Hans Globke

Hans Josef Maria Globke (ur. 10 września 1898 w Düsseldorfie, zm. 13 lutego 1973 w Bonn) – niemiecki prawnik, urzędnik ministerstwa spraw wewnętrznych Prus i III Rzeszy, szef urzędu kanclerskiego (1953–1963).

Hans Globke

Data i miejsce urodzenia	10 września 1898 Düsseldorf
Data i miejsce śmierci	13 lutego 1973 Bonn
Szef Urzędu Kanclerza Federalnego
Okres	od 28 października 1953 do 15 października 1963
Przynależność polityczna	CDU
Poprzednik	Otto Lenz
Następca	Ludger Westrick

Wraz z Wilhelmem Stuckartem autor komentarza do ustaw norymberskich^[1][2].

Odgrywał znaczącą rolę jako „szara eminencja” Konrada Adenauera. Nadal pozostaje w Niemczech postacią kontrowersyjną.

Życiorys

Urodził się w 1898 w Düsseldorfie jako syn hurtownika tkanin. Rodzina, krótko po jego narodzinach przeniosła się do Akwizgranu (Aachen). Po maturze w Kaiser-Karls-Gymnasium, wstąpił do służby wojskowej. Służył do końca I wojny światowej na froncie zachodnim w jednostce artylerii. Natychmiast po zakończeniu wojny rozpoczął studia w zakresie prawa i administracji państwowej na uniwersytetach w Bonn i Kolonii.

Był członkiem katolickiej korporacji studentów Bavaria Bonn. Promowany został za pracę: „Die Immunität der Mitglieder des Reichstages und der Landtage” w Gießen. W 1922 r. rozpoczął karierę w służbie publicznej. W tym samym roku wstąpił do partii Centrum (Zentrumspartei), której członkiem pozostał do jej rozwiązania w 1933 r.

W 1925 r. został zastępcą prezydenta policji w Akwizgranie. W roku następnym, jako asesor rządowy zapewnił sobie ostateczne przyjęcie do służby państwowej.

Został w 1929 r. radcą ministerialnym w pruskim ministerstwie spraw wewnętrznych. Zajmował się tam problematyką urzędów stanu cywilnego, zmianami nazwisk, sprawami spornego kraju Saary, demilitaryzacji Nadrenii oraz konsekwencjami konferencji pokojowej w Wersalu.

W następstwie faktycznego sfederalizowania Prus z resztą kraju w 1932 r., za rządu Franza von Pappena, Prusy zostały podporządkowane komisarzowi Rzeszy, a ministerstwa spraw wewnętrznych Rzeszy i Prus stopniowo zespolone.

W listopadzie 1932 powstała z inicjatywy Globkego regulacja, a w grudniu przepisy wykonawcze, ograniczające sprawę zapisu urzędowego typowych nazwisk żydowskich. Był to wstęp do późniejszej usankcjonowanej prawem dyskryminacji^[3].

W 1943 roku jego wniosek o wstąpienie do NSDAP został odrzucony przez Martina Bormanna ze względu na dawne członkostwo w partii Centrum i kontakty z działaczami katolickiego ruchu oporu w III Rzeszy, w tym z Jakobem Kaiserem i biskupem Berlina Konradem von Preysingiem^[4][5].

W 1945 roku Globke został internowany. Pełnił rolę doradcy brytyjskich władz okupacyjnych i brał udział w przygotowywaniach ustawodawstwa przyszłego państwa niemieckiego, m.in. dotyczącego prawa wyborczego. W lipcu 1946 objął urząd skarbnika Akwizgranu, w tym samym roku wstąpił też do CDU. Podczas akcji denazyfikacji prowadzonej przez Brytyjczyków w 1947 roku otrzymał status nieobciążonego (kategoria V). W 1949 roku objął funkcję wiceprezesa Krajowego Trybunału Obrachunkowego Nadrenii Północnej-Westfalii z siedzibą w Düsseldorfie, następnie został powołany do Urzędu Kanclerza Federalnego w Bonn, którym kierował do 1963 roku^[4][6].

Hans Globke zmarł w 1973 roku w Bonn po długiej chorobie i został pochowany na cmentarzu w Bad Godesberg^[5].

Życie prywatne

Globke zawarł związek małżeński z Augustą Vaillant (1906–2002). Para miał troje dzieci^[7].