Loading AI tools
polski historyk Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Antoni Salmonowicz (ur. 9 listopada 1931 w Brześciu nad Bugiem, zm. 24 maja 2022 w Toruniu[1]) – polski historyk prawa i administracji specjalizujący się w historii nowożytnej, profesor nauk prawnych.
Data i miejsce urodzenia |
9 listopada 1931 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
24 maja 2022 |
profesor nauk prawnych | |
Specjalność: historia prawa | |
Alma Mater | |
Doktorat |
21 stycznia 1960 |
Habilitacja |
5 marca 1966 |
Profesura |
1982 |
Uczelnia |
Uniwersytet Jagielloński |
Odznaczenia | |
Pochodził z rodziny Salmonowiczów herbu Orla/Saszor[2]. W 1950 roku ukończył II Liceum Ogólnokształcące im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie i podjął studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. Specjalizował się w historii prawa, wśród jego wykładowców byli Michał Patkaniowski i Adam Vetulani. Po ukończeniu studiów, w 1954 roku podjął pracę w Sądzie Wojewódzkim Krakowa, gdzie odbywał aplikację sędziowską. W latach 1955–1956 pracował jako sędzia.
W 1960 roku uzyskał, na Uniwersytecie Warszawskim stopień doktora nauk prawnych. Tematem jego rozprawy był K.B. Steiner, toruński prawnik i historyk (1746–1814), a promotorem Karol Koranyi. W tym samym roku został zatrudniony jako adiunkt w Katedrze Powszechnej Historii Państwa i Prawa Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Tam, w 1966 roku, uzyskał, na podstawie rozprawy Prawo karne oświeconego absolutyzmu, stopień doktora habilitowanego nauk prawnych.
Od 1966 roku pracował na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Kierował tam Katedrą Państwa i Prawa Polskiego. W latach 1969–1970 pełnił stanowisko prodziekana Wydziału Prawa i Administracji. W 1970 roku został odwołany ze stanowiska dziekana, a także aresztowany za działalność opozycyjną. Przez cztery miesiące przebywał w areszcie śledczym, po czym został zwolniony z uczelni. W 1972 roku zatrudnił się w Instytucie Historii PAN, gdzie pracował do 2003 roku, m.in. jako kierownik Zakładu Historii Pomorza i Krajów Bałtyckich.
W 1981 roku wrócił na UMK, gdzie objął stanowisko kierownika Zakładu Dawnego Prawa Niemieckiego, a potem Katedry Historii Prawa Niemieckiego. W 1983 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego w Instytucie Historii PAN, a w 1989 roku tytuł profesora zwyczajnego nauk prawnych.
Współpracował też ze Szkołą Wyższą im. Pawła Włodkowica w Płocku oraz Kujawsko-Pomorską Szkołą Wyższą w Bydgoszczy. W 1991 roku kandydował na senatora w województwie toruńskim z ramienia Unii Demokratycznej.
Stanisław Salmonowicz przez lata, od 22 stycznia 1964 do co najmniej 1983, był kontrolowany przez SB, najpierw był rozpracowywany w ramach sprawy operacyjnej „Stypendysta”, a później w ramach sprawy operacyjnego rozpracowania (Kwestionariusz Ewidencyjny pod Kryptonim „Pewnik”), w związku z „podejrzeniem o zbieranie, opracowywanie i przekazywanie do rozgłośni RWE informacji o stosunkach społeczno-politycznych i gospodarczych w PRL” i tym że „W okresie istotnych wydarzeń w kraju szkalował politykę partii i rządu PRL”. 26 września 1970 został aresztowany, jako podejrzewany o „wejście w porozumienie z przedstawicielami radia »Wolna Europa«” w okresie od maja do 25 września 1970 r. Prokuratura Wojewódzka dla miasta stołecznego Warszawy umorzyła śledztwo wobec „nie wykrycia sprawców przestępstwa”. Dwa lata później toczyło się kolejne śledztwo, w którym był podejrzany o „wejście w porozumienie z przedstawicielami Radia „Wolna Europa” na terenie Warszawy, Wiednia i Paryża, w celu działalności na szkodę Państwa Polskiego. W ramach tego porozumienia przekazywał tej rozgłośni informacje zawierające fałszywe wiadomości o stosunkach społeczno-politycznych i gospodarczych w Polsce, opublikowane następnie przez RWE”. W 1972 Stanisław Salmonowicz był rozpracowywany w ramach sprawy operacyjnej o kryptonimie „Ruch”. W latach 1968–1970 i 1975–1977 miał zakaz wyjazdów za granicę[3].
Brat Jerzego Salmonowicza, siostrzeniec Ludwika Muzyczki, kuzyn Zofii Abramowiczówny.
Jego wspomnienie o Marku Eminowiczu znalazło się w wydanej w 2009 roku książce Lubię swoje wady. Marek Eminowicz w opowieściach na siedemdziesięciopięciolecie[4].
Zmarł 24 maja 2022. Został pochowany 3 czerwca 2022 w części ewangelickiej cmentarza św. Jerzego w Toruniu[5][6].
Postanowieniem z 29 lutego 2012 prof. Stanisław Salmonowicz został przez prezydenta Bronisława Komorowskiego odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności[7], którym udekorowano go 22 marca 2012[8]. 10 kwietnia 2014 roku został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[9][10]. Poprzednio w 2003 otrzymał Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[11].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.