Bornit

Bornit – minerał z gromady siarczków. Jest minerałem rzadkim, rozpowszechnionym tylko w niektórych regionach Ziemi. Minerał hydrotermalnych żył kruszcowych, zwykle występuje w asocjacji z chalkopirytem jako produkt odmieszania roztworu stałego, z galeną, sfalerytem i pirytem. Znany z wielu złóż miedzi, powszechny szczególnie w strefie cementacyjnej złóż siarczków Cu. Pospolity w łupkach miedzionośnych cechsztynu, tu w asocjacji z tetraedrytem, chalkozynem, pirytem, kowelinem.

Bornit

Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	Cu5FeS4
Twardość w skali Mohsa	3[1]
Przełam	muszlowy, nierówny/nieregularny[1]
Łupliwość	niewyraźna, słaba[1]
Przezroczystość	nieprzezroczysty[1]
Układ krystalograficzny	rombowy[2]
Klasa krystalograficzna	dwupiramidalna[1]
Właściwości mechaniczne	kruchy[1]
Gęstość	4,9–5,4 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	Na świeżym przełamie brązowa jednak szybko pojawiają się pstre naloty. Spotyka się minerał w barwie różowobrunatnej, czerwonej i miedzianej, często pokryty niebieskofioletowym nalotem.
Rysa	szara do czarnej[1]
Połysk	metaliczny[1]
Inne	anizotropia: słaba[1] pleochroizm: słaby[1]
Dodatkowe dane
Klasyfikacja Strunza	2.BA.15[1]

Nazwa pochodzi od nazwiska austriackiego mineraloga Ignaza von Borna (1742-1791)^[1].

Charakterystyka

Właściwości

Niezmiernie rzadko tworzy kryształy izometryczne o postaci sześcianu, ośmiościanu, bądź ich kombinacji. Często jest zbliźniaczony. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, tworzy wpryśnięcia i impregnacje. Jest kruchy, nieprzezroczysty^[1], wykazuje iryzację w odcieniach fioletowych, niebieskich, zielonych. W stanie świeżym podobny do pirytu i nikielinu.

Na świeżym przełamie wykazuje podobieństwo do pirotynu, a po pewnym czasie do kowelinu i chalkopirytu. Towarzyszą mu najczęściej chalkopiryt, kwarc, chalkozyn, piryt, kalcyt, galena, hematyt, kowelin oraz malachit^[1].

Występowanie

Miejsca występowania:

• Na świecie: USA – Montana, Connecticut, Kalifornia, Karolina Południowa, Wirginia; Kanada, Namibia, Kazachstan, Chile, Peru, Wielka Brytania. Oprócz tego w Niemczech i Austrii.

• W Polsce: występuje w Miedziance i Kowarach. Jest jednym z głównych minerałów kruszcowych polimetalicznego złoża na monoklinie przedsudeckiej eksploatowanego przez KGHM Polska Miedź SA^[3].

Zastosowanie

• jedna z najważniejszych rud miedzi^{[potrzebny przypis]}
• bardzo ceniony i atrakcyjny kamień kolekcjonerski^{[potrzebny przypis]}
• bywa wykorzystywany jako kamień ozdobny