Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Prawosławne seminarium duchowne w Chełmie – prawosławne seminarium duchowne działające w latach 1875–1915 w Chełmie.
Seminarium duchowne zostało otwarte w 1875 z inicjatywy arcybiskupa chełmskiego i warszawskiego Leoncjusza. Jego powstanie miało miejsce w roku ostatecznej kasaty ostatniej unickiej administratury w Imperium Rosyjskim – diecezji chełmskiej[1] i wpisywało się w antyunickie i rusyfikacyjne działania arcybiskupa na ziemiach zaboru rosyjskiego[2]. Szkoła zajęła obiekty po seminarium unickim[2]. Już w roku następnym seminarium ukończył pierwszy rocznik absolwentów w liczbie 28 osób[3]. Za prawidłowe funkcjonowanie placówki odpowiedzialny był biskup lubelski, wikariusz eparchii chełmsko-warszawskiej[4].
Już siedem lat po otwarciu szkoły arcybiskup Leoncjusz zdecydował o wzniesieniu nowej siedziby seminarium. Grunt pod budowę (działka o powierzchni 6,5 ha) wykupiono w 1882 od mieszczan Kiwińskiego i Skibińskiego oraz rodziny Czaplińców[5]. Prace budowlane zakończono we wrześniu 1890. W seminarium mieszkało i kształciło się 300 alumnów, którzy mieli następnie działać na terytorium ziemi chełmskiej i uczestniczyć w umacnianiu prawosławia w regionie, co było zarazem elementem akcji rusyfikacyjnej prowadzonej przez carat[5]. Budynek seminarium był obiektem nowoczesnym: zainstalowano w nim kanalizację, wodę bieżącą i centralne ogrzewanie. Wychowankowie szkoły zamieszkiwali na trzecim piętrze, drugie zajmowały sale lekcyjne i biblioteka, pierwsze zaś aula i gabinet rektora. W tylnej części obiektu zlokalizowano kaplicę św. Leoncjusza[5].
Kształcenie w chełmskim seminarium trwało sześć lat[4]. Do 1882 w kadrze pedagogicznej szkoły dominowali duchowni przybyli przed 1875 z Galicji, byli unici, którzy przyjęli prawosławie w czasie likwidacji diecezji chełmskiej. Następnie do Chełma zaczęli przyjeżdżać wykładowcy narodowości rosyjskiej, którzy ostatecznie zdominowali kadrę szkoły[6].
Słuchacze chełmskiego seminarium pochodzili z zachodnich guberni Imperium Rosyjskiego (ziemie ukraińskie i białoruskie) i po ukończeniu szkoły z reguły podejmowali pracę duszpasterską w miejscu pochodzenia, rzadziej w eparchii chełmsko-warszawskiej, a następnie chełmskiej[6].
W 1914, po wybuchu I wojny światowej, w budynku seminarium rozmieszczono rosyjski szpital wojskowy. W czerwcu roku następnego prawosławne duchowieństwo Chełma, w tym personel szkoły, opuściło miasto – w obliczu ryzyka zajęcia miasta przez Austriaków z Chełma wyjechała nie tylko rosyjska administracja, ale też biskup chełmski Anastazy razem z konsystorzem[7]. Wykładowcy i uczniowie szkoły zostali przyjęci w monasterze Zaikonospasskim w Moskwie[7].
Po zakończeniu działań wojennych seminarium nie wznowiło działalności[5]. Kontynuatorem prac szkoły było po I wojnie światowej seminarium prawosławne w Krzemieńcu[8]
Prawosławne seminarium duchowne zostało na nowo otwarte w Chełmie w 1943, dzięki staraniom arcybiskupa chełmskiego i podlaskiego Hilariona (Ohijenki) i przy wsparciu niemieckich władz okupacyjnych. Działało do 1944, przyjmując wyłącznie kandydatów narodowości ukraińskiej[9].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.