Uczelnie techniczne w Polsce

Uczelnie techniczne w Polsce – wykaz działających w Polsce uczelni technicznych.

Charakterystyka

W Polsce istnieje 18 publicznych uczelni technicznych nadzorowanych przez ministra właściwego ds. szkolnictwa wyższego, w tym 16 noszących nazwę politechnika^[1]. Stworzony przez Główny Urząd Statystyczny, na podstawie deklaracji uczelni oraz klasyfikacji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, wykaz wyższych szkół technicznych zawiera dodatkowo pięć uczelni niepublicznych^[2].

Zgodnie z Ustawą z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, polska uczelnia może używać w nazwie wyrazu „politechnika”, jeśli posiada kategorię naukową A+, A albo B+ w co najmniej 2 dyscyplinach w zakresie nauk inżynieryjnych i nauk technicznych^[3]. Prawo o szkolnictwie wyższym z 2005 r. dopuszczało również funkcjonowanie „uniwersytetu technicznego”, jeśli jego jednostki organizacyjne posiadają uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora co najmniej w dziesięciu dyscyplinach, w tym co najmniej sześć uprawnień w zakresie nauk technicznych^[4]. Część uczelni technicznych spełnia ustawowe wymogi przewidziane dla uniwersytetu technicznego (co zaznacza w swoich statutach^[a]), lecz nie stosuje tej nazwy.

W roku akademickim 2015/2016 na uczelniach technicznych studiowało 301 412 osób, w tym 288 994 osób (95,9%) na uczelniach publicznych^[5].

Pierwszą uczelnią techniczną na ziemiach polskich była funkcjonująca w latach 1816–1826 Akademia Górnicza w Kielcach^[6]. Od 1844 działała we Lwowie Akademia Techniczna, przekształcona następnie w Szkołę Politechniczną (1877) i Politechnikę Lwowską (1920). W 1904 w Gdańsku, znajdującym się wówczas w Cesarstwie Niemieckim, działalność zainaugurowała Królewska Politechnika w Gdańsku (niem. Königliche Technische Hochschule zu Danzig)^[7]. Dekretem Krajowej Rady Narodowej z 24 maja 1945 uczelnia ta została przekształcona w polską Politechnikę Gdańską^[8][9]. Politechnika Gdańska jest więc najstarszą uczelnią techniczną znajdującą się na obecnym terenie Polski. Najstarszą politechniką z polskim językiem wykładowym jest z kolei istniejąca od listopada 1915 Politechnika Warszawska^[10].

Publiczne uczelnie techniczne

Opracowano na podstawie danych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego^[1]. Uszeregowano chronologicznie (wyróżniono datę powstania uczelni pod obecną nazwą). Liczba studentów według stanu w dniu 30 listopada 2015, na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego.

Lp.	Nazwa	Siedziba		Historia	Liczba studentów	Rektor (kadencja 2016–2020)
1.	Politechnika Warszawska	Warszawa		Powstała w 1915 na bazie istniejącego od 1898 Instytut Politechniczny im. Cara Mikołaja II, gdzie prowadzono zajęcia w języku rosyjskim[10].	33 360[11]	prof. dr hab. inż. Jan Szmidt
2.	Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie	Kraków		Powstała w 1919 jako Akademia Górnicza. Nazwę Akademia Górniczo-Hutnicza otrzymała w 1947, a imię Stanisława Staszica – w 1969[12].	30 262[11]	prof. dr hab. inż. Tadeusz Słomka
3.	Politechnika Śląska	Gliwice		Powstała w 1945[13] z tymczasową siedzibą w Krakowie. Jednocześnie podjęto próby zlokalizowania uczelni na Górnym Śląsku, w Katowicach. Ostatecznie na siedzibę wybrano Gliwice[14].	22 923[11]	prof. dr hab. inż. Arkadiusz Mężyk
4.	Politechnika Gdańska	Gdańsk		Przekształcona w 1945[9] z istniejącej od 1904 niemieckiej uczelni, noszącej różne nazwy[7][8].	23 017[11]	prof. dr hab. inż. Jacek Namieśnik
5.	Politechnika Łódzka	Łódź		Powstała w 1945[15].	18 697[11]	prof. dr hab. inż. Sławomir Wiak
6.	Politechnika Wrocławska	Wrocław		Powstała w 1945[16], dzięki zaangażowaniu pracowników naukowych Politechniki Lwowskiej i Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Przejęła budynki po istniejącej w latach 1910–1945 niemieckiej Technische Hochschule[17].	33 530[11]	prof. dr hab. inż. Cezary Madryas
7.	Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki	Kraków		Powstała w 1945[18] na bazie Wydziałów Politechnicznych Akademii Górniczej w Krakowie (utworzonych dekretem z 1946 z mocą wsteczną obowiązującą od 1945). W 1976 otrzymała imię Tadeusza Kościuszki[19].	11 703[20]	prof. dr hab. inż. Andrzej Szarata
8.	Politechnika Poznańska	Poznań		Powstała w 1955 na bazie istniejącej od 1945 Szkoły Inżynierskiej w Poznaniu (wywodzącej swą tradycję z Państwowej Wyższej Szkoły Budowy Maszyn i Elektrotechniki, która istniała od 1919 do wybuchu II wojny światowej)[21].	20 052[11]	prof. dr hab. inż. Tomasz Łodygowski
9.	Politechnika Częstochowska	Częstochowa		Powstała w 1955 na bazie istniejącej od 1949 Szkoły Inżynierskiej w Częstochowie[22].	8792[11]	prof. dr hab. inż. Norbert Sczygiol
10.	Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza	Rzeszów		Powstała w 1974[23] na bazie istniejącej od 1963 Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Rzeszowie[24].	16 543[11]	prof. dr hab. inż. Tadeusz Markowski
11.	Politechnika Białostocka	Białystok		Powstała w 1974[25] na bazie działającej od 1964 Wyższej Szkoły Inżynierskiej W Białymstoku i jej poprzedniczki – założonej w 1949 Prywatnej Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej NOT[26].	10 544[11]	prof. dr hab. inż. Lech Dzienis
12.	Politechnika Świętokrzyska	Kielce		Powstała w 1974[27] na bazie istniejącej od 1967 Kielecko-Radomskiej Wyższej Szkoły Inżynierskiej i jej poprzedniczki – założonej w 1965 Kielecko-Radomskiej Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej[28].	9003[11]	prof. dr hab. inż. Wiesław Trąmpczyński
13.	Politechnika Lubelska	Lublin		Powstała w 1977[29], kontynuując tradycje istniejących w Lublinie: Wyższej Szkoły Inżynierskiej (1965) i Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej (1953)[30].	10 095[11]	prof. dr hab. inż. Zbigniew Pater
14.	Politechnika Opolska	Opole		Powstała w 1996[31] na bazie założonej w 1966 Wyższej Szkoły Inżynierskiej. W latach 1959–1966 istniał w Opolu Punkt Konsultacyjny Politechniki Śląskiej[32].	7579[11]	prof. dr hab. inż. Marek Tukiendorf
15.	Politechnika Koszalińska	Koszalin		Powstała w 1996[31] w oparciu o założoną w 1968 Wyższą Szkołę Inżynierską w Koszalinie[33].	6124[11]	prof. dr hab. inż. Tadeusz Bohdal
16.	Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie	Szczecin		Powstał w 2009[34], dzięki połączeniu istniejącej w latach 1955–2008 Politechniki Szczecińskiej (z tradycją sięgającą 1946) i działającej od 1972 do 2008 Akademii Rolniczej w Szczecinie (z tradycją sięgającą 1954).	10 570[11]	dr hab. inż. Jacek Wróbel, prof. ZUT
17.	Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich	Bydgoszcz		Powstała w 2021[35] na bazie istniejącego od 2006 Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego.	7534	prof. dr hab. inż. Marek Adamski
18.	Politechnika Morska w Szczecinie	Szczecin		Powołana 7 kwietnia 2022, ze skutkiem od 1 września, z przemianowania Akademii Morskiej[36]. Wcześniej Wyższej Szkoły Morskiej w Szczecinie.	ok. 3400[37]	dr hab. inż. kpt. ż.w. Wojciech Ślączka, prof. PM

Niepubliczne uczelnie techniczne

Uczelnie niepubliczne sklasyfikowane jako wyższe szkoły techniczne^[2]:

1. Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych – założona w 1994 jako Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych. Rada Wydziału Informatyki PJATK uzyskała uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora nauk technicznych w dyscyplinach: informatyka (od 2000) i mechanika (od 2014) oraz doktora habilitowanego nauk technicznych w dyscyplinie informatyka (od 2009)^[38].
2. Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania w Warszawie – założona w 1995.
3. Wyższa Szkoła Informatyki Stosowanej i Zarządzania w Warszawie – założona w 1996.
4. Wyższa Szkoła Informatyki i Umiejętności w Łodzi – założona w 1997.
5. Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach – założona w 2003.

Uwagi

1. Uczelnie techniczne, których statuty zawierają informacje o byciu uniwersytetem technicznym lub spełnieniu wymagań przewidzianych dla uniwersytetu technicznego to: Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Politechnika Gdańska, Politechnika Poznańska, Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza, Politechnika Śląska, Politechnika Warszawska, Politechnika Wrocławska.