Rudolph Carl Gorman (ur. 26 lipca 1931[1], zm. 3 listopada 2005) – bardziej znany jako R.C. Gorman, współczesny amerykański artysta z indiańskiego plemienia Nawahów, ceniony malarz i rzeźbiarz, surrealista zwany "Picassem amerykańskich Indian"[potrzebny przypis], właściciel galerii w Taos, w Nowym Meksyku.
Życiorys
Urodzony w Chinle, w Arizonie i wychowany w rezerwacie północnoamerykańskich Indian Nawaho, od dziecka lubił rysować i malować na skałach i w piasku oraz rzeźbić w glinie. Prawdziwą sztuką zainteresował się, jak sam twierdził, dzięki nauczycielce Jenny Lind z prezbiteriańskiej szkoły misyjnej w Ganado, do której uczęszczał. Po ukończeniu służby wojskowej w marynarce wojennej studiował literaturę i sztukę w koledżu w Northern Arizona University, a w 1958 otrzymał stypendium Rady Plemiennej Nawahów na studiowanie sztuki w koledżu w mieście Meksyk (gdzie poznał m.in. sławnego artystę Diego Riverę. Później studiował też – i pracował jako model – na San Francisco State University.
W 1968 przeniósł się z Kalifornii do Nowego Meksyku, gdzie w Taos otworzył swoją własną galerię – jedną z pierwszych galerii sztuki należących do Indianina w USA. Szybko stał się cenionym przez krytyków i kolekcjonerów malarzem i rzeźbiarzem, zajmował się także ceramiką i litografią. Malowane przez niego żywymi kolorami wdzięczne kobiece postaci – często o obfitych kształtach i owinięte w koc – rozpoznawane są w wielu krajach. Przez lata tworzył w różnych stylach i technikach, w swoich obrazach ukazywał często charakterystyczne nawajskie koce, ceramikę i motywy z piaskowych obrazów. Niektóre z jego dzieł były mistyczne, inne surrealistyczne.
W 1973 był jedynym żyjącym indiańskim artystą, którego prace znalazły się na wystawie "Arcydzieła Amerykańskich Indian" w Metropolitan Museum of Art (MoMa) w Nowym Jorku, a jedna z jego prac znalazła się na okładce katalogu wystawy. Dziesięć lat później doczekał się swojej pierwszej biografii (R.C. Gorman: A Portrait). Jako miłośnik dobrej kuchni, zredagował cztery książki kucharskie ilustrowane własnymi rysunkami (Nudes and Food). Wiele prac rozdawał przyjaciołom lub oddawał na cele społeczne. W 2003 swoją bibliotekę ofiarował rezerwatowej szkole Dine College w Tsaile, w Arizonie.
Ceniono go nie tylko za jego twórczość, ale i za rolę, jaką odegrał we wprowadzeniu współczesnych tubylczych artystów w główny nurt światowych sztuk pięknych. Harvard University uhonorował go "za znaczący wkład w amerykańską sztukę i kulturę amerykańskich Indian". Gubernator stanu Nowy Meksyk Bill Richardson mówił o nim z uznaniem, że jest "jednym z najwybitniejszych indiańskich artystów wszech czasów", a gazeta "The New York Times" nazwała go "Picassem amerykańskich Indian".
Jesienią 2005 zachorował na zapalenie płuc w swoim domu-pracowni w pobliżu Taos. Zmarł w klinice University of New Mexico w Albuquerque. Na polecenie gubernatora flagi na budynkach stanowych opuszczono wówczas do połowy masztów.
Wśród znanych posiadaczy jego wysoko cenionych obrazów są m.in.: Elizabeth Taylor, Danny DeVito, Arnold Schwarzenegger, Barry Goldwater, Gregory Peck, Lee Marvin, Jacqueline Kennedy-Onassis i Andy Warhol. Do jego uczniów, znanych już i cenionych na rynku indiańskiej sztuki współczesnej, należą m.in.: Dan Namingha, Miguel Martinez i Antonio Roybal.
Jego ojciec Carl Gorman był nawajskim malarzem i nauczycielem, a podczas II wojny światowej służył w armii USA jako jeden ze słynnych później nawajskich szyfrantów. Matka nazywała się Adele Katherine Brown.
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
