Dalian

Dalian (chiń. upr. 大连; chiń. trad. 大連; pinyin Dàlián; jap. だいれん Dairen; ros. Дальний trb. Dalnij trl. Dal′nij) – miasto w północno-wschodnich Chinach, w prowincji Liaoning, położone nad Morzem Żółtym, na półwyspie Liaotung. W 2020 roku liczyło 4 913 879 mieszkańców, a jego aglomeracja – 7 450 785^[1]. Należy do największych portów morskich świata^[2].

Dalian

大连

Nazwa chińska Pismo uproszczone 大连 Pismo tradycyjne 大連 Hanyu pinyin Dàlián Pe̍h-ōe-jī Tāi-liân Wymowa (IPA) /tâ.ljɛ̌n/
Nazwa japońska Transkrypcja Hepburna Dairen Hiragana だいれん
Państwo	Chiny
Prowincja	Liaoning
Populacja (2020) • liczba ludności	4 913 879
Nr kierunkowy	0411
Kod pocztowy	116000
Tablice rejestracyjne	辽B
Strefa czasowa	UTC+8:00
Położenie na mapie Liaoningu Dalian
Położenie na mapie Chin Dalian
39°02′N 121°46′E
Strona internetowa

Akwarium mieszczące się w zamku

Gospodarka

Wielki zespół portów handlowych i rybackich, baza marynarki wojennej. Ośrodek szkolnictwa wyższego oraz przemysłu stoczniowego, metalurgicznego, maszynowego, elektronicznego, elektrotechnicznego, chemicznego, mineralnego, włókienniczego i odzieżowego^[3].

Historia

Miasto zostało założone u schyłku XIX wieku przez Rosjan, którzy po zajęciu w 1898 półwyspu Liaotung potrzebowali bazy dla swojej floty. W miejscu niewielkiej osady Qingniwa (青泥窪) powstało wówczas miasto, które otrzymało nazwę Dalnij (Дальний)^[4]. W sąsiedztwie mieściła się rosyjska baza militarna Port Arthur.

Po wojnie rosyjsko-japońskiej (1904-1905) miasto zostało zajęte przez Japończyków, którzy zmienili jego nazwę na Dairen.

Po wyparciu Japończyków z Mandżurii przez Armię Czerwoną w 1945 roku ZSRR otrzymał prawo do utrzymywania w tutejszym porcie bazy dla swojej marynarki wojennej. Została ona zlikwidowana na mocy porozumienia z Chinami w 1955 roku^[5].

W roku 1950 Dalian połączono z sąsiednim Lüshun i zmieniono jego nazwę na Lüda (chiń. 旅大; pinyin Lǚdà). Nazwę Dalian przywrócono miastu w 1981 roku^[6].

Transport

Osobny artykuł: Metro w Dalian.

• Dalian (stacja kolejowa)

Miasta partnerskie

• Kitakyūshū, Japonia
• Hawr, Francja
• Glasgow, Wielka Brytania
• Vancouver, Kanada
• Brema, Niemcy
• Inczon, Korea Południowa
• Oakland, Stany Zjednoczone
• Rostock, Niemcy
• Houston, Stany Zjednoczone
• Maizuru, Japonia
• Władywostok, Rosja
• Pointe-Noire, Kongo
• Szczecin, Polska
• Harbin, Chiny

Ludzie związani z Dalianem

Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Dalianem.