Pinus oocarpa

Pinus oocarpa Schiede ex Schltdl. – gatunek drzewa z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Sosna ta występuje w Meksyku, Gwatemali, Hondurasie, Salwadorze i północno-zachodniej Nikaragui^[5]. Jest to najbardziej pospolita sosna w południowym Meksyku i Ameryce Środkowej.

Pinus oocarpa

Systematyka[1][2][3]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	nagonasienne
Klasa	iglaste
Rząd	sosnowce
Rodzina	sosnowate
Rodzaj	sosna
Gatunek	Pinus oocarpa
Nazwa systematyczna
Pinus oocarpa Schiede ex Schltdl. Linnaea 12: 491. 1838
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]
najmniejszej troski

Morfologia

Pokrój

Korona drzewa nieregularna.

Pień

Na dobrych stanowiskach osiąga 20–35 m wysokości i 45–80 cm średnicy pnia, na słabszych 10–15 m wysokości. Kora gruba, szara i spękana.

Liście

Igły zebrane po 3, 4 lub 5 na krótkopędzie, długości 15–30 cm, proste.

Szyszki

Szyszki nasienne długości 4–10 cm, szeroko jajowate, symetryczne, czasem zakrzywione. Osadzone na grubych, długich szypułkach.

Ekologia

Jest gospodarzem rośliny pasożytniczej Arceuthobium aureum subsp. petersonii w Oaxaca i Chiapas, oraz Arceuthobium hondurense w Hondurasie^[6].

Pinus oocarpa stanowi blisko 45% lasów sosnowych w Chiapas, 50% w Gwatemali, 66% w Hondurasie, 90% w Nikaragui i 60% w Salwadorze^[7]. Występuje na wysokościach 350–2500 m n.p.m., ale najlepiej rośnie na wysokościach 1200–1800 m. Obecność w drzewostanie P. oocarpa wydaje się być silnie zależna od występowania okresowych pożarów lasu. Najlepiej rośnie we wschodniej Gwatemali, Hondurasie i północnej Nikaragui, gdzie roczne opady są powyżej 1200 mm. W północnym Meksyku, gdzie klimat jest suchszy, rośnie wolniej i osiąga mniejsze rozmiary.

Systematyka i zmienność

Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus^[8]:

• podrodzaj Pinus
  • sekcja Trifoliae
    • podsekcja Australes
      • gatunek P. oocarpa

Wyróżnia się dwie odmiany:

• Pinus oocarpa var. oocarpa – odmiana typowa, występuje w całym zasięgu
• Pinus oocarpa var. trifoliata Martínez 1948 – występuje tylko w Hondurasie i Meksyku (Durango, Hidalgo, Jalisco, Michoacan, Oaxaca).

Sosna ta jest blisko spokrewniona z P. greggii, P. jaliscana, P. patula, P. praetermissa i P. pringlei.

Drzewa tego gatunku rosnące w Mountain Pine Ridge w Belize oraz w Chiapas w Meksyku^[7] są obecnie traktowane jako odrębny gatunek Pinus tecunumanii.

Pinus oocarpa krzyżuje się z P. caribaea var. hondurensis (Sénécl) Barr. & Golf. oraz P. tecunumanii Eguiluz & J. P. Perry. Naturalne hybrydy można znaleźć w Ameryce Centralnej.

Zagrożenia

Międzynarodowa organizacja IUCN przyznała temu gatunkowi kategorię zagrożenia LC (least concern), czyli jest gatunkiem o niskim ryzyku wyginięcia^[4].

Zastosowanie

Drewno

Drewno o średniej gęstości, ma kolor białawo-żółty. Lokalny przemysł i rolnicy wykorzystywali drewno tej sosny do konstrukcji drewnianych, wyrobu sklejek, kijów do mioteł, pudełek drewnianych itp. Najczęściej używane jako drewno na opał.