Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Ignacy Wądołkowski
oficer dyplomowany Wojska Polskiego Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Ignacy Benedykt Wądołkowski vel Jan Wroczyński, ps. Beniek, I.B.W., Mścisław (ur. 21 marca 1897 w Warszawie, zm. 5 stycznia 1969 we Wrocławiu) – polski działacz niepodległościowy i społeczny, harcmistrz, współtwórca harcerstwa w Warszawie, podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Remove ads
Życiorys
Podsumowanie
Perspektywa
Ignacy Wądołkowski ukończył polskie Gimnazjum Mariana Rychłowskiego w Warszawie w 1914 roku[1][a], a następnie Wydział Ogrodniczy Towarzystwa Kursów Naukowych (późniejsza Wyższa Szkoła Ogrodnicza w Warszawie)[3]. W roku 1928 ukończył Wyższą Szkołę Wojenną.
Już w czasie nauki w gimnazjum, od jesieni 1911 roku uczestniczył w tajnym skautingu zorganizowanym przez Organizację Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie”[3]. W Gimnazjum Mariana Rychłowskiego należał do konspiracyjnej drużyny skautowej im. Romualda Traugutta (od 1929 roku 1 Warszawska Drużyna Harcerska im. Romualda Traugutta „Czarna Jedynka”)[4], a następnie był członkiem Drużyny Zawiszy Czarnego (późniejsza 16 Warszawska Drużyna Harcerzy)[3], gdzie drużynowym był jego brat Jerzy. W 1913 roku wziął udział w obozie drużyny w Kołbach na Polesiu[3]. Był to pierwszy polski obóz skautowy na ziemiach zaboru rosyjskiego[3]. Ignacy został w 1914 roku mianowany drużynowym Drużyny Skautowej im. gen. Prądzyńskiego (późniejsza 21 WDH). Po zjednoczeniu warszawskiego harcerstwa w 1916 roku został komendantem Hufca VI, nadal prowadząc własną drużynę. W tym czasie należał do Związku Młodzieży Polskiej „Zet”[1][5][6]. W czasie studiów był wiceprezesem Bratniej Pomocy na uczelni[2].
W 1914 roku wstąpił do Wolnej Szkoły Wojskowej, gdzie odbył szkolenie podoficerskie i oficerskie. W 1915 roku wraz z innymi starszymi skautami wstąpił do Batalionu Warszawskiego POW. Po dołączeniu Batalionu do I Brygady Legionów Polskich został odkomenderowany do pracy w tajnej POW[7], gdzie pracował przez kilka kolejnych lat, pełniąc m.in. funkcję komendanta II obwodu w Mińsku Mazowieckim[8] w 1916 roku, a później komendanta I Okręgu (stołecznego) POW. Od 1916 roku był dowódcą kompanii w Szkole Oficerskiej POW, a następnie dowódcą Szkoły Podchorążych POW. Został aresztowany 1 lipca 1917 roku przez Niemców i był więziony w Cytadeli Warszawskiej, Szczypiornie, Havelbergu i Modlinie, skąd uciekł 2 lutego 1918 roku. Pracował nadal w konspiracji POW pod przybranym nazwiskiem Jana Wroczyńskiego[1][9].
W październiku 1918 roku został zmobilizowany do batalionu garnizonowego POW, wcielonego następnie do 21 pułku piechoty „Dzieci Warszawy”, w którym był dowódcą kompanii. W 1919 roku walczył w grupie operacyjnej gen. Leona Berbeckiego, m.in. w bitwach pod Żółkwią i Rawą Ruską. W wojnie polsko-bolszewickiej już jako oficer zawodowy pełnił służbę w 101 Rezerwowym pułku piechoty, jako dowódca kompanii, a potem adiutant pułku[5][9]. 26 czerwca 1920 roku odznaczył się w bitwie pod Haliczem, w czasie której powstrzymał atak wroga i poprowadził kompanię do kontrataku[9]. 17 maja 1922 został odznaczony orderem wojskowym „Virtuti Militari" V klasy[10].
Po skończeniu wojny z bolszewikami pracował m.in. w Departamencie Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych i Sztabie Generalnym[1]. W latach 1924–1926 odbył staż jako dowódca kompanii w 21 pułku piechoty w Warszawie, dowódca kompanii w 84 pułku Strzelców Poleskich w Pińsku[1]. 1 października 1925 roku został przeniesiony z 84 pp do Batalionu Manewrowego w Rembertowie na stanowisko oficera ewidencji personalnej[11]. Z dniem 2 listopada 1926 roku został przydzielony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu 1926–1928[12]. Z dniem 31 października 1928 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do Państwowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Warszawie[13]. 23 października 1931 roku został przeniesiony do 4 pułku strzelców podhalańskich w Cieszynie na stanowisko dowódcy batalionu[14]. W latach 1933–1936 wykładał w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. W latach 1936–1939 pracował jako kierownik Katedry Taktyki Piechoty w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie[15].
W czasie dwudziestolecia międzywojennego działał w wielu organizacjach społecznych, m.in. był członkiem zarządu głównego Związku Peowiaków, członkiem Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości[1].
Był wybitnym działaczem ZHP. Rozkazem z 15 lutego 1922 roku (ze starszeństwem od 1 marca 1915 roku) został mianowany podharcmistrzem. W latach 1921–1923 pełnił funkcję Komendanta Chorągwi Warszawskiej i (w latach 1923–1925) wiceprzewodniczącego Zarządu Okręgu Warszawskiego ZHP. W wyniku konfliktu z Główną Kwaterą Męską 1 lipca 1925 roku odebrano mu stopień instruktorski, który przywrócono mu w czerwcu 1935 roku (w wyniku zmian systemu stopni instruktorskich był to stopień harcmistrza). W październiku 1934 roku został mianowany Komendantem Jubileuszowego Zlotu w Spale, który odbył się w lipcu 1935 roku.
W kampanii wrześniowej 1939 roku był szefem Oddziału III Sztabu Armii „Modlin”. Dostał się do niemieckiej niewoli. Okupację spędził w Oflagu VII A Murnau, w którym był kierownikiem biblioteki obozowej. Od lipca 1945 roku służył w 2 Warszawskiej Dywizji Pancernej, a następnie w sekcji oficerów łącznikowych. Od 1 lipca 1947 roku w Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia w Wielkiej Brytanii.
Wrócił do Polski 7 listopada 1947 roku. Zamieszkał we Wrocławiu, pracował jako: dyrektor oddziału Państwowych Zakładów Wydawnictw Szkolnych (skąd został zwolniony w 1951 roku), następnie pracował w Centrali Przemysłu Ludowego i Artystycznego „Cepelia”, po kilku krótkich okresach pracy w kolejnych instytucjach w 1957 roku został zastępcą dyrektora administracyjnego, a następnie dyrektorem administracyjnym Uniwersytetu Wrocławskiego[5]. Od 1962 do 1968 roku był dyrektorem Introligatorni i Powielarni tej uczelni[15].
Napisał broszurkę w serii „Biblioteki Harcerskiej”: Musztra jednostki i zastępu. Podręcznik dla harcerzy (I wydanie – 1917, Warszawa, II wydanie – 1918, Warszawa). W książce Letniska młodzieży szkolnej pod red. Kazimierza Lutosławskiego był autorem rozdziału XII: Kuchnia i dieta (1915).
Został pochowany 8 stycznia 1969 roku na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu (pole 13-2 od pola 23A-297)[16][15].
Remove ads
Życie prywatne
Ignacy Wądołkowski był synem Antoniego i Stanisławy z Kręckich. Był najmłodszym z ich synów (Karol (1893–1920), kawaler orderu Virtuti Militari, zginął w wojnie z bolszewikami, a Jerzy urodził się w 1895 roku). Mieli trzy siostry: Reginę (1900–1996), późniejszą żonę Henryka Dyducha, Anielę i Annę (właśc. Marię)[2].
Ignacy ożenił się w 1924 roku z Janiną Marią Staniszewską, córką Stanisława Staniszewskiego[17]. W okresie międzywojennym mieszkali przy ul. Pięknej 3[18], a następnie przy ul. Złotej 59 w Warszawie[19]. Mieli dwoje dzieci: syna Wacława Antoniego (1925–1944), ucznia Gimnazjum im. Tadeusza Reytana, żołnierza batalionu „Zośka”, oraz córkę Annę Barbarę (ur. 1926 roku), późniejszą Ziomecką, doktora historii sztuki, kuratora Muzeum Narodowego we Wrocławiu[20].

Remove ads
Awanse
- podporucznik – 1918
- porucznik – 1919
- kapitan – czerwiec 1919
- major dyplomowany – 1928
- podpułkownik dyplomowany – 1 stycznia 1935[15]
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 7578 (17 maja 1922)[21][22]
- Krzyż Niepodległości (20 stycznia 1931)[23]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (27 listopada 1929)[24]
- Krzyż Walecznych (sześciokrotnie[5], w tym drugi i trzeci raz za zasługi w okresie działalności w POW[25])
- Złoty Krzyż Zasługi[5][15]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Srebrny Medal za Długoletnią Służbę[15]
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę[15]
- Krzyż Oficerski Orderu Orła Białego (Jugosławia)[1]
Remove ads
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads