Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franz August Julius Schreker[1] (ur. 23 marca 1878 w Monako, zm. 21 marca 1934 w Berlinie[1][2][3]) – austriacki kompozytor, dyrygent i pedagog.
Franz Schreker, ok. 1911 | |
Imię i nazwisko |
Franz August Julius Schreker |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | |
Gatunki | |
Zawód |
Był synem nadwornego fotografa[2]. W wieku 10 lat osierocony przez ojca, wyjechał wraz z rodziną do Wiednia[2]. Studiował grę na skrzypcach u Sigismunda Bachricha (1892–1894) i Arnolda Roségo (1894–1897) oraz kompozycję u Roberta Fuchsa (1897–1900)[1]. Zadebiutował w 1896 roku w Londynie kompozycją Love Songs[1], pierwszy wielki sukces odniósł natomiast wystawioną w 1908 roku w Wiedniu pantomimą Der Geburtstag der Infantin[2]. Działał jako organizator życia muzycznego, założył Verein der Musikfreunde w Döbling (1895)[1]. Był dyrygentem wiedeńskiej Volksoper (1907–1908) i pierwszym kierownikiem Philharmonischer Chor (1907–1920)[1]. Od 1912 do 1920 roku był wykładowcą kompozycji w Akademie für Musik und darstellende Kunst Wien[2]. W 1920 roku wyjechał do Berlina, gdzie otrzymał posadę dyrektora Hochschule für Musik[1][2][3]. Dokonał restrukturyzacji uczelni, przekształcając ją w nowoczesną placówkę pedagogiczną[1]. Wraz ze wzrostem nastrojów antysemickich w Republice Weimarskiej, ze względu na żydowskie pochodzenie, stał się obiektem ataków ze strony nazistów[1][2][3]. W 1931 roku musiał odwołać premierę swojej opery Christophorus, natomiast wystawieniu opery Der Schmied von Gent rok później towarzyszyły nazistowskie demonstracje[2]. W 1932 roku został zwolniony ze stanowiska dyrektora Hochschule für Musik[1][2]. Przez rok wykładał jeszcze w Preussische Akademie der Künste, jednak po dojściu NSDAP do władzy w 1933 roku utracił również tę posadę[1][2][3]. Niedługo potem przeszedł zawał serca, który przyczynił się do jego śmierci[2][3].
Do jego uczniów należeli Alois Hába, Ernst Křenek, Karol Rathaus, Artur Rodziński i Hans Schmidt-Isserstedt[1].
W młodości pisał pieśni na głos i fortepian, których tematyką była nieszczęśliwa miłość, życie pełne cierpienia, tęsknota i tragiczna ironia. Sięgał przy tym po teksty poetów mało znanych (np. Dora Leen) lub takich autorów, których domeną była proza (m.in. Lew Tołstoj)[1]. W twórczości operowej rozwinął koncepcję totalnego teatru muzycznego, w którym dramaturgia jest ściśle uwarunkowana muzyką, determinującą wydarzenia sceniczne[1]. W treści swoich oper podejmował tematykę skomplikowanych relacji międzyludzkich, patologicznego erotyzmu, przemocy i alkoholizmu, nawiązując tym samym do nurtów ekspresjonistycznych i naturalistycznych w sztuce[1]. W dojrzałej twórczości kompozytora widoczna jest predylekcja do gęstej, bogatej kolorystycznie faktury, ekspresjonistyczne frazy zestawiane są z szerokimi łukami melodycznymi, nadając dziełu głęboki wyraz dramatyczny[1]. W warstwie harmonicznej stosował chromatykę i politonalność, przy wyraźnej jednak obecności centrów tonalnych[1].
(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.