Aleja 1 Maja w Łodzi

Aleja 1 Maja (d. Pasaż Szulca) – ulica na Polesiu w Łodzi w obszarze SIM Stare Polesie, o długości około 1,8 km, łącząca ul. Wólczańską z al. Włókniarzy. Początkowy odcinek alei – między ul. Wólczańską a ul. Gdańską – należy do turystyczno-historycznej strefy miasta.

aleja 1 Maja

Stare Polesie
Aleja 1 Maja widziana od strony ul. Wólczańskiej (maj 2020)
Państwo	Polska
Miejscowość	Łódź
Długość	~1,8 km (w tym: ~0,2 km w strefie turystyczno-historycznej)
Przebieg
0 m ul. Wólczańska 180 m ul. Gdańska 393 m ul. Stefana Żeromskiego 517 m ul. Lipowa 638 m ul. kpt. Stefana Pogonowskiego 777 m ul. 28 Pułku Strzelców Kaniowskich 934 m ul. gen. Lucjana Żeligowskiego 1414 m ul. Zielona 1809 m al. Włókniarzy
Położenie na mapie Łodzi aleja 1 Maja
Położenie na mapie Polski aleja 1 Maja
Położenie na mapie województwa łódzkiego aleja 1 Maja
51°46′24,1″N 19°27′03,2″E

Na większej części swojej długości (od ul. Wólczańskiej do ul. Zielonej) aleja jest od 30 lipca 1974 roku jednokierunkowa^[a][1], a ruch odbywa się z zachodu na wschód, w kierunku centrum. Odcinek od ul. Zielonej do al. Włókniarzy jest dwukierunkowy. Aleja ma status drogi powiatowej (nr 1182E) klasy D^[2][3].

Początkowa część alei (numery 1–39 nieparzyste i 2–36 parzyste) należy do rzymskokatolickiej parafii Świętego Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny, zaś pozostała (od 1 października 1989 roku) – do rzymskokatolickiej parafii św. Mateusza Ewangelisty^[4].

Historia

Historia

Początkowo ulica była drogą polną między miejskimi gruntami ornymi. Jej przebieg wyznaczono w większości w latach 60.–70. XIX wieku^[b], kiedy wytyczano nową część miasta – tzw. dzielnicę Wiązową. Brała wówczas początek od ówczesnej ulicy Długiej (ob. ul. Gdańska) i prowadziła w kierunku zbliżonym do południowo-zachodniego do granicy miasta w pobliżu dzisiejszej al. Włókniarzy. Dopiero w czerwcu 1891 roku przedłużono ją do wytyczonego rok wcześniej odcinka ulicy Wólczańskiej^[c][6][7] i odtąd bierze ona tam swój początek, mierząc około 1,8 km długości^[8]. Prawdopodobnie około 1893 roku nazwano ją Pasażem (Aleją) Szulca, od nazwiska właścicieli działek przy tej ulicy – Pawła i Ottona Szulców (Schulzów)^[9] [10] . Na mapie Władysława Starzyńskiego sporządzonej w latach 1894–1896 jest już widoczna jako Pasaż Szulca (Пассажъ Шульца)^[11].

Ogród spadkobierców Ottona Juliusza Schulza, obejmujący pierwotnie teren dzisiejszych posesji pod numerami 2–6, przeszedł w lipcu 1891 roku na własność braci Hermana i Ryszarda Gehligów, właścicieli browaru parowego „Bracia Gehlig” przy ul. Ogrodowej 7/13^[12].

We wrześniu 1895 roku w pasażu zostało założone uliczne oświetlenie elektryczne. Wtedy też rozpoczęła się sprzedaż pustych placów przy pasażu z przeznaczeniem pod budowę fabryk i kamienic^[13].

Aleja została wybrukowana prawdopodobnie w 1905 roku – wówczas władze miasta przeznaczyły na ten cel 14 000 rubli^[10] . W niewielkiej monografii-przewodniku po Łodzi z 1909 roku pasaż został już wymieniony wśród ulic pryncypalnych, choć autor mylnie twierdził, że biegła nim trasa tramwajowa^[14].

Podczas niemieckiej okupacji miasta w latach 1915–1918 nosiła nazwę Schulz Zeile. W 1919 roku nazwę zmieniono na aleję 1 Maja^[10] . W okresie międzywojennym w kamienicy pod numerem 20 mieścił się żydowski Łódzki Dom Sierot, którego prezesem zarządu był najprawdopodobniej Chaim Rumkowski^[15]. W alei miało też swe siedziby kilka szkół: pod numerem 11 – prywatna, koedukacyjna i freblowska szkoła Idy Janowskiej, pod numerem 12 – cheder Nusena Sendowskiego, pod numerem 20 – prywatna szkoła żydowska „Orchot-No-am II”, pod numerem 25 – polska, żeńska Miejska Szkoła Elementarna nr 23, kierowana przez Marię Kędzierską, pod numerem 37 – prywatna szkoła żydowska „Jesodej Hatora” nr 4, pod numerem 50 – polska, koedukacyjna Miejska Szkoła Elementarna nr 2, kierowana przez Ludwika Gidyńskiego, pod numerem 52 – elementarna, męska Szkoła Polska nr 6 dla dzieci świętujących sabat, kierowana przez Szymzę Sznappera, pod numerem 87 – publiczna Szkoła Powszechna nr 11 i publiczna Szkoła Powszechna nr 15^[16][17]. W kamienicy pod numerem 22 funkcjonowała przychodnia Towarzystwa „Kropla Mleka”, założonego w 1904 roku jako pierwsza w Polsce sekcja oddziału Warszawskiego Towarzystwa Higienicznego^[18].

Danuta Mniewska-Dejmek, która w dzieciństwie (w latach 1927–1939) mieszkała z rodzicami i siostrą przy al. 1 Maja 71 w kamienicy w sąsiedztwie koszar 28 Pułku Strzelców Kaniowskich (należącej do Żyda Moszka Zdanowskiego), w wywiadzie udzielonym w marcu i kwietniu 2006 roku wspominała aleję jako bardzo piękną ulicę – z rzędami wspaniałych kasztanowców^[19][20]. Zapamiętała także to, że w pobliżu mieszkało wielu oficerów. I wielu Niemców^[20]. Do 1937 roku aleja została skanalizowana na całej długości^[10] . Podczas II wojny światowej aleja nosiła nazwę Scharnhorststraße^[10] [21], ku czci pruskiego generała Gerharda von Scharnhorsta.

Po zakończeniu wojny powrócono do przedwojennej nazwy, wygodnej dla władz komunistycznych, choć w istocie wprowadziły ją przedwojenne władze miasta związane z PPS, upamiętniając obchodzone 1 maja międzynarodowe święto klasy robotniczej^[9] [10] .

17 grudnia 1967 roku aleją 1 Maja przejechały pierwsze autobusy komunikacji miejskiej nowo uruchomionej linii „74”, która połączyła wówczas pl. Norberta Barlickiego z Teofilowem^[22]. W późniejszych latach aleją skierowano kolejne linie – łącznie w latach 1967–2017 aleją 1 Maja przebiegały trasy 16 linii autobusowych, w tym 15 obsługiwanych przez MPK – Łódź (zobacz »).

W zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego w latach 2011–13 aleja znalazła się na 86. miejscu wśród 362 łódzkich ulic, na których doszło do wypadków (hierarchia malejąca – od ulic z największą liczbą zdarzeń). W tym okresie wydarzyło się na niej 14 wypadków, w których 18 osób zostało rannych, w tym 6 ciężko^[23].

W ramach łódzkiego budżetu obywatelskiego na rok 2015 do zadań ogólnomiejskich został zgłoszony projekt pod nazwą „Przywróćmy świetność Pasażu Szulca – przebudowa alei 1 Maja na odcinku pomiędzy ulicami Wólczańską i Gdańską”, którego założenia wzbudziły wśród mieszkańców skrajne emocje – od zachwytu do stanowczego sprzeciwu. Projekt zdobył 2138 głosów, co nie okazało się wystarczające, by został zakwalifikowany do realizacji^[24][25]. W 2016 roku, w ramach programu „Zielone Polesie”, władze miasta zaplanowały przekształcenie części alei (odcinka między ulicami Wólczańską a Stefana Żeromskiego) w ulicę-ogród^[26][27]. 10 sierpnia 2017 roku rozpoczęto prace nad przebudową początkowego odcinka alei (między ulicami Wólczańską a Gdańską)^[28], które ukończono w ostatniej dekadzie maja 2018 roku^[29]. Z końcem kwietnia 2020 roku zakończono przebudowę odcinka między ulicami Gdańską a Stefana Żeromskiego^[30].

Sławni mieszkańcy

• Julian Tuwim – pasaż Szulca 5 m. 13, w latach 1896–1902 lub 1903^[31][32][33],
• Irena Tuwim – pasaż Szulca 5 m. 13, od 22 sierpnia 1898 lub 1899 do 1902 lub 1903^[31][32][33],
• Danuta Mniewska-Dejmek, pierwotnie Gusta (vel Guta) Mniewska – al. 1 Maja 71 m. 71, w latach 1927–1939^[20][34],
• Franciszek Józef Szwankowski – al. 1 Maja 87, od lat 20. (wzniesienie kamienicy) do śmierci 23 lutego 1936 roku^[35][36].

Kalendarium zmian nazwy ulicy

Al. 1 Maja 6 – część dawnej rezydencji Karola Poznańskiego (wrzesień 2011)

okres obowiązywania[10]	nazwa[10]
ok. 1893–1915	Pasaż (vel Aleja) Szulca / Пассажъ Шульца
1915–1918	Schulz Zeile
1918–1919	Pasaż Szulca
1919–1940	aleja 1 Maja (Aleja 1-Go Maja[d])
1940–1945	Scharnhorststraße[21]
od 1945	aleja 1 Maja

Zobacz też: Zmiany nazw ulic i placów w Łodzi.

Aleja 1 Maja w filmie

Wejście do pałacu Karola Poznańskiego (ul. Gdańska 32) od strony al. 1 Maja (luty 2015)

Aleja 1 Maja kilkukrotnie stanowiła plener filmowy. Zrealizowano tu:

• niektóre sceny uliczne filmu Awantura o Basię w reż. Marii Kaniewskiej (1959) przed podjazdem do dawnego pałacu Karola Poznańskiego – w filmie mieściła się w nim kawiarnia, do której często zachodził Stanisław Olszowski^[37],
• końcowe sceny odc. 3 serialu telewizyjnego Niewiarygodne przygody Marka Piegusa (Przygoda trzecia, czyli nieprawdopodobne spiętrzenie wypadków, wokół akcji „Flaszka”, czyli pierwsze spotkanie ze złodziejem tornistrów) w reż. Mieczysława Waśkowskiego (1967) – w okolicach skrzyżowania al. 1 Maja z ul. Lipową znajdowała się jedna z kryjówek gangu Alberta Flasza i Szkoła Tańców Towarzyskich^[38],
• scenę przy podjeździe do pałacu Hermana Buchholza (w rzeczywistości do dawnego pałacu Karola Poznańskiego – obecnej siedziby Akademii Muzycznej) w filmie (i serialu) Ziemia obiecana w reż. Andrzeja Wajdy (1974, 1975) – Karol Borowiecki (Daniel Olbrychski) doprowadza tam do przytomności pijanego Moryca Welta (Wojciech Pszoniak) i przekazuje mu wiadomość o planowanej podwyżce ceł na bawełnę^[39],
• sceny przed wejściem do hotelu „Europa” (w rzeczywistości przed głównym wejściem do dawnego pałacu Karola Poznańskiego – obecnej siedziby Akademii Muzycznej) w serialu telewizyjnym Kariera Nikodema Dyzmy w reż. Jana Rybkowskiego i Marka Nowickiego (1980)^[40],
• sceny przed szpitalem, w którym pracuje dr Andrzej Hoffman (w rzeczywistości przed dawnym pałacem Karola Poznańskiego) w filmie Tam i z powrotem w reż. Wojciecha Wójcika (2001)^[37],
• sceny przed Akademią Muzyczną w odc. 4 (W potrzasku) i 8 (Pierwsza nagroda) serialu Komisarz Alex w reż. Roberta Wichrowskiego (2012)^[37],
• scenę wepchnięcia auta, którym porusza się podczas pościgu komisarz policji (Jan Frycz), pod przejeżdżający betonowóz w komedii kryminalnej Weekend (2010) – pełnometrażowym debiucie reżyserskim Cezarego Pazury – w czerwcu 2010 roku, na skrzyżowaniu al. 1 Maja z ul. Wólczańską^[41],
• niektóre sceny uliczne filmu Music, War & Love w reż. Marthy Coolidge (2017) – w październiku 2015 roku, na odcinku między ulicami Wólczańską a Gdańską i na skrzyżowaniu z ul. Gdańską^[42].

Obiekty

Gmach Regionalnego Ośrodka Kultury, Edukacji i Dokumentacji Muzycznej Akademii Muzycznej (maj 2015)

Aleja z widokiem na kamienicę Antona i Ewy Rybaków (wrzesień 2011)

• nr 2 (oraz ul. Wólczańska 5) – dawny dom redutowo-weselny, od marca 1915 roku do wybuchu II wojny światowej siedziba Żydowskiego Domu Ludowego „Bet-Am”^[43], od 1955 roku siedziba Teatru Lalek „Arlekin”,
• nr 4 – Regionalny Ośrodek Kultury, Edukacji i Dokumentacji Muzycznej Akademii Muzycznej (w gmachu powstałym w latach 2013–2014 w wyniku gruntownej przebudowy i rozbudowy dawnej kamienicy czynszowej, oddanym do użytku 25 września 2014 roku)^[44],
• nr 5 – kamienica Samuela Filona Cohna – drugi dom Juliana Tuwima w latach 1896–1902 lub 1903 i miejsce narodzin jego siostry Ireny (22 sierpnia 1898 lub 1899 roku)^[31][45] ; rodzina Tuwimów zajmowała trzypokojowe mieszkanie nr 13 na III piętrze w prawej oficynie^[32][33]; sam Tuwim wspomniał o Pasażu Szulca w 1934 roku na łamach tygodnika „Wiadomości Literackie”^[46],
• nr 6 – część dawnej rezydencji Karola Poznańskiego,
• róg ul. Gdańskiej – główne wejście do neorenesansowego pałacu Karola Poznańskiego z lat 1904–1908 (przy ul. Gdańskiej 32); w okresie powojennym siedziba Akademii Muzycznej,
• nr 8 (oraz ul. Gdańska 33) – eklektyczna kamienica Antona i Ewy Rybaków z lat 1894–1902, wzniesiona według projektu Piotra Brukalskiego^[47], wpisana do rejestru zabytków^[48];
• nr 24/26 – Dom Dziennego Pobytu Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej,
• nr 31/33 (oraz ul. Lipowa 2) – dawna tkalnia wyrobów wełnianych Majera Maxa Schrötera z 1930 roku,
• nr 55–59 – centrum biurowe Business House (w budowie, planowane ukończenie: IV kwartał 2016 roku)^[49],
• róg ul. gen. Lucjana Żeligowskiego – dawne koszary im. J. Piłsudskiego 28 Pułku Strzelców Kaniowskich, obecnie Muzeum Uniwersytetu Medycznego i Zakład Historii Nauk i Medycyny Wojskowej UM,
• nr 87 – Centrum Biurowe 1 Maja 87^[50], dawna Mechaniczna Fabryka Mebli F.J.Szwankowski^[51]
• nr 89 – gmach Zespołu Szkół Ekonomiczno-Turystyczno-Hotelarskich im. Władysława Grabskiego^[e] (od 1 września 2019 roku), wcześniej Publicznego Gimnazjum nr 26 im. Mikołaja Reja (1999–2019) i Szkoły Podstawowej nr 159 im. mjr. Henryka Sucharskiego (przed 1 września 1999 roku)^[52],
• nr 92/98 – dawne koszary wojskowe, obecnie Wojskowe Centrum Kształcenia Medycznego,
• nr 119/121 – zabudowania poprzemysłowe d. Zakładów Przemysłu Wełnianego im. Wiosny Ludów, z widocznymi od strony ul. Zielonej pozostałościami najdłuższego, liczącego ponad 270 m, łódzkiego muralu (autorem projektu i wykonawcą był Zbigniew Łopata), który pierwotnie pokrywał wschodnią, północną i zachodnią ścianę głównej hali fabrycznej^[53].

Centrum biurowe Business House przed rozbudową od strony al. 1 Maja (kwiecień 2011)

Według stanu na grudzień 2024 roku do gminnej ewidencji zabytków miasta Łodzi było wpisanych 21 kamienic przy al. 1 Maja (pod numerami: 1–11, 8, 15, 16–22, 19–25, 35–39, 43 i 77), m.in.:

• kamienica Chai Kępińskiej pod numerem 1 (dwa budynki frontowe),
• kamienica Samuela Filona Cohna pod numerem 5 (budynek frontowy z oficynami bocznymi),
• kamienica rodziny Lauferów pod numerem 7 (budynek frontowy z oficynami bocznymi),
• kamienica Antona i Ewy Rybaków pod numerem 8 (oraz ul. Gdańska 33) – w rejestrze zabytków (nr A/29),
• kamienica Józefy Piotrkowskiej pod numerem 9 (budynek frontowy z oficynami bocznymi).

Ponadto w ewidencji znajdują się budynek mieszkalny pod numerem 28 oraz dawna tkalnia wyrobów wełnianych Majera Maxa Schrötera pod numerem 31/33 (oraz ul. Lipowa 2)^[54].

Oznakowanie

Od 2006 roku aleja jest oznakowana w ramach łódzkiego SIM tablicami w dwóch wariantach:

• na odcinku leżącym w strefie turystyczno-historycznej (od skrzyżowania z ul. Wólczańską do skrzyżowania z ul. Gdańską – nr 1–11 i 2–6)

aleja

1 Maja

Stare Polesie

• na odcinku leżącym poza strefą turystyczno-historyczną (od skrzyżowania z ul. Wólczańską do skrzyżowania z al. Włókniarzy – nr 15–123 i 8–114)

aleja

1 Maja

Stare Polesie

Numeracja i kody pocztowe

• Numery parzyste: 2–114; w źródle niemieckim z okresu II wojny światowej, jako Scharnhorststraße: 2–124^[55]
• Numery nieparzyste: 1–123; w źródle niemieckim z okresu II wojny światowej, jako Scharnhorststraße: 1–127^[55]
• Kody pocztowe: 90-717 (1–17 nieparzyste); 90-718 (2–28 parzyste); 90-739 (19–39 nieparzyste); 90-740 (41–63 nieparzyste); 90-741 (30–44 parzyste); 90-755 (65–95 nieparzyste); 90-756 (46–88 parzyste); 90-766 (90–d.k. parzyste, 97–d.k. nieparzyste)^[56]

Komunikacja miejska

Stan obecny

Aleją kursują autobusy komunikacji miejskiej MPK – Łódź na odcinku od ul. Zielonej do ul. Stefana Żeromskiego (trasy stałe według stanu na sierpień 2025, nie uwzględniono ewentualnych tymczasowych zmian trasy i linii zastępczych)^[57]:

• linii dziennych

„65A” – od 4 lutego 2018 – z osiedla Radogoszcz Wschód w kierunku Portu Lotniczego Łódź im. Władysława Reymonta (niektóre kursy w kierunku sortowni odpadów przy ul. Zamiejskiej)^[58],

„65B” – od 4 lutego 2018 – z osiedla Radogoszcz Wschód w kierunku Portu Lotniczego Łódź im. Władysława Reymonta (niektóre kursy w kierunku sortowni odpadów przy ul. Zamiejskiej)^[58],

„74A” – od 2 kwietnia 2017 – ze Złotna w kierunku pl. Niepodległości,

„74B” – od 2 kwietnia 2017 – z osiedla Huta Jagodnica w kierunku pl. Niepodległości,

„83” – od 28 października 1997 – z cmentarza przy ul. Szczecińskiej w kierunku ul. Wydawniczej^[59],

„99” – od 2 kwietnia 2017 – z osiedla Radogoszcz Zachód w kierunku osiedla Retkinia Zachód-Smulsko (skręca w ul. gen. Lucjana Żeligowskiego),

• linii nocnej „N3” – od 2 kwietnia 2017 – z Teofilowa w kierunku Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki.

W alei znajdują się dwa przystanki: przed skrzyżowaniami z ul. gen. Lucjana Żeligowskiego i z ul. kpt. Stefana Pogonowskiego.

W przeszłości

W przeszłości aleją 1 Maja kursowały także autobusy:

• linii dziennych zwykłych (na odcinku od ul. Zielonej do ul. Stefana Żeromskiego, do 29 lipca 1974 w obu kierunkach)

„65” – od 2 listopada 1983 do 21 czerwca 1998 – z ul. Bazarowej w kierunku Nowych Sadów; od 22 czerwca 1998 do 23 maja 2000 – z pętli u zbiegu ulic Warszawskiej z Łagiewnicką w kierunku Nowych Sadów; od 24 maja 2000 do 30 kwietnia 2004 – z osiedla Radogoszcz Wschód w kierunku Nowych Sadów; od 1 maja 2004 do 1 kwietnia 2017 – z osiedla Radogoszcz Wschód w kierunku Portu Lotniczego Łódź im. Władysława Reymonta^[60]; od 2 kwietnia 2017 do 3 lutego 2018 – z osiedla Radogoszcz Wschód w kierunku Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego nr 2 im. WAM – Centralnego Szpitala Weteranów (ob. Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 2 Uniwersytetu Medycznego w Łodzi)^[61],

„65A” – od 1 maja 2004 roku (dzień uruchomienia) do likwidacji z dniem 1 lipca 2016 roku – z osiedla Radogoszcz Wschód w kierunku Nowych Sadów^[62][63],

„73” – od 30 lipca 1974 do 13 sierpnia 1979 – z pętli u zbiegu ulic Liściastej i Osadniczej w kierunku pl. Norberta Barlickiego; od 14 sierpnia 1979 do 1 kwietnia 2016 – z osiedla Radogoszcz Zachód w kierunku pl. Norberta Barlickiego (od 26 lipca 1999 skręcał w ul. gen. Lucjana Żeligowskiego)^[64][65] ,

„73 bis” – od 30 lipca 1974 do 2 sierpnia 1987 – z pętli u zbiegu ulic Szpinakowej i Teresy (ob. ul. św. Teresy od Dzieciątka Jezus) w kierunku pl. Norberta Barlickiego; od 3 sierpnia 1987 do likwidacji z dniem 1 marca 1993 – z osiedla Radogoszcz Wschód w kierunku pl. Norberta Barlickiego^[65] [66],

„74” – od 17 grudnia 1967 (dzień uruchomienia) do 7 kwietnia 1968 – z Teofilowa w kierunku pl. Norberta Barlickiego; od 8 kwietnia 1968 do 21 lipca 1976 – z Teofilowa Przemysłowego w kierunku pl. Norberta Barlickiego; od 6 lipca 1992 do 22 czerwca 1997 – z Nowego Złotna w kierunku pl. Norberta Barlickiego; od 23 czerwca 1997 do 25 lipca 1999 – z osiedla Huta Jagodnica w kierunku pl. Norberta Barlickiego; od 26 lipca 1999 do 31 sierpnia 2013 – z osiedla Huta Jagodnica w kierunku ul. Wydawniczej; od 1 września 2013 do 1 kwietnia 2017 – z Aleksandrowa Łódzkiego w kierunku ul. Wydawniczej^[22][67],

„74A” – od 1 września 2013 (dzień uruchomienia) do 1 kwietnia 2017 – z Niesięcina w kierunku ul. Wydawniczej^[68],

„74B” – od 1 września 2013 (dzień uruchomienia) do 1 kwietnia 2017 – z osiedla Huta Jagodnica w kierunku ul. Wydawniczej^[69],

„74 bis” – od 8 lutego 1971 (dzień uruchomienia) do likwidacji z dniem 7 marca 1974 – z Teofilowa w kierunku pl. Norberta Barlickiego^[70],

„79” – od 1 stycznia 2001 do 1 kwietnia 2017 – z osiedla Radogoszcz Wschód w kierunku pl. Norberta Barlickiego (skręcał w ul. gen. Lucjana Żeligowskiego)^[71],

„83” – od 7 marca 1974 (dzień uruchomienia) do 21 lipca 1976 – z Teofilowa (w godz. szczytu z Teofilowa Przemysłowego) w kierunku pl. Norberta Barlickiego; od 31 lipca 1989 do 27 października 1997 – z Teofilowa Przemysłowego w kierunku ul. Wydawniczej^[59],

„89” – od 1 marca 1993 (dzień uruchomienia) do 4 lipca 2000 – z osiedla Radogoszcz Wschód w kierunku pl. Norberta Barlickiego (od 26 lipca 1999 autobusy skręcały w ul. gen. Lucjana Żeligowskiego)^[72],

• linii dziennych pospiesznych

„D bis” – od 9 czerwca (dzień uruchomienia) do likwidacji z dniem 11 listopada 1970 roku – z placu Norberta Barlickiego w kierunku pętli u zbiegu ulic Jurija Gagarina (ob. ul. Ignacego Jana Paderewskiego) i Zaolziańskiej; była to pierwsza linia autobusowa, której trasa przebiegała aleją 1 Maja, choć nie było przy niej przystanku – autobus wyruszał z ul. Stefana Żeromskiego i zawracał do niej aleją 1 Maja (wówczas jeszcze o ruchu dwukierunkowym), ul. Lipową, ul. płk. dr. Stanisława Więckowskiego i ul. Zieloną^[73][74],

„J” – od 30 lipca 1974 do likwidacji z dniem 29 maja 1992 roku z dworca Łódź Żabieniec w kierunku Dąbrowy (na odcinku od ul. Zielonej do ul. Stefana Żeromskiego)^[65] [75],

• linii nocnej „N3” – od 15 grudnia 2005 (dzień uruchomienia) do 1 kwietnia 2017 – z cmentarza przy ul. Szczecińskiej w kierunku pętli przy ul. Stanisława Dubois (od 24 maja 2014 pętla nosiła nazwę TechnoParku)^[76][77],
• bezpłatnej linii „Centrum” nieistniejącego hipermarketu „Real” w Centrum Handlowym „Pasaż Łódzki” przy al. Jana Pawła II 30 (na odcinku od ul. Zielonej do ul. Stefana Żeromskiego, z przystankiem przed skrzyżowaniem z ul. Stefana Pogonowskiego) – od 1 marca 2011 do likwidacji z dniem 1 stycznia 2015 roku^[78][79].

Ponadto przy skrzyżowaniu z ul. gen. Lucjana Żeligowskiego znajdowała się do likwidacji z dniem 30 listopada 2019 roku^[f] stacja nr 97 Łódzkiego Roweru Publicznego^[80], którego sieć uruchomiono 30 kwietnia 2016 roku^[81].

Zobacz też

• aleja 1 Maja w Zamościu
• park im. 1 Maja w Łodzi

Uwagi

1. Początkowo ruch jednokierunkowy wprowadzono na całej długości alei. Później na końcowym odcinku między ul. Zieloną a al. Włókniarzy przywrócono ruch dwukierunkowy.
2. Ulicę Wólczańską przedłużono latem 1890 roku od ówczesnej ulicy Cegielnianej (ob. ul. płk. dr. Stanisława Więckowskiego) do ulicy Zawadzkiej (ob. ul. dr. Adama Próchnika).
3. Do 1863 roku nie figurowała w spisie łódzkich ulic^[5].
4. Oficjalna pisownia nazwy w tym okresie.
5. Główna siedziba ZSETH znajduje się przy ul. Drewnowskiej 171.
6. Wskutek wygaśnięcia umowy z operatorem sieci – firmą Nexbike.