Finasteryd

Finasteryd (łac. Finasteridum) – organiczny związek chemiczny z grupy steroidów, syntetyczny związek 4-azasteroidowy. Jest inhibitorem enzymu 5-α-reduktazy, przekształcającego testosteron w jego bardziej aktywną formę, 5-alfa-dihydrotestosteron (DHT). Stosowany jako lek u mężczyzn z łagodnym rozrostem stercza^[5] oraz w leczeniu łysienia typu męskiego (androgenicznego)^[6].

Finasteryd

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) N-(1,1-dimetyloetylo)-3-okso-4-aza-5α-androst-1-eno-17β-karboksyamid Inne nazwy i oznaczenia farm. Finasteridum
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C23H36N2O2
Masa molowa	372,54 g/mol
Wygląd	biały lub prawie biały, krystaliczny proszek[1]
Identyfikacja
Numer CAS	98319-26-7
PubChem	57363
DrugBank	DB01216
SMILES CC12CCC3C(C1CCC2C(=O)NC(C)(C)C)CCC4C3(C=CC(=O)N4)C
InChI InChI=1S/C23H36N2O2/c1-21(2,3)25-20(27)17-8-7-15-14-6-9-18-23(5,13-11-19(26)24-18)16(14)10-12-22(15,17)4/h11,13-18H,6-10,12H2,1-5H3,(H,24,26)(H,25,27)/t14-,15-,16-,17+,18+,22-,23+/m0/s1 InChIKey DBEPLOCGEIEOCV-WSBQPABSSA-N
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie praktycznie nierozpuszczalny[1] w innych rozpuszczalnikach etanol: łatwo[1] chlorek metylenu: łatwo[1] DMSO: >20 g/l[2] Temperatura topnienia 252-254 °C[3][4] logP 3,03
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanej karty charakterystyki Uwaga Zwroty H H302 Zwroty P brak zwrotów P Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie podanej karty charakterystyki Szkodliwy (Xn) Zwroty R R22 Zwroty S brak zwrotów S Numer RTECS CL5245000 Dawka śmiertelna LD50 372 mg/kg (mysz, dootrzewnowo)
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	G04CB01 G04CA51 G04CA55 G04CB51 D11AX10
Stosowanie w ciąży	kategoria X
Farmakokinetyka Biodostępność 63–65% (doustnie) Okres półtrwania 3,3–13,4 h Wiązanie z białkami osocza i tkanek ok. 90% Metabolizm wątrobowy Wydalanie 32–46% z moczem, 51–64% z kałem
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania doustnie Objętość dystrybucji 44–96 l

Działanie

Finasteryd zmniejsza stężenie DHT we krwi i w gruczole krokowym. Powoduje to zmniejszenie objętości gruczołu i w związku z tym zwiększa przepływ cewkowy. Łagodzi objawy przerostu prostaty i zmniejsza ryzyko zaostrzenia się stanu pacjenta^[7].

Przeciwwskazania

Finasterydu nie podaje się kobietom i dzieciom. Lek jest szczególnie niebezpieczny dla płodu – może powodować zaburzenia rozwojowe płodów męskich. Ponieważ finasteryd może się wchłaniać przez skórę, kobiety w ciąży nie powinny nawet dotykać pokruszonych tabletek^[8][5][9].

Preparaty handlowe

Preparaty handlowe dostępne w Polsce (marzec 2021): Adaster, Androstatin, Androster, Antiprost, Apo-Fina, Finagen, Finahit, Finamef, Finanorm, Finapil, Finaran, Finaride, Finaster, Finasterid, Finasteridum, Finpros, Finxta, Hyplafin, Nezyr, Penester, Propecia, Proscar, Symasteride, Uronezyr, Zasterid^[10].