Dajr Jasin

Dajr Jasin (arab. دير ياسين) – nieistniejąca już palestyńska wieś, która była położona w Dystrykcie Jerozolimy w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny, po ataku sił żydowskich organizacji paramilitarnych Irgun i Lechi w dniu 9 kwietnia 1948 roku. Doszło wówczas do masakry w Dajr Jasin.

Dajr Jasin

‏دير ياسين‎

Dajr Jasin, lata 30. XX wieku
Państwo	Mandat Palestyny
Dystrykt	Dystrykt Jerozolimy
Wysokość	780 m n.p.m.
Populacja (1945) • liczba ludności	610
Data zniszczenia	9 kwietnia 1948
Powód zniszczenia	atak bojówek Irgun i Lechi
Obecnie	Giwat Sza’ul, Har Nof
Położenie na mapie Mandatu Palestyny Dajr Jasin
31°47′08,5″N 35°10′40,7″E
Strona internetowa

Położenie

Dajr Jasin leżała na wschodnich zboczach wzgórza o wysokości 800 metrów n.p.m. w Górach Judzkich, w odległości 5 km na zachód od Jerozolimy. Według danych z 1945 roku do wsi należały ziemie o powierzchni 285,7 ha. We wsi mieszkało wówczas 610 osób^[1].

Własność gruntów	Powierzchnia gruntów [ha]
Arabowie	270,1
Żydzi	15,3
publiczne	0,4
Razem	285,7

Rodzaj użytkowanych gruntów	Powierzchnia arabska [ha]	Powierzchnia żydowska [ha]
uprawy oliwek	20	0
uprawy zbóż	75,6	11
nieużytki	193,6	4,3
zabudowane	1,2	0

Historia

Dajr Jasin została zidentyfikowana jako jedna z wiosek będących w XII wieku lennem Bazyliki Grobu Świętego w Jerozolimie^[2]. W wyniku I wojny światowej, w 1918 roku cała Palestyna przeszła pod panowanie Brytyjczyków, którzy utworzyli Mandat Palestyny. W okresie panowania Brytyjczyków Dajr Jasin była małą wsią, która rozwijała się na przedmieściach Zachodniej Jerozolimy, w sąsiedztwie żydowskich osiedli Moca, Beit ha-Kerem, Giwat Sza’ul i Jefeh Nof. Od miasta oddzielała ją dolina obsadzona sadami fig, migdałów i oliwek^[1].

Przyjęta 29 listopada 1947 roku Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181 zakładała podział Palestyny na dwa państwa: żydowskie i arabskie. Plan podziału przyznawał obszar wioski Dajr Jasin międzynarodowej strefie obejmującej Jerozolimę i Betlejem. Strefa międzynarodowa (Jerusalem Corpus Separatum) miała pozostawać poza granicami obu państw i być zarządzana przez Narody Zjednoczone, które stawały się gwarantem bezpieczeństwa wszystkich świętych miejsc chrześcijaństwa, islamu i judaizmu w obu miastach^[3][4]. Żydzi zaakceptowali plan podziału^{[potrzebny przypis]}, jednak Arabowie odmówili co doprowadziło dzień później do wybuchu wojny domowej w Mandacie Palestyny. Mieszkańcy Dajr Jasin starali się zachować rozejm z sąsiednimi osiedlami żydowskimi. Pomimo to, w dniu 9 kwietnia 1948 roku żydowskie organizacje paramilitarne Irgun i Lechi zaatakowały wieś. Doszło wówczas do masakry w Dajr Jasin, w której zginęło 107 muzułmanów (11 z nich było uzbrojonych), a 12 zostało rannych^[5]. 25 mieszkańców zostało rozstrzelanych po bitwie, a ich zwłoki wrzucono do kamieniołomu^[6]. Pozostali uciekli lub zostali wypędzeni ze wsi przez żydowskich bojowników. Większość budynków wyburzono^[1].

Miejsce obecnie

W 1949 roku na miejscu wyburzonej wioski religijni Żydzi utworzyli w 1949 roku osadę Giwat Sza’ul Bet, którą później przyłączono do jerozolimskiej dzielnicy Giwat Sza’ul. W 1980 roku pozostałe jeszcze ruiny wyrównano z ziemią, aby w ten sposób umożliwić budowę nowych domów^[7].

Wiele domów wsi wciąż stoi na wzgórzu i zostały włączone do izraelskiego szpitala dla umysłowo chorych, który powstał na tym miejscu. Niektóre domy stojące poza ogrodzeniem terenu szpitala, są wykorzystywane do celów mieszkaniowych i komercyjnych, lub jako magazyny. Poza ogrodzeniem rosną drzewa - chleb świętojański, drzewa migdałowe i drzewa oliwne. Kilka studni znajduje się na południowo-zachodnim skraju terenu. Stary cmentarz wiejski jest w południowo-wschodniej części terenu, jest zaniedbany i zagrożony przez budowę autostrady, która jest budowana przy wzgórzu wiejskim. Jeden wysoki cyprys stoi na środku cmentarza.

Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski^[1]: