Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Antoni Borzemski
polski nauczyciel Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Antoni Borzemski herbu Jelita (ur. 18 sierpnia 1866 w Trembowli, zm. ?) – polski nauczyciel.

Remove ads
Życiorys
Podsumowanie
Perspektywa
Antoni Borzemski[a] urodził się 18 sierpnia 1866 w Trembowli[1][2]. Legitymował się rodowym herbem Jelita[3]. Był synem Jana i Wiktorii z domu Hermanek[3].
Kształcił się w C. K. Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie, gdzie w 1884 ukończył VIII klasę i zdał chlubnie egzamin dojrzałości (w jego klasie byli m.in. Jan Rucker, Leonard Stahl, a ponadto w szkole uczyli się wówczas w niższych klasach Wacław i Władysław Borzemscy)[4][5][2]. Od 1884 do 1890 studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego, specjalizując się w historii i geografii pod kierunkiem profesorów Ludwika Finkela i Aleksandra Semkowicza[2]. Od 1888 do 1890 pracował w krajowym archiwum we Lwowie[2].
W C. K. Armii został mianowany podporucznikiem piechoty z dniem 1 stycznia 1888[6]. Był oficerem rezerwowym 95 galicyjsko-bukowińskiego pułku piechoty do około 1897[7]. Następnie w C. K. Obronie Krajowej został zweryfikowany w stopniu podporucznika z dniem 1 stycznia 1888 w grupie nieaktywnych[8]. Był przydzielony kolejno do 16 pułku piechoty Obrony Krajowej w Krakowie (ok. 1898/1899)[9], do 17 pułku piechoty Obrony Krajowej z Rzeszowa i podległego mu batalionu piechoty Nr 57 w Sanoku (ok. 1899/119019)[10][11][12] i do 18 pułku piechoty Obrony Krajowej w Przemyślu i podległego mu tamtejszego batalionu piechoty Nr 18 (ok. 1901/1902)[13].
Podjął pracę nauczyciela od 14 marca 1890, egzamin zawodowy złożył 5 grudnia 1891[1][2]. Jako nauczyciel latem 1892 został przeniesiony z macierzystego C. K. Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie do C. K. Gimnazjum w Przemyślu[14][15]. 6 lipca 1894 został mianowany nauczycielem rzeczywistym[1]. W lutym 1894 jako zastępca nauczyciela został przeniesiony z Przemyśla do C. K. Gimnazjum Arcyksiężniczki Elżbiety w Samborze, ucząc tam geografii, historii, historii kraju rodzinnego, po czym latem 1894 został mianowany nauczycielem rzeczywistym w C. K. Gimnazjum Męskim w Sanoku[16][17]. W szkole uczył historii powszechnej, matematyki, geografii, psychologii, logiki, historii kraju (rodzinnego) oraz był zawiadowcą zbioru map i obrazów[18]. Reskryptem z 18 września 1897 Wyższej Rady Szkolnej Krajowej został mianowany na stałe w zawodzie nauczycielskim i otrzymał tytuł c. k. profesora[19]. Reskryptem z 23 czerwca 1902 otrzymał VIII rangę służbową od 1 października 1902[20][21]. Reskryptem C. K. Ministra Wyznań i Oświecenia z 7 kwietnia 1903 otrzymał zgodę na odbycie podróży naukowej podczas ferii szkolnych[22]. 13 lipca 1905 został przeniesiony z posady nauczyciela z Gimnazjum w Nowym Sączu do C. K. I Gimnazjum w Tarnopolu[23][24]. Następnie reskryptem C. K. Ministra Wyznań i Oświaty z 28 sierpnia 1905 otrzymał posadę w C. K. Gimnazjum VII we Lwowie od 1 września 1905[25][26][2]. Pod koniec września 1905 w gmachu sanockiego „Sokoła” odbyło się uroczyste pożegnanie prof. Borzemskiego[27]. W kolejnych latach uczył w C. K. Gimnazjum VII we Lwowie z polskim językiem wykładowym[1][28]. wykładając historię, geografię, dzieje kraju ojczystego, prowadził kółko historyczne[29]. Postanowieniem cesarza Franciszka Józefa I z 29 maja 1914 otrzymał tytuł c.k. radcy szkolnego[30]. Po wybuchu I wojny światowej w 1914 został członkiem Miejskiej Straży Obywatelskiej we Lwowie (sekcja III w dzielnicy I)[31]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości i przemianowaniu szkoły pozostawał profesorem VII Państwowego Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki we Lwowie[32][33].
Pełnił funkcję sekretarza Komitetu Powiatowego w Sanoku[27]. Był członkiem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (1899, 1901)[27][34][35]. Działał we władzach koła Towarzystwa Szkoły Ludowej w Sanoku[27][36][37]. Był członkiem zwyczajnym Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego[38]. 28 września 1904 został wybrany członkiem wydziału „Towarzystwa Bursy”, sprawującego pieczę nad Bursą Jubileuszową im. Cesarza Franciszka Józefa w Sanoku[39]. Był członkiem wydziału i skarbnikiem Towarzystwa Pomocy Naukowej w Sanoku[40]. Zasiadł w radzie nadzorczej Towarzystwa Kasy Zaliczkowej w Sanoku[41]. W Sanoku był także zaangażowany w organizację powszechnych wykładów uniwersyteckich[27]. W maju 1910 został wybrany zastępczą członka zarządu głównego Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych[42].
Publikował prace z zakresu historii Sanoka i regionu, m.in. w sprawozdaniach sanockiego gimnazjum[43].
Był żonaty z Hersylią z domu Borzemską (córka lekarza dr. Antoniego Eustachego Jelita Borzemskiego i Marii Zadurowicz)[3][44]. Miał z nią córki: Rościsławę Antoninę Marię (ur. 1898)[3], Helenę (zm. 1905)[45]. Według stanu z 1938 zamieszkiwał we własnej willi na górze św. Jacka we Lwowie[46].
Po latach przychylnie o Antonim Borzemskim wyraził się w swoich wspomnieniach jego uczeń z sanockiego gimnazjum, Stanisław Rymar[47].
Remove ads
Publikacje
- Sprawa pokucka za Aleksandra (1889)
- Kronika Miechowity. Rozbiór krytyczny (1890)
- Ludność powiatu sanockiego w 1900 (1900)[48]
- Powiat Sanocki w cyfrach (studyum statystyczne) (1904)[49]
- Archiwa w Sanoku, Króliku Wołoskim, Hłomczy, Ladzinie i Klimkówce (1905)[50]
- Siły zbrojne w wołoskiej wojnie Jana Olbrachta (1928)
Odznaczenia
austro-węgierskie
Uwagi
- W ewidencji wojskowych C. K. Armii oraz w ewidencji urzędników Austro-Węgier był określany w języku niemieckim jako „Anton Borzemski” (względnie w Szematyzmach obrony krajowej i żandarmerii w jako „Borżemski”).
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads