Adam Staniszewski

Adam Staniszewski (ur. 8 lipca 1889 w Krakowie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – polski działacz niepodległościowy, taternik, przemysłowiec, porucznik kawalerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Adam Staniszewski

Data i miejsce urodzenia	8 lipca 1889 Kraków
Data i miejsce śmierci	wiosna 1940 Charków
Zawód, zajęcie	przemysłowiec
Odznaczenia

Życiorys

Syn Walentego (1859–1920), adwokata i Aldony z Żędzianowskich (1864–1920) urodzony 8 lipca 1889 w Krakowie^{[1][2][3][4][5]}. Był bratem Zofii i Karola (1904–1976), doktora praw^[1].

W 1908 został członkiem Sekcji Turystycznej Towarzystwa Tatrzańskiego^[1]. Służył w Legii Cudzoziemskiej w Algierii i Indochinach^[1].

W czasie I wojny światowej walczył w szeregach 2 pułku ułanów Legionów Polskich^[6]. Służył także w Szpitalu Koni Artylerii^[6]. W 1917 został wymieniony we wniosku Komendy Legionów Polskich o odznaczenie austriackim Krzyżem Wojskowym Karola^[6]. 15 lipca 1919 jako podoficer byłych Legionów Polskich został mianowany z dniem 1 czerwca 1919 podporucznikiem w kawalerii i przydzielony do 2 pułku ułanów^[7]. 21 sierpnia tego roku został przeniesiony do 3 pułku dragonów^[8]. Walczył na wojnie z bolszewikami w szeregach 18 pułku ułanów^[2]. 19 stycznia 1921 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu porucznika, w kawalerii, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich^[9]. Z dniem 25 października 1921 został zdemobilizowany i przydzielony w rezerwie do 1 pułku szwoleżerów^[10][11]. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 460. lokatą w korpusie oficerów rezerwy jazdy^[12][13]. Posiadał wówczas przydział w rezerwie do 6 pułku strzelców konnych w Żółkwi^[14][15]. W 1934, jako oficer rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VI. Był wówczas w grupie oficerów „powyżej 40 roku życia”^[16]. Mieszkał we Lwowie, a później w Katowicach przy ul. Konopnickiej 3^[3].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 – po agresji ZSRR na Polskę – dostał się do niewoli sowieckiej i osadzono go w obozie w Starobielsku^[2]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach^[2], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie^[17]. Figuruje na tzw. liście Gajdideja (poz. 3258)^[2].

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień kapitana^[18]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Jego nazwisko nosi żleb w masywie Granatów, w polskich Tatrach Wysokich^[1].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Niepodległości – 16 marca 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[19][3][20]
• Krzyż Walecznych dwukrotnie (po raz drugi „za udział w b. Legionach Polskich”)^[21]

Zobacz też

• jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• obozy NKWD dla jeńców polskich
• ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie