Chōkai (1887)
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Chōkai (jap. 鳥海) – kanonierka japońskiej marynarki wojennej, drugi okręt typu „Maya”. Wziął udział w wojnie chińsko-japońskiej i w wojnie rosyjsko-japońskiej.
Zobacz też: inne okręty o tej nazwie. |
„Chōkai” w 1889 | |
Klasa | |
---|---|
Typ | |
Historia | |
Stocznia |
Ishikawajima, Tokio |
Położenie stępki |
grudzień 1885 |
Wodowanie | |
Dai-Nippon Teikoku Kaigun | |
Wejście do służby |
październik 1888 |
Los okrętu |
złomowany w 1914 |
Dane taktyczno-techniczne | |
Wyporność |
612 t |
Długość |
47 m |
Szerokość |
8,2 m |
Zanurzenie |
2,95 m |
Materiał kadłuba |
żelazny |
Napęd | |
2 maszyny parowe podwójnego rozprężania, 6 kotłów, 2 śruby, 960 ihp | |
Prędkość |
12 węzłów |
Uzbrojenie | |
1x210mm, 1x120mm[2] | |
Załoga |
104 |
Budowane w stoczniach japońskich kanonierki typu „Maya” były niewielkimi okrętami o żelaznej, jak „Chōkai”, lub żelazno-stalowej konstrukcji[3]. Dla odróżnienia od innych jednostek swego typu „Chōkai” miał namalowany na burcie czerwony pas[4]. Okręty napędzały po dwie maszyny parowe podwójnego rozprężania o mocy 960 ihp[3] (inne źródło: 700 hp[4]); parę dostarczały dwa kotły cylindryczne, a 2 śruby nadawały prędkość 12 węzłów. Zapas węgla wynosił 60 t; kanonierki miały też w pełne ożaglowanie typu szkuner[3].
„Chōkai” zgodnie z pierwotnym planem był uzbrojony w ciężką armatę Kruppa 210 mm, o długości lufy 22 kalibry(L/22), jedną armatę 120 mm, L/22[2] i dwie sztuki broni maszynowej[uwaga 1][4]; okręt miał też taran[2]. W późniejszym okresie okręt został przezbrojony w dwa działa 150 mm[3].
W czasie wojny chińsko-japońskiej, we wrześniu 1894, „Chōkai” razem z kanonierkami „Maya”, „Tsukushi” i „Banjō” operował na Taedong-gang, wspierając działania wojsk lądowych[5]; okręty nie brały udziału w bitwie u ujścia rzeki Jalu. Następnie okręt uczestniczył w operacjach przeciw Lüshun, w składzie 4. Eskadry Szybkiej, ostrzeliwując 6 listopada chińskie pozycje pod Dalian[6]. 21 listopada, w dniu szturmu na miasto, kanonierka, wraz z innymi okrętami, atakowała forty na wschód od głównej twierdzy w Lüshun[7].
Podczas oblężenia Weihaiwei 30 stycznia 1895 wraz z resztą eskadry ostrzeliwał chińskie baterie nadbrzeżne[8]; następnego dnia flotylla prowadziła działania pozoracyjne[9]. 3 lutego jego eskadra prowadziła rozpoznanie skutków ostrzału pozostałych okrętów, a 7 lutego, razem z 2. i 3. atakowały fort na wyspie Ji[10]. W nocy 5 lutego, wraz z bliźniaczym „Atago” pozorował atak na północne wejście do portu, by odwrócić uwagę od torpedowców zbliżających się wejściem wschodnim. Nocny atak japońskich torpedowców doprowadził do zatopienia pancernika „Dingyuan” i uszkodzenia krążownika „Laiyuan”[11]. Po kapitulacji Weihaiwei „Atago” i „Chōkai” stacjonowały w porcie jako przedstawiciele japońskich sił okupacyjnych[12].
W czasie wojny rosyjsko-japońskiej „Chōkai” wraz z siostrzanym „Akagi” i torpedowcami eskortował statki, którymi Japończycy próbowali zablokować wejście na wewnętrzną redę Portu Artura (Lüshun) w nocy z 2 na 3 maja 1904 roku[13]. Dwa dni później osłaniał lądowanie wojsk japońskich niedaleko Pikouzhen, prowadząc m.in. działania pozoracyjne, by odciągnąć uwagę obrońców od głównego miejsca desantu[14]. Następnie wspierał wojska lądowe, zwłaszcza podczas bitwy o Jinzhou, przesmyk prowadzący do Portu Artura, 26 maja 1904. Płytko zanurzone kanonierki odegrały ważną rolę, bo ich stosunkowo ciężkie działa (4x120 mm na „Akagi” oraz 1x210 mm i 1x120 mm na „Chōkai”) były w stanie nieco zrównoważyć przewagę artylerii rosyjskiej, wyposażonej w armaty kal 120 i 150 mm, której japońska armia mogła przeciwstawić tylko lekką artylerię polową. Nieco dalej od brzegu operowały „Tsukushi” i „Heien”[15], które jednak musiały się wycofywać, gdy ustępował przypływ, podczas gdy 600-tonowe okręty zapewniały wsparcie cały czas, atakując rosyjskie baterie koło Nanguanling. Od trafień i odłamków rosyjskich pocisków zginął dowódca „Chōkai”, kpt. Hayashi; zginęło też dwóch marynarzy, a dwóch oficerów i trzech marynarzy zostało rannych; okręt nie został jednak poważnie uszkodzony[16]. Następnie prowadził działania blokadowe, by we wrześniu znów wspierać oddziały lądowe atakujące główną twierdzę[17]. W maju 1905, w składzie 7. Eskadry, stanowił część linii dozorowej, stacjonując w zatoce Oguchi[18]. W czerwcu 1905 okręt w składzie 9. Flotylli 4. Eskadry uczestniczył w operacjach mających na celu zajęcie Sachalinu[19].
W 1908 okręt został wycofany ze służby we flocie i był używany jako jednostka ochrony rybołówstwa do 1914 roku, kiedy to został rozebrany[2].