Gęś łabędzionosa[5], inne nazwy: gęś łabędziowa, gęś garbonosa[6], gęś chińska, gęś gwinejska, gęś trąbiąca, suchonos[6] (Anser cygnoid) – gatunek dużego, wędrownego ptaka wodnego z rodzinykaczkowatych (Anatidae), zamieszkujący Mongolię, wschodnią Rosję i północne Chiny. Zimuje głównie na południu i wschodzie Chin, gdzie też została udomowiona ok. X w. p.n.e., dając początek chińskiej gęsi domowej, powszechnie hodowanej w krajach azjatyckich i w Rosji. Nie wyróżnia się podgatunków[7].
Obie płci ubarwione podobnie, ale samiec jest nieco większy. Upierzenie z wierzchu brązowo-szaro-gliniaste, od spodu biało-gliniaste. Szyja dosyć długa o biało-gliniastych bokach i kasztanowo-brązowym wierzchu. Kuper biały. Dziób stosunkowo długi, całkowicie czarny z niebieskim połyskiem. Forma udomowiona ma charakterystyczną narośl-guz na czole u nasady dzioba podobnie jak u łabędzia – stąd nazwa gatunku. Nogi pomarańczowe. Oczy brązowe. Niektóre rasy hodowlane mają całkowicie białe lub łaciate (siodłate) upierzenie i pomarańczowy dziób wraz z naroślą-guzem na czole oraz niebieskie oczy.
Rozmiary
dł. ciała: ok. 85–95 cm rozpiętość skrzydeł: ok. 150 cm
Waga
ok. 3–4 kg
Zachowanie
Rzadko pływa. Poza sezonem lęgowym tworzy niewielkie stada.
Stepy i górskie doliny. Gniazduje w pobliżu terenów wilgotnych.
Wprost na ziemi. Składa się z drobnych gałązek, słomy, siana, trawy, piór i ziemi.
Jaja
Samica składa 5–10 jaj.
Wysiadywanie
Trwa 28–30 dni, wysiaduje tylko samica.
W warunkach naturalnych po wykluciu się piskląt ptaki często gromadzą się w większe grupy i społecznie opiekują się młodzieżą. Gęsięta są z wierzchu oliwkowo-szare, a od spodu cytrynowożółte. Wśród ras hodowlanych nie wszystkie samice posiadają instynkt wysiadywania jaj i wodzenia piskląt.
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje gęś łabędzionosą za gatunek zagrożony wyginięciem (EN – Endangered). Ptak ten w naturze zmniejsza swoją liczebność ze względu na susze skutkujące mniejszym sukcesem lęgowym, przekształcanie środowiska naturalnego oraz polowania[4].
Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko:Plemię: Anserini Vigors, 1825 (1815) (wersja: 2020-01-10).[w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line].Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego.[dostęp 2020-07-23].
F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.):Screamers, ducks, geese, swans.IOC World Bird List: Version 10.1.[dostęp 2020-07-23].(ang.).
CarlesCarboneras:Family Anatidae (Ducks, geese and Swans). W:Josep del Hoyo, Andrew Elliott, Jordi Sargatal:Handbook of the Birds of the World.Cz.1:Ostrich to Ducks.Barcelona:Lynx Edicions,1992. ISBN84-87334-10-5.(ang.).