Linzangi

Linzangi^[11] (Prionodontidae) – monotypowa rodzina drapieżnych ssaków z podrzędu kotokształtnych (Feliformia) w obrębie rzędu drapieżnych (Carnivora).

Linzangi

Prionodontidae
J.E. Gray, 1864[1]
Linzang cętkowany (P. pardicolor) – eksponat w Kunming Natural History Museum of Zoology
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	kotokształtne
Infrarząd	Feloidea
Rodzina	linzangi
Typ nomenklatoryczny
Rodzina: Prionodon Horsfield, 1822 Rodzaj: Prionodon gracilis (Horsfield, 1822) (= Viverra ? linsang Hardwicke, 1821)
Synonimy Rodziny: Prionodontina[a] J.E. Gray, 1864[1] Prionodontinae[b] Gill, 1872[2] Linsanginae[c] Pocock, 1915[3] Prionodontinae[b] Pocock, 1933[4] Prionodontini Simpson, 1945[5] Rodzaju: Linsang S. Müller, 1839[6] Prionodontes[d] Lesson, 1842[7] Linsanga[e] Lydekker, 1896[8] Pardictis O. Thomas, 1925[9]
Rodzaje i gatunki
Prionodon Horsfield, 1822[10] – linzang[11] 2 gatunki – zobacz opis w tekście

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzina obejmuje gatunki występujące w Azji Południowo-Wschodniej^[12][13][14].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 31–45 cm, długość ogona 30–40 cm; masa ciała 550–1220 g^[13][15]. Wzór zębowy: I ${\displaystyle {\tfrac {3}{3}}}$ C ${\displaystyle {\tfrac {1}{1}}}$ P ${\displaystyle {\tfrac {4}{4}}}$ M ${\displaystyle {\tfrac {1}{2}}}$ = 38^[13].

Systematyka

Rodzaj Prionodon zdefiniował w 1822 roku amerykański przyrodnik Thomas Horsfield w publikacji własnego autorstwa o tytule Badania zoologiczne na Jawie i sąsiednich wyspach^[10]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) linzang pręgowany (P. linsang).

Etymologia

• Prionodon (Prionodontes): gr. πριων priōn, πριονος prionos ‘piła’; οδους odous, οδων odōn ‘ząb’^[16].
• Linsang (Linsanga): epitet gatunkowy Viverra ? linsang Hardwicke, 1821; jawajska nazwa lingsang dla linzanga^[17]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Felis gracilis^[f] Horsfield, 1822.
• Pardictis: gr. παρδαλις pardalis ‘lampart’^[18]; ικτις iktis, ικτιδις iktidis ‘łasica’^[19]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Prionodon pardicolor B.H. Hodgson, 1842.

Podział systematyczny

Dawniej Prionodon był zaliczany do podrodziny Viverrinae i uważany za najbliższego krewnego pojany (linsanga afrykańskiego, Poiana richardsonii) na podstawie podobieństw w budowie. Badania DNA, wsparte danymi kopalnymi wykazały jednak, że rodzaj Prionodon jest bliżej spokrewniony z kotowatymi i jest najbliższym żyjącym krewnym tej grupy (rozdzielenie linii ewolucyjnych prowadzących do tych dwóch grup nastąpiło ok. 33,3 mln lat temu). Te same badania potwierdziły przynależność afrykańskich linzangów do łaszowatych, w obrębie których pojany spokrewnione są najbliżej z żenetami (rozejście się linii ewolucyjnych ok. 11,2 mln lat temu). Podobieństwa między Prionodon a Poiana są przykładem skrajnej konwergencji^[20]. Do rodziny zaliczany jest jeden rodzaj linzang^[11] (Prionodon) z dwoma gatunkami^{[21][15][12][11]}:

Grafika	Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa[11]	Podgatunki[13][12][15]	Rozmieszczenie geograficzne[13][12][15]	Podstawowe wymiary[13][15][g]	Status IUCN[22]
	Prionodon linsang	(Hardwicke, 1821)	linzang pręgowany	2 podgatunki	południowa Mjanma, południowa Tajlandia, półwyspowa Malezja, Sumatra, Bangka, Belitung, Borneo i Jawa; zakres wysokości: do 2700 m n.p.m.	DC: 35–45 cm DO: 33–37 cm MC: 590–800 g	LC
	Prionodon pardicolor	B.H. Hodgson, 184	linzang cętkowany	2 podgatunki	Nepal, północno-wschodnie Indie, Bhutan, północna Mjanma, środkowa i południowa Chińska Republika Ludowa, północna Tajlandia, Laos, Wietnam i Kambodża; zakres wysokości: do 2700 m n.p.m.	DC: 31–45 cm DO: 30–40 cm MC: 550–1220 g	LC

Kategorie IUCN:  LC  – gatunek najmniejszej troski

Uwagi

1. Pisownia oryginalna.
2. Typ nomenklatoryczny: Prionodon Horsfield, 1822.
3. Typ nomenklatoryczny: Linsang S. Müller, 1839.
4. Niepoprawna późniejsza pisownia Prionodon Horsfield, 1822.
5. Niepoprawna późniejsza pisownia Linsang Müller, 1839.
6. Podgatunek P. linsang.
7. DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała