Indris krótkoogonowy

Indris krótkoogonowy^[14], indrys, babakoto (Indri indri) – gatunek owocożernego ssaka naczelnego z rodziny indrisowatych (Indridae).

Indris krótkoogonowy

Indri indri[1]
(Gmelin, 1788)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Nadgromada	żuchwowce
Gromada	ssaki
Infragromada	łożyskowce
Rząd	naczelne
Podrząd	lemurowe
Infrarząd	lemurokształtne
Rodzina	indrisowate
Rodzaj	Indri É. Geoffroy Saint-Hilaire & G. Cuvier, 1796[2]
Gatunek	indris krótkoogonowy
Synonimy Rodzaju: Indris[a] G. Cuvier, 1800[3] Lichanotus Illiger, 1811[4] Indrium[b] Rafinesque, 1815[5] Lichanotes[c] Temminck, 1827[6] Pithelemur Lesson, 1840[7] Gatunku: Lemur indri Gmelin, 1788[8] Indri brevicaudatus É. Geoffroy Saint-Hilaire & G. Cuvier, 1796[2] Indri niger Lacépède, 1799[9] Indris ater I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1825[10] Lichanotus mitratus W. Peters, 1871[11] Indris variegatus J.E. Gray, 1872[12]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[13]
krytycznie zagrożony
Zasięg występowania

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1788 roku niemiecki zoolog Johann Friedrich Gmelin, nadając mu nazwę Lemur indri^[8]. Miejsce typowe to Madagaskar (w oryg. łac. Habitat in Madagascar)^[8][15][16]. Gmelin oparł swój opis na „l’Indri” Pierre’a Sonnerata z 1782 roku^[17]. Jedyny przedstawiciel rodzaju indris^[14] (Indri), który zdefiniowali w 1796 roku francuscy zoolodzy Étienne Geoffroy Saint-Hilaire i Georges Cuvier^[2].

Widoczny, regionalny trend w ilości białego i czarnego futra na sierści spowodował rozpoznanie dwóch podgatunków^[15]; jednak obecnie uważa się, że stanowi to ekoklinę, z ciemniejszymi osobnikami na północy i jaśniejszymi na południu^[18]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy^[18].

Etymologia

• Indri i Indrium: fr. indri „indris”, prawdopodobnie od malg. endrina „indris”; powszechne wyjaśnienie mówiące, że słowo to pochodzi z malg. indry oznaczającego „zobacz, spójrz” lub od indry izy oznaczającego „oto jest”, które to słowa rodzimi przewodnicy wykrzyczeli do francuskiego przyrodnika Pierre’a Sonnerata widząc to zwierzę i które Sonnerat pomyłkowo uznał za nazwę zwierzęcia, jest mało wiarygodna ze względu na to, że Sonnerat zbyt dokładnie studiował to zwierzę^[19].
• Lichanotus: gr. λιχανος likhanos „palec wskazujący”^[20].
• Pithelemur: gr. πιθηκος pithēkos „małpa”; rodzaj Lemur Linnaeus, 1758 (lemur)^[21].

Zasięg występowania

Indris krótkoogonowy występuje w północno-wschodnim i środkowo-wschodnim Madagaskarze, mniej więcej od Anjanaharibe-Sud Reserve na południe do Anosibe an’ala Classified Forest^[18].

Charakterystyka

Jest największym przedstawicielem rodziny i jednym z największych lemurokształtnych; długość ciała (bez ogona) 64–72 cm, długość ogona około 5 cm; masa ciała 5,8–9 kg^[22][23].

Ekologia

Aktywny w ciągu dnia, prowadzi nadrzewny tryb życia, żywi się owocami, liśćmi i kwiatami. Swoją obecność na zajmowanym terytorium oznajmia donośnym, przypominającym wycie psa, głosem oraz wydzieliną gruczołów zapachowych.

Indrisy tworzą grupy rodzinne. Ciąża trwa około pięciu miesięcy. Samica rodzi jedno młode.

Status zagrożenia

Indris jest krytycznie zagrożony wyginięciem (CR – ang. critically endangered)^[13].

Uwagi

1. Niepoprawna późniejsza pisownia Indri É. Geoffroy Saint-Hilaire & G. Cuvier, 1796.
2. Nowa nazwa dla Indri É. Geoffroy Saint-Hilaire & G. Cuvier, 1796.
3. Niepoprawna późniejsza pisownia Lichanotus Illiger, 1811.