Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Powiat dziśnieński
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Powiat dziśnieński – powiat pod Zarządem Cywilnym Ziem Wschodnich od 24 października 1919 r., został włączony do Okręgu Wileńskiego. Tymczasową siedzibą władz powiatu zostało Głębokie[1]. 7 listopada 1920 r. pod Zarządem Terenów Przyfrontowych i Etapowych z powiatu wyłączono gminy: Postawy i Łuck do nowo utworzonego powiatu duniłowickiego[2]. Następnie od 19 lutego 1921 r. w województwie nowogródzkim II Rzeczypospolitej[3]. Jego siedzibą było miasto Głębokie. 13 kwietnia 1922 r. wyłączono powiat dziśnieński z województwa nowogródzkiego i przyłączono do Ziemi Wileńskiej[4], z której 20 stycznia 1926 r. utworzono województwo wileńskie[5].

W skład powiatu wchodziło 21 gmin, 2 miasta i 1 miasteczko.
W okresie I Rzeczypospolitej starostwo dziśnieńskie z siedzibą w Dziśnie znajdowało się w województwie połockim Wielkiego Księstwa Litewskiego. W wyniku II rozbioru Polski tereny powiatu (ujezdu) znalazły się w granicach guberni mińskiej Imperium Rosyjskiego, a od 10 stycznia 1843 r. guberni wileńskiej[6].
Remove ads
Demografia
Według tezy Alfonsa Krysińskiego i Wiktora Ormickiego, terytorium powiatu wchodziło w skład tzw. zwartego obszaru białorusko-polskiego, to znaczy prawosławna ludność białoruska zamieszkiwała jedynie tereny wiejskie, zaś w większych miejscowościach dominowali Polacy[7].
W grudniu 1919 roku powiat dziśnieński okręgu wileńskiego ZCZW zamieszkiwały 193 263 osoby, z których 38,6% zadeklarowało się jako Polacy, 24,0% – Białorusini, 2,7% – Żydzi, 1,0% – Litwini, 33,7% – przedstawiciele innych narodowości (głównie Rosjanie). Na terytorium powiatu znajdowało się 3118 miejscowości, z których 3 miały ponad 1 tys. mieszkańców. Największą z nich była Dzisna z 4445 mieszkańcami[8].
Remove ads
Oświata
W powiecie dziśnieńskim okręgu wileńskiego ZCZW w roku szkolnym 1919/1920 działało 89 szkół powszechnych. Ogółem uczyło się w nich 3266 dzieci i pracowało 112 nauczycieli[9].
Przemysł
W dwudziestoleciu międzywojennym powiat produkował najwięcej lnu w Polsce[10].
Podział administracyjny
Gminy
- Bohiń[11]
- Czeress[11]
- Czerniewicze
- Druja[11]
- Głębokie[12].
- Hermanowicze
- Jazno
- Jody[11]
- Leonpol[11]
- Łużki
- Mikołajów
- Miory[11]
- Nowy Pohost[11]
- Orzechowo[13]
- Plissa
- Prozoroki
- Przebrodzie[11]
- Stefanpol
- Szarkowszczyzna[14]
- Wierzchnie[15].
- Zalesie
- Tumiłowicze[16]
- Dokszyce[16]
- Porpliszcze[16]
- Parafianów[16]
Miasta
Miasteczka
Na jego terenie dziś leżą następujące rejony:
Remove ads
Starostowie
I RP
- Barkułab Iwanowicz Korsak (1566)
- Jerzy Mikołajewicz Zenowicz (1577)
- Paweł Pac
- Józef Korsak (1616 – 1643)
- Feliks Jan Pac (1648)
- Ambroży Koziełł-Poklewski
- Michał Koziełł-Poklewski
II RP
- Bronisław Przecieszewski (1922)
- Zygmunt Kowalewski (30 listopada 1923 –)[17]
- Marian Jankowski (28 kwietnia 1930 –)
- Jerzy Albin de Tramecourt (wrzesień 1931 – kwiecień 1932)
- Ludwik Muzyczka (listopad 1933 – marzec 1935)
- Wiktor Suszyński (1936)
Remove ads
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads