Plejstocen
epoka czwartorzędu / Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Plejstocen?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Plejstocen (z gr. πλεῖστος 'większość' i καινός 'nowy')
- w sensie geochronologicznym: starsza epoka czwartorzędu, trwająca ponad 2,5 miliona lat (od 2,58 mln do 11,7 tys. lat b2k). Plejstocen jest młodszy od pliocenu, a starszy od holocenu. Dzieli się na cztery wieki: gelas, kalabr (wczesny plejstocen), chiban (środkowy plejstocen) i późny plejstocen.
- w sensie chronostratygraficznym: dolny oddział czwartorzędu. Dzieli się na cztery piętra: gelas, kalabr (dolny plejstocen), chiban (środkowy plejstocen) i górny plejstocen. We wcześniejszych podziałach gelas zaliczany był do pliocenu.
| System | Oddział | Piętro | Wiek (mln lat) | |
|---|---|---|---|---|
| Czwartorzęd | Holocen | Megalaj | obecnie–0,0042 | |
| Northgrip | 0,0042–0,0082 | |||
| Grenland | 0,0082–0,0117 | |||
| Plejstocen | Późny Plejstocen | 0,0117–0,129 | ||
| Chiban | 0,129–0,774 | |||
| Kalabr | 0,774–1,80 | |||
| Gelas | 1,80–2,58 | |||
| Paleogen | Oligocen | Szat | starsze | |
| Podział neogenu według IUGS, luty 2022 | ||||
Za koniec plejstocenu uważany jest schyłek ostatniego zlodowacenia (północnopolskiego), a także koniec paleolitu.
Dawniej plejstocen zwano dyluwium (łac. 'potop'). Plejstocen nieformalnie nazywany jest też epoką lodowcową, lub epoką lodową, ze względu na występujące w nim zlodowacenia. W plejstocenie olbrzymie lodowce kontynentalne (tzw. lądolody) pokrywały co najmniej kilkakrotnie północną i środkową część Europy, łącznie z Polską, a także inne obszary strefy umiarkowanej: zachodnią Syberię, Amerykę Północną, Grenlandię i Tybet, a na półkuli południowej Ziemię Ognistą, Argentynę i Tasmanię.