Sybaldia rozesłana

Sybaldia rozesłana^[5] (Sibbaldia procumbens L.) – gatunek rośliny z rodziny różowatych (Rosaceae).

Sybaldia rozesłana

Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	różowce
Rodzina	różowate
Rodzaj	sybaldia
Gatunek	sybaldia rozesłana
Nazwa systematyczna
Sibbaldia procumbens L. Sp. pl. 1:284. 1753[3]
Synonimy
Potentilla sibbaldii Haller f.[4]

Rozmieszczenie geograficzne

Gatunek cyrkumborealny, arktyczno-alpejski. Występuje w Ameryce Północnej, Azji i Europie^[4]. W Europie występuje w północnej Rosji, Szkocji, na Półwyspie Skandynawskim oraz w górach: Pireneje, Alpy, Apeniny, Wogezy, Jura, Karpaty, Góry Dynarskie i góry Korsyki i Półwyspu Bałkańskiego^[6]. Podano także jej izolowane stanowisko w obwodzie królewieckim^[6]. W Polsce gatunek ten podany został z 12 stanowisk, wszystkie w Tatrach Zachodnich, głównie w Czerwonych Wierchach^[6]. Do 2008 r. potwierdzono jego występowanie na 10 stanowiskach: Wyżnia Polana Tomanowa, Hala Upłaz, polana Upłaz, Mała Świstówka, pomiędzy Małą a Wielką Świstówką, Ciemniak, Krzesanica, Dolina Litworowa, okolice Małołąckiej Przełęczy, Kopa Kondracka, Wyżnia Kondracka Przełęcz^[6].

Morfologia

Pokrój

Roślina drobna i niepozorna. Tworzy niskie darnie o wysokości zaledwie 4 cm. Pod ziemią posiada rozgałęzione kłącze. Cała jest przylegająco owłosiona^[7][6].

Liście

3-listkowe, 3-(5)-ząbkowe, zebrane w różyczkę. Boczne listki całobrzegie, listek szczytowy ucięty. Maja kolor brudno-sino-zielony^[7].

Kwiaty

Niepozorne. Na jednej roślinie wyrasta 3-6 drobnych, jasnożółtych kwiatów^[7].

• 
  Morfologia
• 
  Pokrój
• 
  Rośliny z owocami

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Orofit, występujący w Tatrach głównie w piętrze halnym. Występuje głównie na wyleżyskach, na podłożu bezwapiennym (mimo że występuje w rejonie Tatr zbudowanym z wapieni, to rośnie na płytkich, pokrywających wapienie silnie szkieletowych glebach o odczynie kwaśnym lub lekko kwaśnym)^[6]. Gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Salicetalia herbaceae i Ass. Salicetum herbaceae^[8]. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Liczba chromosomów 2n = 14^[6].

Zagrożenia

Kategorie zagrożenia gatunku:

• Kategoria zagrożenia w Polsce według Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006)^[9]: R (rzadki); 2016: VU (narażony)^[10].
• Kategoria zagrożenia w Polsce według Polskiej Czerwonej Księgi Roślin (2001, 2014): VU (narażony na wymarcie)^[11].

Wszystkie stanowiska tej rośliny w Polsce znajdują się na obszarze Tatrzańskiego Parku Narodowego i większość z nich nie jest zagrożona. Zagrożone są jedynie 2 stanowiska: na polanie Upłaz z powodu jej zarastania i na Wyżniej Kondrackiej Przełęczy z powodu zadeptywania przez turystów^[6].