Kameleonowate

Występowanie i biotop

Większość gatunków występuje w Afryce i na Madagaskarze. Nieliczne spotykane są w innych regionach: południowa Europa (1 gatunek), Bliski Wschód (1 gatunek), Indie (1 gatunek), Hawaje (1 podgatunek kameleona Jacksona Chamaeleo jacksonii xantholophus – wprowadzony sztucznie, zaaklimatyzowany) i Cejlon (1 gatunek).

Biotopem kameleonów są tropikalne, wilgotne lasy oraz tereny pustynne i skaliste. Większość gatunków wiedzie nadrzewny tryb życia.

Remove ads

Opis

Podsumowanie

Perspektywa

Ma ciało mocno bocznie spłaszczone, zwłaszcza część grzbietowa, na której skóra tworzy wysoką, płaską listwę o ostrej krawędzi. Nogi cienkie, tej samej długości, wszystkie palce przeciwstawne, zrośnięte po 2 lub 3 w rodzaj szczypiec, ogon długi i chwytny (poza Brookesia sp.). Głowa kanciasta, sklepiona, często pokryta rogowymi naroślami. Oczy poruszają się niezależnie od siebie, tak że każde może patrzeć w inną stronę. Powieki zrośnięte na tyle, że zostaje tylko niewielki otwór na źrenice. Dzięki takiej budowie oczu i bardzo dobremu wzrokowi mogą bez obracania głowy widzieć wszystko wokół siebie. Ich oczy oprócz podstawowego zestawu barw (niebieski, zielony, czerwony) odbierają jeszcze światło ultrafioletowe. Język bardzo długi, na końcu szeroki, pokryty lepkim śluzem. Długość języka pozwala jaszczurce pochwycić pokarm na odległość zbliżoną do długości jej ciała.

Rozmiary: Długość od 2,5 do ponad 60 cm.
Masa ciała do jednego kilograma.
Pokarm: Głównym ich pokarmem są owady i pająki, a większe gatunki zjadają małe ptaki i myszy.
Zachowanie: Przystosowane do życia nadrzewnego, mają pięciopalczaste kończyny, które są doskonałymi narządami chwytnymi, pozwalającymi mocno obejmować gałązki, ale też pomagają sobie chwytnym ogonem, który mogą owijać wokół gałęzi. Są bardzo powolne, potrafią nadymać ciało powietrzem w razie niebezpieczeństwa. Polują wyrzucając błyskawicznie lepki język na odległość do kilkunastu centymetrów. Mają szczególną zdolność zmiany barwy; jednak wbrew popularnym opiniom kameleonowate zazwyczaj nie dostosowują swojej barwy do barwy otoczenia (jest to popularny faktoid)^[3] – ich barwa zmienia się wraz ze zmianą stanu fizycznego i emocjonalnego^[4], a także jest formą komunikacji z innymi osobnikami^[5], choć ich naturalny kolor często odpowiada danemu typowi otoczenia, w którym przebywają. Na kolor również wpływa natężenie światła oraz temperatura – zazwyczaj w temperaturze ok. 25 °C odcień jest bardziej zielony, podczas gdy w temperaturze ok. 10 °C odcień skóry szarzeje^[3]. Jednak u niektórych gatunków faktycznie występuje dostosowanie koloru do otoczenia, przy czym z uwzględnieniem szczegółów percepcji kolorów przez te drapieżniki, których należy się obawiać.^[6] Niektóre kameleonowate stosują mimetyzm, przybierając kształt np. zeschłych liści. Trzymają się określonych rewirów i bronią ich przed intruzami.
Rozmnażanie: Większość jest jajorodna, a tylko nieliczne są jajożyworodne.

Remove ads

Systematyka

Do rodziny Chamaeleonidae zaliczane są następujące rodzaje^[7]:

Archaius Gray, 1865 – jedynym przedstawicielem jest Archaius tigris (Kuhl, 1820)
Bradypodion Fitzinger, 1843
Brookesia Gray, 1865
Calumma Gray, 1865
Chamaeleo Laurenti, 1768
Furcifer Fitzinger, 1843
Kinyongia Tilbury, Tolley & Branch, 2006
Nadzikambia Tilbury, Tolley & Branch, 2006
Palleon Glaw, Hawlitschek & Ruthensteiner, 2013
Rhampholeon Günther, 1874
Rieppeleon Matthee, Tilbury & Townsend, 2004
Trioceros Swainson, 1839

Występowanie i biotop

Opis

Systematyka

Zagrożenia i ochrona

Przypisy

Bibliografia

Wikiwand - on