Loading AI tools
As myśliwski, oficer i pilot Wojska Polskiego Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Witold Łokuciewski, ps. Tolo (ur. 20 stycznia?/2 lutego 1917 w Nowoczerkasku, zm. 17 kwietnia 1990 w Warszawie) – pułkownik pilot Wojska Polskiego, major (ang. Squadron Leader) Królewskich Sił Powietrznych, as myśliwski II wojny światowej. Kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.
8 zwycięstw | |
pułkownik pilot | |
Data i miejsce urodzenia |
2 lutego 1917 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1935–1947 i 1956–1974 |
Siły zbrojne | |
Formacja |
Lotnictwo Wojska Polskiego |
Jednostki |
112 eskadra myśliwska, |
Stanowiska |
dowódca dywizjonu 303 |
Główne wojny i bitwy | |
Późniejsza praca | |
Odznaczenia | |
|
Syn nauczyciela i Marszałka Sejmu Litwy Środkowej Antoniego Łokuciewskiego oraz Beniaminy z Pobiedzińskich. Jego rodzina przeniosła się do Wilna w 1918 roku. Po ukończeniu liceum im. Jana Śniadeckiego w Oszmianie i zdanej maturze w 1935 rozpoczął służbę wojskową w Szkole Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. Szkołę ukończył w 1938 (XI promocja, 89 lokata) i został przydzielony do 112 eskadry myśliwskiej 1 pułku lotniczego w Warszawie[1]. W ramach tej jednostki uczestniczył w obronie Warszawy w 1939 na samolotach P.11. 6 września 1939 roku zgłosił prawdopodobne zniszczenie ½ Ju 87[2]. 18 września po agresji ZSRR na Polskę wraz z całą eskadrą ewakuował się do Rumunii. Przez Jugosławię i Włochy przedostał się do Francji[3].
W czasie kampanii francuskiej od 17 maja 1940 walczył we Francji (II Klucz Kominowy „Op”) na samolotach MS 406[4]. 10 czerwca 1940 roku w walce powietrznej w okolicy Ramorantin zestrzelił He 111[5]. Za udział w kampanii francuskiej został, na wniosek płk Oliviana dowódcy bazy w Ramorantin, odznaczony Croix de Guerre[6]. Po radiowym apelu premiera Francji marszałka Philippa Pétaina o zawieszenie broni 18 czerwca klucz zakończył loty i 21 czerwca został ewakuowany do Wielkiej Brytanii (otrzymał numer służbowy P-1492)[7]. Od 2 sierpnia 1940 był pilotem w dywizjonie 303. 7 września uzyskał pierwsze zestrzelenie nad Wyspami Brytyjskimi[8]. 15 września został ranny podczas lotu bojowego ale wkrótce powrócił do służby[9]. Za zasługi został 18 września odznaczony przez Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari[10]. 14 lipca 1941 roku, jako wyróżniający się pilot, został udekorowany przez dowódcę 11 Grupy Myśliwskiej a/v/m Trafforda Leigh-Mallorego, brytyjskim odznaczeniem Distinguished Flying Cross (DFC)[11]. 20 listopada 1941 został dowódcą eskadry „A” w dywizjonie[12].
13 marca 1942 jego Spitfire RF-B został uszkodzony nad okupowaną Francją i po awaryjnym lądowaniu Łokuciewski dostał się do niewoli niemieckiej[13]. Początkowo był leczony w szpitalu w Saint-Omer a potem w lazarecie w obozie Dulag Luft[3]. Został osadzony przez Niemców w Stalag Luft III w Żaganiu. 15 sierpnia 1943 uczestniczył w ucieczce 26 więźniów z obozu. Po kilku dniach został złapany przez Niemców w Legnicy. Uczestniczył w przygotowaniach do słynnej Wielkiej Ucieczki[uwaga 1].
Pod koniec wojny w maju 1945 został oswobodzony i powrócił do Anglii. 29 listopada 1945 ponownie został przydzielony do dywizjonu 303. 1 lutego 1946 został dowódcą dywizjonu 303 i pełnił tę funkcję aż do jego rozwiązania 9 grudnia 1946[14].
Do Polski powrócił w 1947 i przez rok pracował jako instruktor w Aeroklubie Lubelskim w Świdniku[3]. Po zwolnieniu z powodów politycznych z lotnictwa znalazł zatrudnienie w kancelarii adwokackiej, później był zastępcą kierownika Spółdzielni Pracy „Wapno-Beton” w Lublinie[15]. Dopiero w listopadzie 1956, na fali odwilży politycznej, został przyjęty do lotnictwa wojskowego[16]. W latach 1959–1964 był szefem pilotów w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych[3]. W latach 1969–1971 pełnił funkcję attaché wojskowego w Londynie[17]. W roku 1974 przeszedł na emeryturę. Wieloletni członek Rady Naczelnej ZBoWiD. W 1985 powołany w skład Prezydium Rady Naczelnej ZBoWiD[18]. W latach 1988–1990 członek Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa[19].
11 listopada 1988 r. wszedł w skład Honorowego Komitetu Obchodów 70 rocznicy Odzyskania Niepodległości przez Polskę, którego przewodnictwo objął I sekretarz KC PZPR gen. armii Wojciech Jaruzelski. W 1989 kandydował w wyborach do Sejmu. 5 października 1989 roku minister obrony narodowej gen. Florian Siwicki wyróżnił go wpisem do „Honorowej Księgi Czynów Żołnierskich”.
Żonaty z Wandą z domu Szablicką (1923-2006). Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera C30-X-17)[20].
Wizerunek pilota został umieszczony na samolocie myśliwskim MiG-29 nr 83 z 23 Bazy Lotnictwa Taktycznego[21].
Witold Łokuciewski został sklasyfikowany na liście Bajana, na 20. pozycji. Zostało mu zaliczonych 8 pewnych zestrzeleń oraz 3 ½ prawdopodobnych:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.