Ryszard Józef Kijak

Ryszard Józef Kijak (ur. 1950 w Obornikach Śląskich) – polski lekarz anestezjolog, publicysta, dziennikarz, działacz związkowy, korporacyjny i społeczny.

Ryszard Józef Kijak

Data i miejsce urodzenia	1950 Oborniki Śląskie
Zawód, zajęcie	lekarz anestezjolog, publicysta, dziennikarz, działacz związkowy, korporacyjny i społeczny
Miejsce zamieszkania	Białystok
Alma Mater	Akademia Medyczna (Uniwersytet Medyczny) w Białymstoku
Odznaczenia
Medal Gloria Artis Medicinae

Życiorys

Urodził się w Obornikach Śląskich, skąd jego rodzina przeprowadziła się do Olsztyna. Ojciec podczas wybuchu II wojny światowej służył w Korpusie Ochrony Pogranicza w Sarnach, walczył w ostatniej bitwie kampanii wrześniowej pod Kockiem, gdzie dostał się do niewoli niemieckiej, po wojnie opracowywał w Olsztynie projekty geologiczno-inżynierskie pod budowę różnych obiektów. Matka, urodzona w Suchodole^[1] (obecnie Ukraina), w czasie wojny była polską nauczycielką w Bednarówce, po wojnie nauczała geografii w Olsztynie. Oboje wyróżnieni honorową Złotą Odznaką „Zasłużony dla Warmii Mazur”.

Maturę zdał w I Liceum Ogólnokształcącym im. Adama Mickiewicza w Olsztynie^[2][3]. Studiował na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej (obecnie: Uniwersytet Medyczny) w Białymstoku^[4]. Należał do Zrzeszenia Studentów Polskich. Podczas studiów był prezesem Oddziału Międzyuczelnianego PTTK w Białymstoku, dwukrotnie wyróżniony srebrną Honorową Odznaką PTTK^[5]. W latach 1971-1979 kierował Studenckim Ośrodkiem Turystycznym w Gorle k. Starych Juch^[5].

W trakcie studiów pracował także w Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w terenowym zespole karetki reanimacyjnej „R”. Odbył studenckie praktyki zagraniczne w placówkach opieki zdrowotnej w Finlandii i RFN. Dyplom lekarza otrzymał w 1980^[6]. Od 1981 do 2021 był zatrudniony w Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii^[4] Państwowego Szpitala Klinicznego - PSK (obecnie: Uniwersytecki Szpital Kliniczny - USK) w Białymstoku^[7]. W 1984 uzyskał tytuł zawodowy lekarza anestezjologa. W okresie 1997-1998 pełnił funkcję kierownika bloku operacyjnego PSK/SPSK.

Uczestniczył w sympozjach i konferencjach naukowo-szkoleniowych z zakresu anestezjologii, chirurgii i laryngologii, publikował swoje prace naukowe^[8].

W 2004 ukończył Podyplomowe Studium Prawa, Organizacji i Zarządzania w Ochronie Zdrowia na podstawie pracy Konflikty w stosunkach międzyludzkich w ochronie zdrowia i sposoby ich rozwiązywania^[9]. W 2016 opatentował narzędzie medyczne prowadnica zewnętrzna rurki intubacyjnej standardowej i zbrojonej do intubacji nosowo-tchawiczej (patent RP nr 223599^[10]).

Jest nadal aktywny zawodowo. W 2025 na uroczystej konferencji z okazji 50-lecia Oddziału Intensywnej Terapii USK w Białymstoku, otrzymał podziękowanie i dyplom „za ogromny wkład pracy w rozwój Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Białymstoku”^[11].

W latach 1988-1992 przebywał w Stanach Zjednoczonych. Znalazł tam zatrudnienie w zespołach redakcyjnych polonijnej prasy w Chicago^[12][13]. Był też współzałożycielem i rzecznikiem prasowym organizacji charytatywnej Charitable Foundation To Aid Bialystok Hospitals Inc., Chicago, Illinois, a następnie – pełnomocnikiem tej organizacji w Polsce. Wśród Polonii współorganizował akcje zbiórki funduszy dla białostockich szpitali oraz na budowę kościoła Miłosierdzia Bożego w Białymstoku^[14].

Praca dziennikarska

W Stanach Zjednoczonych pracował w charakterze dziennikarza i reportera „Dziennika Chicagowskiego”^[12] i tygodnika „Relax”^[13], wydawanych przez Michała Kuchejdę, zajmując się problemami związanymi z asymilacją polskich imigrantów w nowym środowisku.

Po powrocie do Polski w latach 90. XX w. brał udział jako dziennikarz w „Salonie Niezależnych”^[15] Wojewódzkiego Ośrodka Animacji Kultury w Białymstoku – cyklu spotkań z czołowymi politykami kraju. Był kierownikiem działu regionalnego miesięcznika Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy (OZZL) „Lekarz Polski”^[16].

Należał do stałych współpracowników „Gazety Lekarskiej”^[17][18] i „Służby Zdrowia”^[19]. Publikował w dzienniku „Gazeta Prawna”^[20], „Newsweeku Polska”, „Gazecie Wyborczej”, „Kurierze Podlaskim”, „Biuletynie OIL w Białymstoku”^[21][22], łącznie w 26 czasopismach wydawanych tradycyjnie (na papierze). Interesowała go problematyka społeczna^[23], związana z organizacją^[24] i restrukturyzacją^[25] systemu ochrony zdrowia^[26].

W latach 2003-2007 w białostockim Radiu Akadera prowadził cotygodniową godzinną audycję countrowo-rockową Muzyczny Dyliżans, która osiągnęła 218 wydań^[27]. Jako członek Stowarzyszenia Muzyki Country^[28], w 2006 reżyserował oparte na własnym scenariuszu widowisko muzyczne Johnny Cash – Spacer w Polsce, zaprezentowane podczas XXV Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Country „Piknik Country”^[29]. Opisał szczegółową historię tego Festiwalu, wraz z wykazem występujących tam artystów, którą opublikował w Wikipedii, gdzie tworzy nowe hasła (artykuły) z takich dziedzin jak organizacje funkcjonujące w opiece zdrowotnej, media, muzyka oraz biogramy naukowców.

Działalność związkowa i korporacyjna

W 1995 wstąpił do Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy (OZZL). Od 1996 stale pełni funkcję przewodniczącego Zarządu Regionu Podlaskiego OZZL^[30]. Od 1996 jest członkiem Zarządu Krajowego OZZL, w latach 2000–2006 był wiceprzewodniczącym, w 2006-2022 sekretarzem ZK^[31][32]. Jest delegatem OZZL w Europejskiej Federacji Lekarzy Etatowych (European Federation Of Salaried Doctors, FEMS)^[33]. W latach 2009-2012 był zastępcą sekretarza generalnego FEMS^[34].

Brał udział w tworzeniu projektu Racjonalnego Systemu Opieki Zdrowotnej^[35]. W mediach wypowiada się na temat sytuacji pacjentów^[36][37], pracowników ochrony zdrowia^[38][39] i konieczności radykalnej reformy systemu opieki zdrowotnej^[40][41]. Jest członkiem Ruchu Obywatelskiego na rzecz Jednomandatowych Okręgów Wyborczych^[42][43].

W latach 1998-1999 pełnił funkcję doradcy w Departamencie Przekształceń Systemowych Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej^[44]. W 2001-2003 był członkiem Rady Społeczno-Zawodowej przy Ministrze Zdrowia. W 2001 startował w wyborach do Sejmu RP jako kandydat bezpartyjny. W 2006 znalazł się w Setce Najbardziej Wpływowych Osób w Ochronie Zdrowia „Pulsu Medycyny”^[45].

Od 2001 jest członkiem Okręgowej Rady Lekarskiej w Białymstoku^[46]. Na VI Krajowym Zjeździe Lekarzy w 2001 kandydował na stanowisko prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej. W latach 2006–2010 był członkiem NRL^[47]. Za szczególne zasługi w działalności na rzecz środowiska lekarskiego uhonorowany medalem Gloria Artis Medicinae (2022)^[48][49].

Wymieniając „wielce zasłużonych, których działalność literacka prowadziła do zachowania w pamięci środowiska dużych i aktywnych grup lekarzy Podlasia”, prof. Jan Stasiewicz, wieloletni prezes Okręgowej Rady Lekarskiej w Białymstoku i redaktor naczelny wydawnictw izbowych, napisał o nim w pierwszej kolejności: „Dr Ryszard Kijak – napisał wiele felietonów do Biuletynu, ale przede wszystkim stworzył duże artykuły (i książkę) o związkach zawodowych lekarzy, stał się legendą ruchu związkowego”^[50].

Po rozwiązaniu umowy z USK w 2021, nadal pracuje jako anestezjolog, działa w OZZL^[51][52] i w izbie lekarskiej^[53]. Pisze opracowania związane z organizacją systemu opieki zdrowotnej^[54] oraz biogramy naukowców, działaczy społecznych i samorządowych^[1]. Swoje artykuły publikuje m.in. w internecie. Zajmuje się rodziną, majsterkowaniem, systematycznie bywa na meczach lokalnej drużyny piłkarskiej ekstraklasy oraz na kolejnych festiwalach muzyki country w Mrągowie.

Publikacje, książki

Jest autorem prawie tysiąca artykułów opublikowanych w 26 tytułach prasy krajowej i polonijnej (Stany Zjednoczone).

Książki:

• Słownik skrótów angielskojęzycznych w medycynie stanów ciężkich (autor i redaktor podręcznika)^[55],
• Dzieje i nadzieje OZZL – „Historia 20 lat OZZL” (autor i redaktor)^[56];
• W szponach systemu (współautor felietonów i redaktor)^[57];
• Szanujmy wspomnienia (współautor i redaktor albumu związkowego)^[58];
• Wojenne dzieciństwo – „Ucieczka z Suchodołu” (autor wspomnień)^[1];
• Zeszyty Historyczne – „Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy w Regionie Podlaskim” (autor monografii)^[54][59].