtajana (1997) i Cronquista (1981–1988), części nadrzędu magnoliopodobnych Magnolianae w systemie Dahlgrena (1989), rzędom magnoliowców Magnoliales i Illiciales w systemie Kubitzkiego (1990-).

Podział klasy Magnoliopsida według Reveala^[3]

• podklasa: Magnoliidae Novák ex Takht., Sist. Filog. Cvetk. Rast.: 51 1967 – magnoliowe
  • nadrząd: Lauranae Takht., Divers. Classif. Fl. Pl.: 53 1997
    • rząd: Calycanthales Mart., Consp. Regn. Veg.: 37 1835 – okolnicowce
    • rząd: Chloranthales A.C. Sm. ex J.-F. Leroy, Taxon 32: 1169 1983 – zieleńcowce
    • rząd: Laurales Perleb, Lehrb. Naturgesch. Pflanzenr.: 174 1826 – wawrzynowce
  • nadrząd: Magnolianae Takht., Sist. Filog. Cvetk. Rast.: 51 1967
    • rząd: Annonales Lindl., Nix. Pl.: 9 1833 – flaszowcowce
    • rząd: Austrobaileyales Takht. ex Reveal, Novon 2: 238 1992
    • rząd: Canellales Cronquist, Bull. Jard. Bot. Bruxelles 27: 17 1957 – kanellowce, korzybielowce
    • rząd: Eupomatiales Takht. ex Reveal, Novon 2: 238 1992
    • rząd: Illiciales Hu ex Cronquist, Integr. Syst. Class. Fl. Pl.: 94 1981 – badianowce
    • rząd: Magnoliales Bromhead, Edinburgh New Philos. J. 25: 132 1838 – magnoliowce
    • rząd: Myristicales Thomé, Lehrb. Bot., ed. 5: 254, 267 1877 – muszkatołowce
    • rząd: Winterales A.C. Sm. ex Reveal, Phytologia 74: 174 1993 – winterowce

Przypisy

1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Main Tree, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-02-21] (ang.).
3. Reveal James L. System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999.

Kontrola autorytatywna (takson):

• BNCF: 1034
• BNE: XX538858

Encyklopedie internetowe:

• VLE: magnolijainiai
• Catalana: 0176293

Identyfikatory zewnętrzne:

• GBIF: 220
• identyfikator iNaturalist: 47124
• ITIS: 18063
• NCBI: 3398
• identyfikator Tropicos: 43000012
• identyfikator taksonu Fossilworks: 55217
• CoL: MG