Jerzy Nofer

Jerzy Tadeusz Nofer (ur. 14 sierpnia^?/27 sierpnia 1916 w Kijowie^[1][2], zm. 16 stycznia 1981^[3][4][5] w Łodzi^[5]) – doktor nauk medycznych, dyrektor Instytutu Medycyny Pracy w Przemyśle Włókienniczym i Chemicznym w Łodzi, twórca nowej specjalizacji lekarskiej w Polsce – medycyny pracy.

Jerzy Tadeusz Nofer

Data i miejsce urodzenia	27 sierpnia 1916 Kijów
Data i miejsce śmierci	16 stycznia 1981 Łódź
Profesor nauk medycznych
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Doktorat	1952
Profesura	9 października 1968
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Łódzki Akademia Medyczna w Łodzi Akademia Medyczna w Warszawie
Odznaczenia

Życiorys

Nofer w młodości uczęszczał do Państwowego Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie^[6], a następnie Gimnazjum im. H. Sienkiewicza w Częstochowie, gdzie zdał w 1929 egzamin dojrzałości^[1]. W 1933 rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego, a podczas wybuchu II wojny światowej był na V roku studiów. W czasie wojny był wolontariuszem i kierownikiem kolumny do walki z tyfusem plamistym, a także laborantem w Instytucie Produkcji Szczepionki Weigla w Częstochowie^[7].

W sierpniu 1945 zamieszkał w Łodzi, gdzie podjął pracę jako asystent filii Państwowego Zakładu Higieny, początkowo na Oddziale Dezynfekcji, a następnie na Oddziale Higieny Pracy, pod kierownictwem Emila Palucha. Jednocześnie pracował w Katedrze i Zakładzie Higieny Ogólnej i Społecznej Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Łódzkiego oraz w Akademii Medycznej. 16 sierpnia 1948 uzyskał dyplom lekarza na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Łódzkiego^[7].

W 1952 napisał pracę doktorską pod kierunkiem prof. dr. hab. med. E. Palucha na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Łodzi, tym samym uzyskując stopień naukowy doktora medycyny. W tym samym roku we wrześniu przeniósł się do Warszawy, gdzie pracował w Katedrze Higieny Akademii Medycznej w Warszawie pod kierunkiem Marcina Kacprzaka, a także pełnił funkcję zastępcy kierownika Oddziału Sanitarno-Higienicznego Akademii Medycznej. W latach 1955–1977 (z przerwą w latach 1961-1962) był dyrektorem Instytutu Medycyny Pracy w Przemyśle Włókienniczym i Chemicznym w Łodzi, w 1955 zostając jednocześnie kierownikiem Katedry Higieny Akademii Medycznej w Łodzi. 9 października 1968 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego^[7].

Został pochowany na cmentarzu komunalnym Doły w Łodzi (Kwatera: VII Rząd: 9, Grób: 29)^[8].

Działalność naukowa

Nofer opublikował około 70 prac naukowych związanych z oceną warunków pracy w przemyśle włókienniczym i chemicznym, w tym m.in. na tematy takie jak: zatrucie disiarczkiem węgla w produkcji włókien syntetycznych, ocena mikroklimatu przemysłowego, badanie warunków pracy i profilaktyki chorób zawodowych w przemyśle włókienniczym, maszynowym, metalowym itd.^[9] Nofer dążył do ustanowienia medycyny pracy nową specjalizacją medyczną, co udało mu się w 1958. Był twórcą pierwszych programów specjalizacyjnych oraz systemu szkolenia lekarzy specjalistów medycyny pracy, szkolenia kadr pracowników służb sanitarno-epidemiologicznych, programów nauczania studentów, metodyk nadzoru nad służbami związanymi z ochroną zdrowia pracowników. Opracował międzynarodowy program oceny toksyczności nowych substancji i technologii chemicznych oraz wygrał przetarg na jego realizację w ramach Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju. Pomyślnie przeprowadził program w latach 1972-1975 co wpłynęło na przyznanie kierowanemu przez niego instytutowi statusu Ośrodka Referencyjnego WHO^[7].

Pozostała działalność

Nofer był redaktorem naczelnym dwumiesięcznika „Medycyna Pracy” (1955–1972)^[9], przewodniczącym Rady Programowej miesięcznika „Zdrowie Publiczne”, prezesem Polskiego Towarzystwa Medycyny Pracy, a także wiceprzewodniczącym i honorowym członkiem Międzynarodowej Komisji i Międzynarodowego Towarzystwa Medycyny Pracy, ekspertem WHO i Międzynarodowego Biura Pracy w Genewie, a także członkiem wielu komisji, rad naukowych, zespołów polskich i zagranicznych^[7]. Był także członkiem Rosyjskiej Akademii Nauk^[10].

Odznaczenia

• Order Sztandaru Pracy I klasy,
• Order Sztandaru Pracy II klasy,
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski^[9][5],
• Honorowa Odznaka Miasta Łodzi,
• Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Lekarz Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”,
• Medal 30-lecia Polski Ludowej,
• Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”^[11],
• Złota Odznaka Związku Zawodowego Chemików,
• Złota Odznaka Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Włókienniczego, Odzieżowego i Skórzanego,
• Odznaka „Zasłużony Pracownik Przemysłu Lekkiego”^[5].

Nagrody

• Nagroda Miasta Łodzi w dziedzinie nauk medycznych (1973)^[12].

Upamiętnienie

16 października 1986 imieniem prof. dra med. Jerzego Nofera nazwano Instytut Medycyny Pracy w Łodzi^[13]. Od 1994 przyznawany jest Medal za zasługi dla Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi imienia prof. dra med. Jerzego Nofera^[2].

Linki zewnętrzne

• Fotografia Jerzego Nofera na stronie Instytutu Medycyny Pracy.