Drzewiak złotogrzbiety

Drzewiak złotogrzbiety^[3] (Dendrolagus pulcherrimus) – gatunek ssaka z podrodziny kangurów (Macropodinae) w obrębie rodziny kangurowatych (Macropodidae).

Drzewiak złotogrzbiety

Dendrolagus pulcherrimus
Flannery, 1993[1]
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	ssaki niższe
Nadrząd	torbacze
Rząd	dwuprzodozębowce
Rodzina	kangurowate
Podrodzina	kangury
Rodzaj	drzewiak
Gatunek	drzewiak złotogrzbiety
Synonimy
Dendrolagus goodfellowi pulcherrimus Flannery, 1993[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
krytycznie zagrożony
Zasięg występowania

Taksonomia

Drzewiak złotogrzbiety został odkryty w 1990 przez Pavela Germana w Mount Sapau, Górach Torricelli oraz w regionie Papui-Nowej Gwinei^[1]. Formalnego opisu dokonał w 1993 roku australijski teriolog Tim Flannery w randze podgatunku i nadając mu nazwę Dendrolagus goodfellowi pulcherrimus^[1]. Miejsce typowe to obszar Kukumbau na wysokości 1120 m n.p.m., Mount Sapau, w pobliżu Sibilanga (3°32′S 142°31′E), Sepik Zachodni, Papua-Nowa Gwinea^[1][4][5][6]. Holotyp to skóra, czaszka i zamrożona tkanka (sygnatura AM M.21717) z kolekcji Muzeum Australijskiego; okaz typowy zebrany 9 marca 1990 roku^[7]. Istnieją również dwa paratypy z kolekcji Muzeum Australijskiego: trofeum o nieznanej płci i częściowa czaszka bez uzębienia (sygnatura AM. M.22173), zakupiona 10 marca 1990 roku przez Pavela Germana i Lestera Seri, w wiosce Parkop, niedaleko Sibilanga, w Sepiku Zachodnim, w Papui-Nowej Gwinei; dorosła samica, z ciałem zakonserwowanym w alkoholu (sygnatura AM M.23423), zebrana 13 grudnia 1990 roku przez Veari Kulę, w regionie Macholp (3°21′S 142°35′E), w górach Torricelli, w Sepiku Zachodnim, Papui-Nowej Gwinei^[7].

Dane genetyczne umieszczają D. pulcherrimus w kladzie goodfellowi, ale jego dokładna pozycja filogenetyczna jest niepewna^[6]. Często traktowany jako podgatunek D. goodfellowi, ale dane genetyczne (duża rozbieżność genetyczna) i morfologiczne potwierdzają jego status gatunkowy^[8].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy^[6].

Etymologia

• Dendrolagus: gr. δενδρον dendron ‘drzewo’; λαγως lagōs ‘zając’^[9].
• pulcherrimus: łac. pulcherrimus ‘bardzo piękny, piękniejszy’, forma wyższa od pulcher, pulchra ‘piękny’^[1].

Zasięg występowania

Drzewiak złotogrzbiety występuje w górach Torricelli i Foja w północnej Nowej Gwinei^[6].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 58–63 cm, długość ogona 71–72 cm; masa ciała 7–7,2 kg^[10][1]. Ubarwienie kasztanowo-brązowe z jasnym obszarem na brzuchu, żółtawą szyją, policzkami i stopami. Wzdłuż grzbietu przebiega podwójny, złoty pas. Ogon jest długi, ma jasne pierścienie. Jest podobny do blisko spokrewnionego gatunku drzewiaka dwupręgiego. Różni się od niego przez posiadanie różowawego, lub jaśniejszego koloru twarzy, złotych ramion, jasnych uszu. Jest także nieco mniejszy.

Status i zagrożenia

Drzewiak złotogrzbiety jest jednym z najbardziej narażonych na wymarcie gatunków z rodzaju Dendrolagus. Został sklasyfikowany przez IUCN, jako „krytycznie zagrożony” (CR)^[2].